İşçilerin Tarihi
1970 e vardığımızda sendikal hareket ve iktidar arasındaki manzara şöyleydi: Birkaç yıldan beri Türk-İş (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) konfederal (üst) yönetimi, patronlar ve Süleyman Demirel in yönetimindeki AP (Adalet Partisi) hükümeti, 1967 de kurulduğundan beri gittikçe güçlenen ve etkisi Marmara Denizinin eteklerinin çok ötesine yayılan DİSK...
Söz / Sözün Özü
Sözleşmek. Konuşmak. Söyleşmek. Yazmak. Yayınlamak : Tarihe, kendi tarihimize bir iz bırakmak. Bir katkıda bulunmak. Ana, baba, hala, teyze, amca, dayı, nene, dede ve benzeri büyüklerimizle söyleşiler yapmak : -Sözün gösterilmesi- için onları söyleşi yaparken kamerayla ölümsüzleştirmek. Evet Sözlü Tarihi canlandırmak. Sözlü Tarih?in olanaklarından en iyi biçimde yararlanmak mümkün.
İşçi Sınıfı
Var mı(ydı)? Yok mu(ydu)? Uzun çok uzun yıllar tartışması yapıldı: Osmanlı İmparatorluğu?nda ve hemen sonrasında Türkiye Cumhuriyeti de işçi sınıfı var mıydı? Yok muydu? İşçi Hareketi Tarihi konusuna 1960?ların ortasından beri merak, hem de ne merak, sardığım için o tarihten beri bu konu beni de birinci derecede ilgilendirdi.
Değerler Rabbi
İnsan doğayla ayrımını algıladığı andan itibaren algısıyla algıladığı arasında bir bağın olduğunu sezer. İlk elden duyusal bilinç düzeyinde de olsa bunun nedenlerini, gördüklerinin gerisinde neyin var olduğunun arayışına da başlamış olur. Algının kendisi bir üçlemenin birliğidir: algılanan, algılayan ve algı. Algı, şiddeti ve biçimi ne...
Eski bir yanardağı Aborijin hikayesi
Uzun zaman önce, Avustralya?nın güneydoğusuna dört dev yaratık gelmiş. Üçü, kıtanın diğer bölgelerine yürüyüp gitmiş ancak biri yere çömelmiş. Vücudu, Budj Bim adındaki bir yanardağa, dişleri ise yanardağın lavlarına dönüşmüş. Günümüzde bilim insanları, bölgedeki Aborjin Gunditjmara halkı tarafından anlatılan bu masalın aslında geçmişe dayanan bazı temelleri olabileceğini düşünüyor.
Kötülüğün Sıradanlığı
Okullardaki tarih kitaplarının içeriğini hatırlayın; eğitim süreci içinde size öğretilen tarih sanat tarihi ya da bilim tarihi değil, ağırlıklı olarak savaş tarihidir. İnsanlık tarihi gerçekten de büyük savaşlar ve katliamlarla doludur. İnsanlığın tuttuğu kayıtların atılım yapması dolayısıyla yirminci yüzyıl içinde yer alan bu korkunç şiddet olaylarına daha detaylı olarak tanıklık etmekteyiz.
KAOTİKA
-En parlak yıldızlar en büyük kaostan doğar- (Nietzsche.) Evrende var olan her şey olduğu haliyle kendini ortaya koyuş biçimi olarak bir ifadedir, bu haliyle kendinde nasılsa öyledir. İnsan dışındaki her varlık verili haliyle zorunlu-doğal yasalılığın hükmü altındadır. Görünüşler her ne kadar değişiyor olsa da yasalılık değişmeden kalır.
Türk ulusunu Araplaştırma projesi
Amerikalı ünlü siyaset bilimci Samuel P. Huntington 1996 da yayınlanan kötü şöhretli kitabı -Uygarlıklar Çatışması: Dünya Düzeninin Yeniden-İnşası-nda dünyayı şu dokuz uygarlık kümesi arasında paylaştırır: Batı, Latin Amerika, Afrika, İslami, Çini (Sinic), Hindu, Ortodoks, Budist ve Japon. Huntington a göre dört ülke ise, son tahlilde bu kümelerden birinde yer...
Güney Afrika daki mağarada 170.000 yıllık küllerde bulunan kömürleşmiş parçalar, şimdiye kadar bilinen en eski pişirilmiş kök sebzeleri çıktı. Bulgular, gerçek -paleo diyetin- modern patateslere benzer şekilde karbonhidrat bakımından zengin birçok kavrulmuş sebzeyi içerdiğini gösteriyor. Araştırma lideri Lyn Wadley, Bence insanlar karbonhidratlar ve proteinlerin bir...
Başlık çok katmanlı sosyolojik bir gerçekliğe parmak basıyor. (*) Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi üzerinden bakarsak, Türkiye’de geniş bir kitlenin piramidin en alt basamağındaki fizyolojik ihtiyaçlar olan yemek, barınma ve uykuya hapsedildiği; bunun da bir “şükür noktası” hâline getirildiği görülüyor. Gelişmiş ülkelerdeki “insanca yaşam” (decent living | insana yakışır bir yaşam) kavramı ile Türkiye’deki mevcut “hayatta kalma” (survival | sağ kalma) modu arasındaki farkları birkaç temel başlıkta karşılaştırabiliriz… ...Devamı.»
Her konuda söylenecek o kadar çok söz var ki, neresinden başlasam daha doğru olur diye düşünmekteyim. Kimi sözler vardır, kişiler söylediğinde karşısında şapka çıkarılır. Kimi sözler vardır, dinlersiniz ama dikkate bile alınmaz. Aslında yalan söylemekten bugüne kadar kim idam edilmiş ki, diyebilirsiniz. Fyodor Dostoyevski bugün Suç ve Ceza romanını yazmaya kalksa, pek zorlanacağını zannetmiyorum. Hapishanelerin kapasitelerini aşan sayılarda şüpheli ya da hükümlüyü barındırması, pek hayra alamet değildir; bu aşikârdır. ...Devamı.»
Baby Dove’un Türkiye pazarına girişi, ilk bakışta masum ve “ihtiyaca cevap veren” bir ürün genişlemesi gibi sunulsa da, daha yakından bakıldığında geç kapitalizmin en hassas alanlarından birine bebeklik ve ebeveynlik duygusuna yönelmiş stratejik bir hamle olarak okunmalıdır. Burada mesele yalnızca yeni bir ürün serisinin raflara girmesi değil, güven, bakım ve masumiyet gibi kavramların sistematik biçimde metalaştırılmasıdır. ...Devamı.»
Güzel insanların yaşadığı bir ülkede çirkin insanlara yer olup olmaması sizin kararınızdır diye düşünmekteyim. Bir haber okuyucunun söylediği gibi; patron sizsiniz, kimi istiyorsanız onu getirin ülke yönetiminin başına. İstemediğiniz insanlar bu ülkeyi yönetmesin. Ülkemiz üzerinde oynanan oyunların tarihçesi yaklaşık iki yüz yıla dayanır. Olayları tekrar bilginize aktarmak istememekle beraber, Amerika’nın Büyük Orta Doğu Projesi’nin başlangıç tarihi yaklaşık 1790’lı senelere dayanmaktadır. Akdeniz Osmanlı gölü iken, haraç vermeyen beş Amerikan bayraklı gemi Cezayir Limanı’na çektirilir. ...Devamı.»
Yaşamım boyunca cebimdeki paraya göre hayatımı düzenlediğimi söyleyebilirim. Cebimde 10 lira varsa, bunun bir miktarını bir kenara koyar; kalan kısmıyla önce gerekli konuları karşılar, artanla ise ya sinemaya ya da tiyatroya giderek kendimce eğlenirdim. Hiçbir dönemde cebimden fazlasını harcama düşüncesine kapılıp kimseden borç para istemediğimi hatırlarım. Harcamalarımda “gerekli konular” diye adlandırdığım kalemler mutlaka elzem ihtiyaçlardan oluşurdu. Bu konuda da oldukça titiz davranırdım. ...Devamı.»
Geleceğe Miras Projesi kapsamında 2025 yılında Türkiye genelinde yapılan kazılarda Medusa figürü, Troya altınları, Taş Tepeler buluntuları ve Urartu pithosları dahil 10 önemli arkeolojik eser gün yüzüne çıkarıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yürüttüğü Geleceğe Miras Projesi kapsamında 2025 yılı boyunca Türkiye’nin farklı bölgelerinde gerçekleştirilen kazı ve araştırma çalışmalarında çok sayıda arkeolojik eser gün yüzüne çıkarıldı. Müzeler, örenyerleri ve kazı alanlarında yapılan çalışmalar, farklı dönemlere ve uygarlıklara ait buluntuların belgelenmesini sağladı. ...Devamı.»
Türkiye’nin bugünkü toplumsal panoramasına baktığımızda, derin bir kutuplaşmanın sadece siyasi görüşlerde değil, zihinsel bir varoluş biçiminde de keskinleştiğini görüyoruz. Bir yanda ülkenin, ekonominin ve geleceğin yükünü omuzlarında hisseden, geceleri tavanı seyrederek çıkış yolu arayan “düşünmekten uyuyamayanlar”; diğer yanda ise olan bitene gözünü kapamayı bir hayatta kalma stratejisi haline getirmiş, konfor alanının uykusuna dalmış “uyumaktan düşünmeyenler.” Bu iki kitle arasındaki uçurum, bugünkü Türkiye’nin en büyük çelişkisidir. İşte bu iki kutbun çatışması ve Türkiye’nin bu zihinsel yarılması üzerine bir analiz. Huzursuz Zihinlerin Nöbeti: Düşünmekten Uyuyamayanlar… ...Devamı.»
Aralık 2025’te Litvanya Parlamentosu (Seimas), Rus İmparatorluğu’nun Kuzey Kafkasya’da Çerkes halkına karşı yürüttüğü askeri işgal, zorunlu sürgün ve kitlesel imha politikalarının tarihsel ve çağdaş boyutlarını ele alan uluslararası bir konferansa ev sahipliği yaptı. “Tarih ve Çağdaş Siyaset Bağlamında Çerkes Soykırımı” başlıklı bu toplantı, yalnızca akademik bir tartışma değil, aynı zamanda tarihi hafızanın, insan haklarının ve siyasal etik sorumluluğun yeniden gündeme taşınması anlamına geliyordu. ...Devamı.»
150 ülkeden 6.000'den fazla delege, 23. Doha Forumu için Doha'da bir araya geldi. İki gün süren paneller, kapalı kapılar ardındaki toplantılar ve gayri resmi görüşmeler sonucunda çarpıcı bir netlikle bir sonuca varıldı: Körfez artık küresel işlerde destekleyici bir aktör olarak hareket etmekle yetinmiyor. Kendisini uluslararası ekonomik ve siyasi düzende gerçek bir üçüncü kutup olarak konumlandırıyor ve bunu olağanüstü bir hız, güven ve stratejik niyetle yapıyor. ...Devamı.»
Bir medeniyetin değeri, en savunmasızını nasıl koruduğuyla ölçülür. Bugün Ukrayna’da yaşanan dehşet sadece tanksavar sesleri, yıkılmış şehirler veya göç yollarındaki ailelerle sınırlı değildir. Rusya’nın savaş alanında çocuklara yönelen sistematik stratejisi, insanlığın ortak hafızasında silinmesi imkansız bir yara açıyor. Sadece Avrupa’nın göbeğinde değil, dünyanın en uzak köşelerinde bile çocuklar bir savaş makinesinin dişlileri arasında öğütülüyor. ...Devamı.»
Angela Buchdahl’in hikayesi, basit bir biyografiden çok daha fazlasıdır. Budist bir anne ile Amerikalı bir Yahudi babanın kızı olarak Güney Kore’de doğan Buchdahl, bugün Amerika’nın en etkili Yahudi liderlerinden biri olarak kabul ediliyor. Yeni anı kitabı Heart of a Stranger: An Unlikely Rabbi’s Story of Faith, Identity, and Belonging (Yabancının Kalbi: İnanç, Kimlik ve Ait Olmanın Öyküsü), aidiyet, inanç ve toplum içindeki yer arayışını içten bir dille anlatıyor. Bu hikaye, çağımızın kimlik ve kapsayıcılık tartışmalarına güçlü bir ayna tutuyor. ...Devamı.»
Bu ilk ulusal güvenlik stratejisi, ABD jeopolitiğinde sınırlı küresel polislik faaliyetlerinin başlangıcını işaret etti, ancak pragmatik olmaktan ziyade ilkesel bir gerçekçiliğe dayanıyordu. Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk Ulusal Güvenlik Stratejisi, Başkan Truman döneminde 1950 yılında yayınlandı. Bu strateji, küresel düzende komünist ideolojinin etkisini sınırlamak için çevreleme doktrinine dayalı sağlam stratejik hedefler belirledi. Bu ilk ulusal güvenlik stratejisi, ABD jeopolitiğinde sınırlı küresel polislik faaliyetlerinin başlangıcını işaret etti, ancak daha az pragmatik ve daha çok ilkesel gerçekçilikti. Amerikan çıkarları liberal uluslararasıcılığa özgü hale geldi ve yalnızca komünist tehdidin yayılmasıyla karşı karşıya olan bölgelere odaklandı. ...Devamı.»
Türkiye topraklarına peş peşe düşen Rus yapımı Orlan-10 insansız hava araçları, teknik bir kaza değil, jeopolitik bir müdahalenin ve sistematik bir istihbarat operasyonunun somut izleridir. Bu olay, Türkiye’nin hava sahasında gerçekleşen bir mekanik arıza değil, emperyal güçler arasındaki sessiz savaşın Türkiye coğrafyası üzerinde yürütülen bir taktik yoklama hamlesidir. Düşen İHA’lar, bir ülkenin egemenlik alanına bırakılmış sıradan metal parçaları değil, küresel güç hiyerarşisinin Türkiye’ye yönelttiği açık bir uyarı notudur. ...Devamı.»
Avatar’da sunulan dünya, yalnızca fantastik bir gezegen tasviri değil, insanın doğayla, emekle ve birbirine olan bağıyla nasıl bir ilişki kurduğunu sorgulayan politik bir alegoridir. Pandora’da hayat, kapitalist üretim ilişkilerinin dışındaki bir bütünlüğe işaret eder. Toprak “kaynak” değil, yaşamdır, ağaç ticari meta değil, hafızadır, topluluk bireyin üstünde değil, onunla birlikte var olan kolektif bir özdür. Buna karşılık filmdeki sömürgeci şirket düzeni, modern kapitalizmin en çıplak biçimidir. Maden uğruna hayatı ve anlamı yok eden, karı kutsallaştıran, insanı kendi köklerinden koparan bir makine. ...Devamı.»
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Kudüs'te Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis'i ağırladı. Üç lider, güvenlik alanında işbirliğini derinleştirme kararı aldıklarını duyurdu. Liderler, deniz güvenliğinin önemli olduğunu vurgulayarak, deniz yollarını ve kritik altyapıyı ortaya çıkan tehditlere karşı korumak için işbirliğini artırma sözü verdi. ...Devamı.»
Yağmur Bayrampaşa’da her zamanki gibi ağır ağır yağıyordu. Asfalt, sabahın erken saatlerinde henüz uyanmamış dükkanların önünde koyu bir aynaya dönüşmüş, tramvay raylarının arasında biriken sular gri gökyüzünü yansıtıyordu. Bu semtte yağmur, yalnızca hava olayı değildir, geçmişle bugün arasında kurulan sessiz bir köprüdür. İnsan, burada sabah çayını içerken hem Osmanlı artığı bir işçiliği, hem Cumhuriyet’in göç hikayelerini, hem de küresel çağın sıkışmışlığını aynı anda hisseder. ...Devamı.»
Bir sabah uyanıyoruz ve bir moda markasının logosu değişmiş oluyor. Yıllardır küresel tüketim kültürünün simgelerinden biri haline gelen Lacoste timsahı, bu kez yerini nesli tükenmekte olan on hayvana bırakıyor. Vaquita yunusu için yalnızca 30 tişört, Sumatra kaplanı için 350, Anegada leguanı için 450 adet üretiliyor. Her ürün, doğada kalan gerçek canlı sayısını temsil ediyor. Kampanya saatler içinde tükeniyor. Sosyal medya alkışlarla doluyor. “Ne kadar anlamlı”, “Ne kadar farkındalık yaratıcı” deniyor. ...Devamı.»
Bir sonbahar akşamıydı, Göztepe sokaklarında rüzgarın taşıdığı hüzünlü bir uğultu vardı. Simhat Tora’dan sonraki akşam, elimde eski bir kitapla sessizliğe sarıldım.Sararmış sayfalarda, madde ile ruh arasında salınan ince bir titreşim sezdim. O anda içimden şu soru geçti. Bu yazımda bahsettiğim bazı hareketler ve kişiler hakkında kısaca bilgilendirme yapmayı yazımın en başında uygun buldum. Hasidut, 18. yüzyılda Doğu Avrupa’da ortaya çıkan mistik bir Yahudi hareketidir. Kalpten gelen dua-tefila, neşe-Simha ve T-nrı’ya sevgiyle bağlanmayı vurgular. Kurucusu olarak genellikle Baal Şem Tov kabul edilir. ...Devamı.»
Çocukken bazı hareketlerimiz tenkide uğrardı. Bazılarını bilinçli yapardık, bazıları ise istem dışı olurdu. Yaptıklarımızın bir kısmından utanırdık. Evimizin yanındaki evde yaşlı bir adam ve eşi otururdu. Bahçelerinde çok sayıda meyve ağacı vardı. Kimi akşamlar bu ağaçlara tırmanır, müsaade istemeden meyve çalardık. Bazen bizi ağacın üstünde gördüğünde yaşlı adam eline sopa alır, bizi kovalardı. Biz masumane bir şekilde hırsızlık yapardık. Belki izin istesek mutlaka verirdi; ama çalmak, hırsızlık yapmak içimizden gelirdi. Aslında bizim çıktığımız ağacın üst dallarına yaşlı sahibinin çıkması mümkün değildi. Ağacın bu uçlarındaki meyveleri koparırdık. Mesele meyvelerin çalınması değildi; adamın diktiği ağaca başkasının çıkıp meyveleri toplamasına karşı olduğunu düşünürdük. ...Devamı.»
Ülkemizde birçok önemli okul vardır. Bazılarının bir asırdan daha uzun süredir eğitim verdiğini bilmekteyiz. Mesela İstanbul’un göbeğinde, İstiklal Caddesi üzerinde bir okul vardır. Biz onu Galatasaray olarak biliriz. Aslında Mekteb-i Sultani, İstanbul’da 1481 yılında II. Bayezid tarafından kurulmuştur. Biz günlük dilde Beyazıt desek de, esas adı tarih kitaplarında Bayezid olarak geçer. Padişah Bayezid’in açtığı bu Sultani, İstanbul’un o tarihteki kazası olan Beyoğlu semtinde inşa edilir. Okulun adı da Galatasaray Enderun Mektebi olur. 1868 yılında ise bu okuldan tıbbiye talebeleri, Galatasaray’dan Topkapı Sarayı’nın hemen altında oluşturulan Gülhane Tıbbiye Mektebine geçerler. 1 Eylül 1868 tarihinde Padişah Abdülaziz tarafından Gülhane Tıbbiyesi açılır. ...Devamı.»
Haberler | 
İşçilerin Tarihi
Başlık çok katmanlı sosyolojik bir gerçekliğe parmak basıyor. (*) Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi üzerinden bakarsak, Türkiye’de geniş bir kitlenin piramidin en alt basamağındaki fizyolojik ihtiyaçlar olan yemek, barınma ve uykuya hapsedildiği; bunun da bir “şükür noktası” hâline getirildiği görülüyor. Gelişmiş ülkelerdeki “insanca yaşam” (decent living | insana yakışır bir yaşam) kavramı ile Türkiye’deki mevcut “hayatta kalma” (survival | sağ kalma) modu arasındaki farkları birkaç temel başlıkta karşılaştırabiliriz… 
Her konuda söylenecek o kadar çok söz var ki, neresinden başlasam daha doğru olur diye düşünmekteyim. Kimi sözler vardır, kişiler söylediğinde karşısında şapka çıkarılır. Kimi sözler vardır, dinlersiniz ama dikkate bile alınmaz. Aslında yalan söylemekten bugüne kadar kim idam edilmiş ki, diyebilirsiniz. Fyodor Dostoyevski bugün Suç ve Ceza romanını yazmaya kalksa, pek zorlanacağını zannetmiyorum. Hapishanelerin kapasitelerini aşan sayılarda şüpheli ya da hükümlüyü barındırması, pek hayra alamet değildir; bu aşikârdır. 
Baby Dove’un Türkiye pazarına girişi, ilk bakışta masum ve “ihtiyaca cevap veren” bir ürün genişlemesi gibi sunulsa da, daha yakından bakıldığında geç kapitalizmin en hassas alanlarından birine bebeklik ve ebeveynlik duygusuna yönelmiş stratejik bir hamle olarak okunmalıdır. Burada mesele yalnızca yeni bir ürün serisinin raflara girmesi değil, güven, bakım ve masumiyet gibi kavramların sistematik biçimde metalaştırılmasıdır. 
Güzel insanların yaşadığı bir ülkede çirkin insanlara yer olup olmaması sizin kararınızdır diye düşünmekteyim. Bir haber okuyucunun söylediği gibi; patron sizsiniz, kimi istiyorsanız onu getirin ülke yönetiminin başına. İstemediğiniz insanlar bu ülkeyi yönetmesin. Ülkemiz üzerinde oynanan oyunların tarihçesi yaklaşık iki yüz yıla dayanır. Olayları tekrar bilginize aktarmak istememekle beraber, Amerika’nın Büyük Orta Doğu Projesi’nin başlangıç tarihi yaklaşık 1790’lı senelere dayanmaktadır. Akdeniz Osmanlı gölü iken, haraç vermeyen beş Amerikan bayraklı gemi Cezayir Limanı’na çektirilir. 
Yaşamım boyunca cebimdeki paraya göre hayatımı düzenlediğimi söyleyebilirim. Cebimde 10 lira varsa, bunun bir miktarını bir kenara koyar; kalan kısmıyla önce gerekli konuları karşılar, artanla ise ya sinemaya ya da tiyatroya giderek kendimce eğlenirdim. Hiçbir dönemde cebimden fazlasını harcama düşüncesine kapılıp kimseden borç para istemediğimi hatırlarım. Harcamalarımda “gerekli konular” diye adlandırdığım kalemler mutlaka elzem ihtiyaçlardan oluşurdu. Bu konuda da oldukça titiz davranırdım. 
Geleceğe Miras Projesi kapsamında 2025 yılında Türkiye genelinde yapılan kazılarda Medusa figürü, Troya altınları, Taş Tepeler buluntuları ve Urartu pithosları dahil 10 önemli arkeolojik eser gün yüzüne çıkarıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yürüttüğü Geleceğe Miras Projesi kapsamında 2025 yılı boyunca Türkiye’nin farklı bölgelerinde gerçekleştirilen kazı ve araştırma çalışmalarında çok sayıda arkeolojik eser gün yüzüne çıkarıldı. Müzeler, örenyerleri ve kazı alanlarında yapılan çalışmalar, farklı dönemlere ve uygarlıklara ait buluntuların belgelenmesini sağladı. 
Türkiye’nin bugünkü toplumsal panoramasına baktığımızda, derin bir kutuplaşmanın sadece siyasi görüşlerde değil, zihinsel bir varoluş biçiminde de keskinleştiğini görüyoruz. Bir yanda ülkenin, ekonominin ve geleceğin yükünü omuzlarında hisseden, geceleri tavanı seyrederek çıkış yolu arayan “düşünmekten uyuyamayanlar”; diğer yanda ise olan bitene gözünü kapamayı bir hayatta kalma stratejisi haline getirmiş, konfor alanının uykusuna dalmış “uyumaktan düşünmeyenler.” Bu iki kitle arasındaki uçurum, bugünkü Türkiye’nin en büyük çelişkisidir. İşte bu iki kutbun çatışması ve Türkiye’nin bu zihinsel yarılması üzerine bir analiz. Huzursuz Zihinlerin Nöbeti: Düşünmekten Uyuyamayanlar… 
Aralık 2025’te Litvanya Parlamentosu (Seimas), Rus İmparatorluğu’nun Kuzey Kafkasya’da Çerkes halkına karşı yürüttüğü askeri işgal, zorunlu sürgün ve kitlesel imha politikalarının tarihsel ve çağdaş boyutlarını ele alan uluslararası bir konferansa ev sahipliği yaptı. “Tarih ve Çağdaş Siyaset Bağlamında Çerkes Soykırımı” başlıklı bu toplantı, yalnızca akademik bir tartışma değil, aynı zamanda tarihi hafızanın, insan haklarının ve siyasal etik sorumluluğun yeniden gündeme taşınması anlamına geliyordu. 
150 ülkeden 6.000'den fazla delege, 23. Doha Forumu için Doha'da bir araya geldi. İki gün süren paneller, kapalı kapılar ardındaki toplantılar ve gayri resmi görüşmeler sonucunda çarpıcı bir netlikle bir sonuca varıldı: Körfez artık küresel işlerde destekleyici bir aktör olarak hareket etmekle yetinmiyor. Kendisini uluslararası ekonomik ve siyasi düzende gerçek bir üçüncü kutup olarak konumlandırıyor ve bunu olağanüstü bir hız, güven ve stratejik niyetle yapıyor. 
Bir medeniyetin değeri, en savunmasızını nasıl koruduğuyla ölçülür. Bugün Ukrayna’da yaşanan dehşet sadece tanksavar sesleri, yıkılmış şehirler veya göç yollarındaki ailelerle sınırlı değildir. Rusya’nın savaş alanında çocuklara yönelen sistematik stratejisi, insanlığın ortak hafızasında silinmesi imkansız bir yara açıyor. Sadece Avrupa’nın göbeğinde değil, dünyanın en uzak köşelerinde bile çocuklar bir savaş makinesinin dişlileri arasında öğütülüyor. 
Angela Buchdahl’in hikayesi, basit bir biyografiden çok daha fazlasıdır. Budist bir anne ile Amerikalı bir Yahudi babanın kızı olarak Güney Kore’de doğan Buchdahl, bugün Amerika’nın en etkili Yahudi liderlerinden biri olarak kabul ediliyor. Yeni anı kitabı Heart of a Stranger: An Unlikely Rabbi’s Story of Faith, Identity, and Belonging (Yabancının Kalbi: İnanç, Kimlik ve Ait Olmanın Öyküsü), aidiyet, inanç ve toplum içindeki yer arayışını içten bir dille anlatıyor. Bu hikaye, çağımızın kimlik ve kapsayıcılık tartışmalarına güçlü bir ayna tutuyor. 
Bu ilk ulusal güvenlik stratejisi, ABD jeopolitiğinde sınırlı küresel polislik faaliyetlerinin başlangıcını işaret etti, ancak pragmatik olmaktan ziyade ilkesel bir gerçekçiliğe dayanıyordu. Amerika Birleşik Devletleri'nin ilk Ulusal Güvenlik Stratejisi, Başkan Truman döneminde 1950 yılında yayınlandı. Bu strateji, küresel düzende komünist ideolojinin etkisini sınırlamak için çevreleme doktrinine dayalı sağlam stratejik hedefler belirledi. Bu ilk ulusal güvenlik stratejisi, ABD jeopolitiğinde sınırlı küresel polislik faaliyetlerinin başlangıcını işaret etti, ancak daha az pragmatik ve daha çok ilkesel gerçekçilikti. Amerikan çıkarları liberal uluslararasıcılığa özgü hale geldi ve yalnızca komünist tehdidin yayılmasıyla karşı karşıya olan bölgelere odaklandı. 
Türkiye topraklarına peş peşe düşen Rus yapımı Orlan-10 insansız hava araçları, teknik bir kaza değil, jeopolitik bir müdahalenin ve sistematik bir istihbarat operasyonunun somut izleridir. Bu olay, Türkiye’nin hava sahasında gerçekleşen bir mekanik arıza değil, emperyal güçler arasındaki sessiz savaşın Türkiye coğrafyası üzerinde yürütülen bir taktik yoklama hamlesidir. Düşen İHA’lar, bir ülkenin egemenlik alanına bırakılmış sıradan metal parçaları değil, küresel güç hiyerarşisinin Türkiye’ye yönelttiği açık bir uyarı notudur. 
Avatar’da sunulan dünya, yalnızca fantastik bir gezegen tasviri değil, insanın doğayla, emekle ve birbirine olan bağıyla nasıl bir ilişki kurduğunu sorgulayan politik bir alegoridir. Pandora’da hayat, kapitalist üretim ilişkilerinin dışındaki bir bütünlüğe işaret eder. Toprak “kaynak” değil, yaşamdır, ağaç ticari meta değil, hafızadır, topluluk bireyin üstünde değil, onunla birlikte var olan kolektif bir özdür. Buna karşılık filmdeki sömürgeci şirket düzeni, modern kapitalizmin en çıplak biçimidir. Maden uğruna hayatı ve anlamı yok eden, karı kutsallaştıran, insanı kendi köklerinden koparan bir makine. 
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Kudüs'te Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis'i ağırladı. Üç lider, güvenlik alanında işbirliğini derinleştirme kararı aldıklarını duyurdu. Liderler, deniz güvenliğinin önemli olduğunu vurgulayarak, deniz yollarını ve kritik altyapıyı ortaya çıkan tehditlere karşı korumak için işbirliğini artırma sözü verdi. 
Yağmur Bayrampaşa’da her zamanki gibi ağır ağır yağıyordu. Asfalt, sabahın erken saatlerinde henüz uyanmamış dükkanların önünde koyu bir aynaya dönüşmüş, tramvay raylarının arasında biriken sular gri gökyüzünü yansıtıyordu. Bu semtte yağmur, yalnızca hava olayı değildir, geçmişle bugün arasında kurulan sessiz bir köprüdür. İnsan, burada sabah çayını içerken hem Osmanlı artığı bir işçiliği, hem Cumhuriyet’in göç hikayelerini, hem de küresel çağın sıkışmışlığını aynı anda hisseder. 
Bir sabah uyanıyoruz ve bir moda markasının logosu değişmiş oluyor. Yıllardır küresel tüketim kültürünün simgelerinden biri haline gelen Lacoste timsahı, bu kez yerini nesli tükenmekte olan on hayvana bırakıyor. Vaquita yunusu için yalnızca 30 tişört, Sumatra kaplanı için 350, Anegada leguanı için 450 adet üretiliyor. Her ürün, doğada kalan gerçek canlı sayısını temsil ediyor. Kampanya saatler içinde tükeniyor. Sosyal medya alkışlarla doluyor. “Ne kadar anlamlı”, “Ne kadar farkındalık yaratıcı” deniyor. 
Bir sonbahar akşamıydı, Göztepe sokaklarında rüzgarın taşıdığı hüzünlü bir uğultu vardı. Simhat Tora’dan sonraki akşam, elimde eski bir kitapla sessizliğe sarıldım.Sararmış sayfalarda, madde ile ruh arasında salınan ince bir titreşim sezdim. O anda içimden şu soru geçti. Bu yazımda bahsettiğim bazı hareketler ve kişiler hakkında kısaca bilgilendirme yapmayı yazımın en başında uygun buldum. Hasidut, 18. yüzyılda Doğu Avrupa’da ortaya çıkan mistik bir Yahudi hareketidir. Kalpten gelen dua-tefila, neşe-Simha ve T-nrı’ya sevgiyle bağlanmayı vurgular. Kurucusu olarak genellikle Baal Şem Tov kabul edilir. 
Çocukken bazı hareketlerimiz tenkide uğrardı. Bazılarını bilinçli yapardık, bazıları ise istem dışı olurdu. Yaptıklarımızın bir kısmından utanırdık. Evimizin yanındaki evde yaşlı bir adam ve eşi otururdu. Bahçelerinde çok sayıda meyve ağacı vardı. Kimi akşamlar bu ağaçlara tırmanır, müsaade istemeden meyve çalardık. Bazen bizi ağacın üstünde gördüğünde yaşlı adam eline sopa alır, bizi kovalardı. Biz masumane bir şekilde hırsızlık yapardık. Belki izin istesek mutlaka verirdi; ama çalmak, hırsızlık yapmak içimizden gelirdi. Aslında bizim çıktığımız ağacın üst dallarına yaşlı sahibinin çıkması mümkün değildi. Ağacın bu uçlarındaki meyveleri koparırdık. Mesele meyvelerin çalınması değildi; adamın diktiği ağaca başkasının çıkıp meyveleri toplamasına karşı olduğunu düşünürdük. 
Ülkemizde birçok önemli okul vardır. Bazılarının bir asırdan daha uzun süredir eğitim verdiğini bilmekteyiz. Mesela İstanbul’un göbeğinde, İstiklal Caddesi üzerinde bir okul vardır. Biz onu Galatasaray olarak biliriz. Aslında Mekteb-i Sultani, İstanbul’da 1481 yılında II. Bayezid tarafından kurulmuştur. Biz günlük dilde Beyazıt desek de, esas adı tarih kitaplarında Bayezid olarak geçer. Padişah Bayezid’in açtığı bu Sultani, İstanbul’un o tarihteki kazası olan Beyoğlu semtinde inşa edilir. Okulun adı da Galatasaray Enderun Mektebi olur. 1868 yılında ise bu okuldan tıbbiye talebeleri, Galatasaray’dan Topkapı Sarayı’nın hemen altında oluşturulan Gülhane Tıbbiye Mektebine geçerler. 1 Eylül 1868 tarihinde Padişah Abdülaziz tarafından Gülhane Tıbbiyesi açılır. 
