İsteseniz
de istemeseniz de….
“İsteseniz de istemeseniz de Kanal İstanbul'u yapacağız”
dedi her şeye muktedir, Adalet ve Kalkınma Partisi
Başkanı, seçilmiş Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan.
Bazılarının deyimi ile Başkan bazıların deyimi ile Reis.
Reis haklı, madem seçtiniz katlanacaksınız. Kısmet olur da
yapılırsa, yeni seçimlere kadar isteseniz de istemeseniz
de katlanacaksınız… İşte ileri demokrasi!
ekitaplar hediyemizdir
ayorum sitesi sorumlusu Deniz Günal Hanım bu işin tayin
edicisidir. Onun ve Ferruh Dinçkal’ın lokomotifliğinde
yola çıkıyoruz, mola vermeden. Yedi kişiyiz, bir aileyiz.
Bildiğiniz isimler : Önde ve önce lokomotifik görevini
üstlenenler, yukarıda hemen isimlerini andıklarım, sonra
ayorum’un beş yazarı : Aykut YAZGAN, Gündoğdu GENCER,
Mustafa ALAGÖZ, Saba ÖYMEN ve ben. Her birimiz bir
coğrafyada, ..
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış
Sümer diyarında, M.Ö. 2600’de, Gılgamış bir efsane oldu.
Ölümünden ancak yüz yıl sonra -Mısır krallarının kendi
tanrısal yetkelerini yerleştirmeye çabaladıkları sırada-
Sümer kralı Gılgamış efsanevi bir kahraman olmuştu. Devi
öldürmüş, Gökyüzünün Boğası’nı saf dışı bırakmış, tanrıça
İnanna’nın romantik girişimlerini geri çevirmiş ve
ölümlülüğünün kokusunun güneş tanrısını bile şaşırttığı
tanrılar bahçesine varmıştı.
Ölüme ve mezarlıklara bakış açınızı değiştirme vakti!
Capsula Mundi projesi iki İtalyan tasarımcı Anna Citelli
ve Raoul Bretzel tarafından ölüm hakkındaki düşüncemize
başka bir bakış açısı kazandıran kültürel ve geniş tabanlı
projeye imza attılar. Projenin orjinal ismi Capsula Mundi
(Yaşam Kapsülü) ; yaşamın üç ana unsurunu oluşturan
mineraller, bitkisel ve hayvansal yapıları ve bunların
vücudumuzla olan yapısal dönüşümünü anlatır.
Anı yakalamak
Ama teknolojide! MIT (Yok bizim MİT değil, bu Maseçuset
Teknoloji Enstitüsü), Bill Gates’e önemli teknolojik
gelişmelerin neler olduğunu sormuş. O da 2019’da, hem
manşetlere çıkabilecek olan hem de teknolojide anı
yakalayacak gelişmeleri seçmiş. Bill Gates’in sağlam
danışmanları, bol da zamanı olduğuna göre seçtiği
gelişmeleri dikkate almamak için benim bir nedenim yok.
Pasaportun yolculuğu
Bugün, pasaportumuz yanımızda olmadan yurtdışı seyahatine
çıkabilmemiz mümkün değil. Peki, pasaport hayatımıza nasıl
ve ne zaman girdi, neden ona ihtiyaç duymaya ya da
kullanmak zorunda kalmaya başladık? Başka ülkelerin
sınırlarından geçmek için bir belgeye ihtiyaç duyma fikri
zihni meşgul edebilir. Devletler kurulur, sınırlar çizilir
ve o çizgiden öteye bir adım atmak için gerekli görülen
bir belgeye...
Tarihsel olan nesnel olmaya kapalı mı?
Politik alan için fikir beyan etmek her insana, her
bilinç durumuna, inanç grubuna ve ideolojik anlayışa
rahatlıkla ve engelsizce yol verir: İstediğiniz konuyu,
tarihsel kişiliği ve dönemi kendinize gündem
yapabilirsiniz. Bunun için istediğiniz argümanı
kullanır, istediğiniz gibi yorum yapar, istediğiniz
yargıda bulunabilirsiniz. Sıkıştığınız noktada bir
argümandan bir başkasına, bir sorundan diğerine
geçebiliriniz.
Narsisizm nedir ve görülme sıklığı neden artıyor?
Sosyal medyada yazılanlara baktığınızda, en azından
dijital dünyada narsisizmin ya da Türk Dil Kurumu'na
(TDK) göre "özseverliğin" arttığı izlenimine
kapılabilirsiniz. Aslında çok da yanlış bir izlenim
değil bu. Ruh sağlığı uzmanları, narsisizmin gündelik
yaşamda çok daha yaygın ve aşikar bir hal aldığını
düşünüyor. Bu eğilimin artmasıyla birlikte son yıllarda
narsisizm alanında yazılan blog ve kitapların sayısı da
arttı.
Hangi inanç bu kanlı elleri temizler?
Acının inanca göre bir çarpanı var mı? Kaç müslüman kaç
müslümanı, kaç müslüman kaç hristiyanı ya da museviyi,
kaç hristıyan kaç müslümanı katletti diye bakıldığı
sürece bu katliamların sonu gelmez. Son on yılda
ibadethanelere yapılan saldırıları araştırdığımda
karşıma Yeni Zelanda saldırısı hariç yirmialtı saldırı
çıktı. Bu dini ya da ırkçı kökenli saldırıların 1300e
yakını ölüm, 1000den fazlası yaralı ile sonuçlanmış.
Ankara'dan Nijer'e gerçekleştirilen ziyaret Suriyeli paralı asker iddialarını gündeme taşıdı. Peki SADAT adına Nijer'de bulunduğu öne sürülen Suriyeli paralı askerler ne yapıyor? Dışişleri Bakanı Hakan Fidan öncülüğünde kalabalık bir heyet 17 Temmuz'da Afrika ülkesi Nijer'de temaslarda bulundu. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, MİT Başkanı İbrahim Kalın ve Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün Fidan'a eşlik eden isimlerdi. ...Devamı.»
Bilim insanları dünyada 2024'ün tamamı için hesaplanan yenilenebilir enerji kaynaklarının 1 Ağustos'ta tüketilmiş olacağını bildirdi. Ancak yeni teknolojiler ve tüketimde artan duyarlılık umut veriyor. İnsanlık önümüzdeki hafta Perşembe gününden (1 Ağustos) itibaren "cepten yemeye" başlayacak. Çevre örgütü Germanwatch, Küresel Ayak İzi Ağı'nın (GFN) araştırmasına dayanarak yaptığı açıklamada, dünyanın 2024 yılının tamamı için kullanılması öngörülen yenilenebilir kaynaklarını o tarihte tüketmiş olacağını duyurdu. ...Devamı.»
TÜİK, 2023'te Türkiye'ye 316 bin kişinin göç ettiğini, 714 bin kişinin ise ülkeden ayrıldığını bildirdi. Beş yıl öncesine kıyasla ülkeden giden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının oranı % 243 arttı. Türkiye'de yaşayan 714 bin 579 kişi, 2023 yılında ülkeyi terk ederek yurt dışına göç etti. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, bu sayı 2022 yılına oranla % 53'lük bir artışa denk geliyor. Ülkeden göç edenlerin % 55,2'si erkekler, % 44,8'i ise kadınlar oldu. Türkiye'den ayrılarak başka bir ülkeye yerleşen kişilerin 291 bin 377'sini Türk vatandaşları, 423 bin 202'sini ise yabancı uyruklular oluşturdu. ...Devamı.»
Kırık camlar teorisinin doğuşu, Amerikalı suç psikoloğu Philip Zimbardo’nun 1969 yılında gerçekleştirdiği bir deneye dayanmaktadır. Amerikalı sosyal bilimciler George L. Kelling ve James Q. Wilson’un 1982 yılında Atlantic Monthly Dergisi’nde yayımlanan “Kırık Camlar: Polis ve Mahalle Güvenliği” başlıklı makalesiyle bir teori olarak anılmaya başlamış ve bu ismi almıştır. Deney şu şekilde gerçekleşmiştir: Zimbardo New York eyaletinin kuzeydoğusunda yer alan fakir ve suç oranları yüksek bir bölge olan Bronx’da ve Kaliforniya’da bulunan zengin ve suç oranları düşük bir yer olan Palo Alto’da birbirine benzeyen ve plakaları olmayan iki arabanın bırakılmasını istemiştir. ...Devamı.»
Dijital devrim insanların yaşama, çalışma ve iletişim kurma şeklini değiştirdi. Milyarlarca insanın yapay zekadan daha mutlu, sağlıklı ve daha üretken bir yaşam beklentisi var. Ne var ki bunları sağlaması beklenen yapay zeka devrimi bize tahmin edemeyeceğimiz bir maliyetle geliyor. Yapay zeka geliştikçe enerji sorunu da büyüyor. Yeni bir düzen kurulurken eski kurumlar yeni bir çehre kazanıyor. Finanstan sağlığa kadar tüm kurumlar kendini yeniliyor. Bu yenilenme, yapay zeka ve makine öğrenmesinin benimsenmesi ile oluyor. Yapay zekanın gereksinimleri de bu sürece eklenince bunun bir maliyetinin olması gayet normal. Kısacası, bizi yeni bir hayata adapte edecek araçlar, katlanmamız gereken maliyetleri yükseltiyor. ...Devamı.»
Kapsamalı bir genelleme yaparsak iki türlü düşünce olduğunu söyleyebiliriz: açıklayıcı düşünceler ve yaratıcı-kurgusal düşünceler. Birincisi kendine konu edindiği nesneyi onun sınırları içinde nedenselliklerini ortaya koyma amaçlıdır; bu anlamda açıklayıcı düşünce, neden-görüngü-sonuç bağlamında kendini koyar. Bu yolla doğanın ve ele aldığı olgunun nedenselliklerini, içsel yasallıklarını açığa çıkarmaya çalışır. ...Devamı.»
Birleşmiş Milletler'in son tahminine göre dünya nüfusu 2084 yılında 10 milyar 300 milyona yükselecek. Türkiye'de zirvenin 2054'e kadar geçilmesi ve nüfusta küçülmenin başlaması bekleniyor. Birleşmiş Milletler'in yeni tahminine göre dünya nüfusu 2084 yılına kadar artmaya devam edecek. Şu an 8 milyardan fazla olan dünya nüfusu 60 yıl içerisinde 10 milyar 300 milyona yükselecek. Birleşmiş Milletler'in iki yılda bir yaptığı tahmin 2022 yılındaki verilere dayanıyor. ...Devamı.»
Alman sigorta şirketi AXA tarafından yaptırılan bir ankete göre Almanların üçte biri ruhsal hastalıklardan muzdarip. Ancak ABD, Türkiye ve Meksika gibi ülkelerde bu oran çok daha yüksek. Almanların yaklaşık yüzde 31'i halihazırda ruhsal bir hastalıktan muzdarip. Bu oran, Çin ve Tayland'da da hemen hemen aynı seviyede. ABD'de ise yüzde 40'a varan bir kesim depresyon, anksiyete bozukluğu ya da yeme bozukluğu gibi bir ruhsal hastalıklarla mücadele ediyor. Türkiye, yüzde 38 ile listede ikinci sırada yer alıyor. ...Devamı.»
Fransa'da gökyüzünde birkaç haftadan beri biriken kara, kapkara bulutlar dağılıyor. Güneş yeniden göz kırpıyor. Havalar ısınıyor. Yaz geldi. Bu kesin. Biz de güneşe çıkıyoruz. Tam zamanıdır. Yeni Halk Cephesi (YHC) siyasi ortaklığının tam zamanında harika kararıyla ikinci turda ırkçı parti adaylarının seçilmesini önlemek üzere YHC adaylarından ikinci turda üçüncü sırada olanların hiçbir karşılık beklemeden ırkçı parti adaylarının karşısındaki adayı desteklemesi politikası belirleyici oldu. Bunun sonucunda YHC bilenleşlerinden birkaçı birkaç koltuk kazanmadı, ama bu karar sayesinde her yerde veya neredeyse her yerde ırkçı parti adaylarının tümüne yakını seçilemedi. ...Devamı.»
Surfshark'ın hazırladığı rapor, 2024'ün ilk çeyreğinde yüzde 631'lik artış olduğunu ortaya koyuyor. Hollanda merkezli sanal özel ağ ("Virtual Private Network" - VPN) servisi Surfshark, Türkiye'nin veri sızıntısına en çok maruz kalan 19. ülke olduğunu raporladı. Surfshark'ın resmi internet sitesinde yayınlanan rakamlara göre, Türkiye'de yaşayan insan sayısından daha fazla ihlale rastlanıldı. ...Devamı.»
İran'da cumhurbaşkanlığı seçimini reformcu Mesud Pezeşkiyan kazandı. Pezeşkiyan tüm İranlılara dostluk eli uzatacağını söyledi. İran'da reformcu aday Mesud Pezeşkiyan cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda muhafazakar rakibi Said Celili'yi yenerek cumhurbaşkanı seçildi. Seçim kurulu sözcüsü Muhsin İslami Pezeşkiyan'ın yaklaşık 30 milyon oyun 16 milyonunu aldığını söyledi. Celili'nin ise aldığı oy ise 13 milyon civarında oldu. Seçime katılım oranı ise yüzde 49,8 olarak kaydedildi. 600 bin oyun ise geçersiz sayıldığı açıklandı. ...Devamı.»
RN ırkçı parti oyların % 33,15'ini aldı. 9 Hazirandaki oy oranına göre ve beklentilerine rağmen çok fazla değil. Seçim öncesinde fransız siyasi tarihinde önemli bir yeri olan bir partiden beklenmeyen bir destek almasına rağmen: Erken seçime gidileceğinin duyurusunu izleyen 48 saat içinde Les Republicains (LR. Cumhuriyetçiler) isimli De Gaulle'cü, Chirac'ın, Sarkozy'nin tarihi partisinin Genel Başkanı Eric Ciotti ırkçı parti ile birlikte seçime girmek yanlısı olduğunu, sağ için kalıcı yolu seçtiğini açıkladı. LR içinde kendisini izleyecek 70 veya 80 miletvekili olduğunu belirtti... 12 Haziran 2024'te, Paris'te psikodramatik sahneler yaşandı. ...Devamı.»
Bir aydan daha kısa bir zaman diliminde seçmenler üçüncü kez sandık başına. Yine seçim. 30 Hazirandan 7 Temmuza seçmenler çıkış yolunu arıyorlar yeniden. 30 Haziran 2024'te erken seçimlerin ilk turunda 577 milletvekilliği için dört binden çok aday yarıştı. ...Devamı.»
Milletvekili seçimleri ilk turu yapıldı. Katılım resmi rakamlara göre % 66,7. Son otuz yıldaki rekorlardan biri. Daha önce de, 1997'de, yine bir "fesih"ten sonra yapılan seçimlerin ilk turunda % 67,9'a ulaşılmıştı. 9 Haziarn 2024'te yapılan Avrupa Parlemantosu seçimlerine katılımdan 20 puan daha fazla. Üç hafta gibi bir zaman diliminde bu son derece ilginç gelişim dikkat çekiyor: ...Devamı.»
"İmparator" Millet Meclisi'nin fesih zamanını, erken seçimlerin birinci ve ikinci tur tarihlerini, olası yeni hükümetin kuruluşunu, eğer daha ciddi bir siyasi bunalıma/krize girilmezse, öyle bir zaman dilimine sığdırdı ki, böylesi hiç görülmemişti: İşte ayrıntısıyla, zamanın tek adam tarafından, "imparatorca" ayarlanması: 14 Haziran 2024'te Euro 2024 futbol şampiyonası başladı. 14 Temmuza kadar sürecek. İmparator bu bir aylık süre içinde Fransızların cips yiyip, bira içip, sadece futbol izleyeceklerini, arada sırada ise kendisinin söyleceklerini dinleyeceklerini umuyordu. ...Devamı.»
Ankara’da belediyenin toplu taşıma otobüslerinin depolandığı bir yer vardı Sıhhiye semtinde. Boynuzlu diye adlandırdığımız elektrikli otobüsler vardı. Ulus – Bakanlıklar hattı ve Dikimevi - Bahçelievler semtleri arasında yolcu taşırdı. O tarihte Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde, Büyük Millet Meclisi arkasında barakalarda ders görürdük. Kimya ve diğer laboratuvarlar ısı merkezi binasının arkasındaki binanın içinde bulunurdu. Hatta kütüphanemiz de bu binanın içindeydi. Oturduğumuz evden okula otobüslerle giderdik. Belediye otobüslerinde şoförden başka bir de bilet kesen görevli bulunurdu. ...Devamı.»
"Deveye sormuşlar boynun neden eğri” diye başlayan bir hikaye vardır, hatırlar mısınız? İşte tam burada düşünmekteyim: yanıtın ayrıntılarına bakarsanız, ayakları, hörgücü, tırnakları, kısacası her bir tarafı doğaya uyum sağlamak adına şekillenmiş bir hayvan: DEVE. Yazılı tarih kitaplarında, en eski kanunların Ur Kralı Ur-Nammu tarafından Sümer lisanı ile yazıldığı söylenir. Ur Krallığı’nda M.Ö. 2112 ile 2050 yılları arasında konulan bu kanunların uzun yıllar kullanıldığı, hatta Eşnunna kanun kitabının da M.Ö. 1930 yılında, İsin’li Lipit-İştar’ın kanun kitabının ise M.Ö. 1870 yıllarında Ur-Nammu’nun kanunlarına dayalı olarak yazıldığı söylenir. ...Devamı.»
Ekvador'daki bir bulut ormanı, tüzel kişiliğe sahip bir kurum olarak tanındıktan sonra ormansızlaşmaya ve madenciliğe karşı korunur hale geldi. José DeCoux 30 yıldan uzun süredir her sabah sağır edici bir sesle uyanıyordu. Ekvador'un Los Cedros ormanındaki evinde maymunların sesleri, sincaplara ve 400 farklı türde kuşun ayrı ötüşlerine karışıyor. Ağaçların etrafı puslu ve yeşilin sayısız tonundaki eğrelti otları ve yosunlar her kayayı ve ağaç gövdesini kaplıyor. ...Devamı.»
WikiLeaks, Julian Assange’ın ABD’li yetkililerle yaptığı anlaşma sonucunda İngiltere’den ayrıldığını duyurdu. Assange’ın yarın ABD’ye bağlı Mariana adalarında bir mahkemeye çıkması bekleniyor. WikiLeaks, kurucusu Julian Assange‘ın ABD‘li yetkililerle yaptığı, askeri sırları ifşa ettiği suçlamasını kabul ettiği bir anlaşma sonucunda serbest kaldığını bildirildi. WikiLeaks'ten yapılan açıklamada, Assange'ın İngiltere'yi terkettiği belirtildi. WikiLeaks X hesabından yaptığı paylaşımda, "Julian Assange özgür" denilerek, Assange'ın Stanstead havaalanına götürülerek uçağa bindiği görüntülerin yer aldığı 13 saniyelik bir videoyu paylaştı. ...Devamı.»
İspanya'da bir mezarda bulunan bir vazoda bir erkeğe ait yakılmış kalıntılar, altın bir yüzük ve rengi değişmiş beyaz şarap olduğu tespit edilen yaklaşık 5 litre sıvı bulunmuştur. İspanya'da 2000 yıllık bir Roma anıt mezarında bulunan kırmızımsı bir sıvının, yapılan kimyasal analizler sonucunda bilinen en eski sıvı şarap olduğu ortaya çıktı. ...Devamı.»