İsteseniz
de istemeseniz de….
“İsteseniz de istemeseniz de Kanal İstanbul'u yapacağız”
dedi her şeye muktedir, Adalet ve Kalkınma Partisi
Başkanı, seçilmiş Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan.
Bazılarının deyimi ile Başkan bazıların deyimi ile Reis.
Reis haklı, madem seçtiniz katlanacaksınız. Kısmet olur da
yapılırsa, yeni seçimlere kadar isteseniz de istemeseniz
de katlanacaksınız… İşte ileri demokrasi!
ekitaplar hediyemizdir
ayorum sitesi sorumlusu Deniz Günal Hanım bu işin tayin
edicisidir. Onun ve Ferruh Dinçkal’ın lokomotifliğinde
yola çıkıyoruz, mola vermeden. Yedi kişiyiz, bir aileyiz.
Bildiğiniz isimler : Önde ve önce lokomotifik görevini
üstlenenler, yukarıda hemen isimlerini andıklarım, sonra
ayorum’un beş yazarı : Aykut YAZGAN, Gündoğdu GENCER,
Mustafa ALAGÖZ, Saba ÖYMEN ve ben. Her birimiz bir
coğrafyada, ..
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış
Sümer diyarında, M.Ö. 2600’de, Gılgamış bir efsane oldu.
Ölümünden ancak yüz yıl sonra -Mısır krallarının kendi
tanrısal yetkelerini yerleştirmeye çabaladıkları sırada-
Sümer kralı Gılgamış efsanevi bir kahraman olmuştu. Devi
öldürmüş, Gökyüzünün Boğası’nı saf dışı bırakmış, tanrıça
İnanna’nın romantik girişimlerini geri çevirmiş ve
ölümlülüğünün kokusunun güneş tanrısını bile şaşırttığı
tanrılar bahçesine varmıştı.
Ölüme ve mezarlıklara bakış açınızı değiştirme vakti!
Capsula Mundi projesi iki İtalyan tasarımcı Anna Citelli
ve Raoul Bretzel tarafından ölüm hakkındaki düşüncemize
başka bir bakış açısı kazandıran kültürel ve geniş tabanlı
projeye imza attılar. Projenin orjinal ismi Capsula Mundi
(Yaşam Kapsülü) ; yaşamın üç ana unsurunu oluşturan
mineraller, bitkisel ve hayvansal yapıları ve bunların
vücudumuzla olan yapısal dönüşümünü anlatır.
Anı yakalamak
Ama teknolojide! MIT (Yok bizim MİT değil, bu Maseçuset
Teknoloji Enstitüsü), Bill Gates’e önemli teknolojik
gelişmelerin neler olduğunu sormuş. O da 2019’da, hem
manşetlere çıkabilecek olan hem de teknolojide anı
yakalayacak gelişmeleri seçmiş. Bill Gates’in sağlam
danışmanları, bol da zamanı olduğuna göre seçtiği
gelişmeleri dikkate almamak için benim bir nedenim yok.
Pasaportun yolculuğu
Bugün, pasaportumuz yanımızda olmadan yurtdışı seyahatine
çıkabilmemiz mümkün değil. Peki, pasaport hayatımıza nasıl
ve ne zaman girdi, neden ona ihtiyaç duymaya ya da
kullanmak zorunda kalmaya başladık? Başka ülkelerin
sınırlarından geçmek için bir belgeye ihtiyaç duyma fikri
zihni meşgul edebilir. Devletler kurulur, sınırlar çizilir
ve o çizgiden öteye bir adım atmak için gerekli görülen
bir belgeye...
Tarihsel olan nesnel olmaya kapalı mı?
Politik alan için fikir beyan etmek her insana, her
bilinç durumuna, inanç grubuna ve ideolojik anlayışa
rahatlıkla ve engelsizce yol verir: İstediğiniz konuyu,
tarihsel kişiliği ve dönemi kendinize gündem
yapabilirsiniz. Bunun için istediğiniz argümanı
kullanır, istediğiniz gibi yorum yapar, istediğiniz
yargıda bulunabilirsiniz. Sıkıştığınız noktada bir
argümandan bir başkasına, bir sorundan diğerine
geçebiliriniz.
Narsisizm nedir ve görülme sıklığı neden artıyor?
Sosyal medyada yazılanlara baktığınızda, en azından
dijital dünyada narsisizmin ya da Türk Dil Kurumu'na
(TDK) göre "özseverliğin" arttığı izlenimine
kapılabilirsiniz. Aslında çok da yanlış bir izlenim
değil bu. Ruh sağlığı uzmanları, narsisizmin gündelik
yaşamda çok daha yaygın ve aşikar bir hal aldığını
düşünüyor. Bu eğilimin artmasıyla birlikte son yıllarda
narsisizm alanında yazılan blog ve kitapların sayısı da
arttı.
Hangi inanç bu kanlı elleri temizler?
Acının inanca göre bir çarpanı var mı? Kaç müslüman kaç
müslümanı, kaç müslüman kaç hristiyanı ya da museviyi,
kaç hristıyan kaç müslümanı katletti diye bakıldığı
sürece bu katliamların sonu gelmez. Son on yılda
ibadethanelere yapılan saldırıları araştırdığımda
karşıma Yeni Zelanda saldırısı hariç yirmialtı saldırı
çıktı. Bu dini ya da ırkçı kökenli saldırıların 1300e
yakını ölüm, 1000den fazlası yaralı ile sonuçlanmış.
Yeni yapılan araştırma, iklim değişikliği nedeniyle kutuplardaki buzulların erimesinin, Dünya'nın geçmişe kıyasla daha yavaş dönmesine neden olduğunu ortaya koydu. California San Diego Üniversitesi bünyesinde yapılan çalışmada, matematiksel modeller kullanılarak jeofiziksel olayların Dünya'nın dönüşüne etkileri incelendi. ...Devamı.»
Küresel ısınma sonucu yok olma riski altında bulunan Avustralya'daki dev kelp yosunu popülasyonunu koruma amacıyla başlatılan proje, Google'ın yapay zekâ teknolojisinin binlerce uydu fotoğrafını analiz ederek oluşturduğu harita ve ısıya dayanıklı gen çalışmalarındaki analizleriyle ilerliyor. Deniz tabanından su yüzeyine kadar uzanan ve boyları otuz metreye kadar ulaşabilen dev kelp yosunları Avustralya’nın doğal güzelliklerinden birini oluşturuyor. ...Devamı.»
Dünya Meteoroloji Örgütü'nün 2023 raporu, iklim krizinin etkisini geçen yıllara oranla daha da arttırdığını ortaya koydu. Özellikle okyanuslar ve buzullar büyük risk altında. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, iklim değişikliği konusunda gerek sıcaklıklardaki artış gerekse etkilerinde tüm alarm zillerinin çaldığını dile getirdi. BM'ye bağlı Dünya Meteoroloji Örgütü'nün (WMO) 2023 İklim Raporu'nu değerlendiren Guterres, bulguların geçen yıl Ocak ile Aralık ayları arasındaki dönemin hava sıcaklıklarının kayıt altına alınmasından bu yana dünya üzerinde en sıcak dönem olduğunu ortaya koyduğunu aktardı. ...Devamı.»
Bilim insanları, kirliliğe yol açan maddelerin sınırlandırılmasıyla ilgili onlarca yıl önce getirilen kontrollere rağmen ton balığında (orkinos) hala cıva seviyesinin yüksek olduğunu söylüyor. Zehirli özelliklere sahip cıva, kömürün çıkarılması ve yakılmasıyla açığa çıkıyor ve okyanusa karışarak balıklarda birikiyor. Atmosferdeki cıva seviyesi önemli ölçüde düşmüş olsa da 1971'den bu yana ton balığında sabit seyrettiği belirtiliyor. ...Devamı.»
AB Komisyonu, iklim krizi ile mücadelede sera gazı emisyonlarını düşürme hedefini yükseltti. Sunulan raporda, net sera gazı emisyonlarının 2040 yılına kadar 1990 yılı seviyesine göre yüzde 90 oranında azaltılması tavsiyesi yer aldı. AB'nin karbondioksit emisyonunun azaltılması konusunda halihazırda muktesebata geçmiş iki hedefi bulunuyor. Buna göre karbondioksit emisyonlarının 2030 yılına kadar yüzde 55 oranında azaltılması ve 2050 yılına kadar sıfırlanması amaçlanıyor. ...Devamı.»
Yaklaşık 4 bin km karelik devasa alanıyla sürüklenen A23a, küresel ısınmadan dolayı 30 yılı aşkın süredir karaya oturduğu zeminden geçen kasım ayında ayrılmıştı. Antarktika'nın kuzeybatısında bulunan ve bir zamanlar bir Sovyet araştırma istasyonuna ev sahipliği yapan Filchner Buz Sahanlığı'nın bir parçası olan dünyanın en büyük buzdağı A23a sürüklenmeye başladı. ...Devamı.»
Uzmanlara göre, ağaç halkaları ve buzullardaki hava kabarcıkları gibi kaynaklardan elde edilen paleoklimatik veri kayıtları kontrol edildiğinde, 2023 "büyük olasılıkla" son 100 bin yılın en sıcak yılı oldu. Avrupa Birliği Kopernik İklim Değişikliği Servisi (C3S) 2023'ün kayıtlardaki ve muhtemelen 100 bin yıldaki en sıcak yılı olduğunu açıkladı. ...Devamı.»
Amazon yağmur ormanları 2023 yılında kayıtlara geçen en şiddetli kuraklığı yaşadı. Çok sayıda kasabaya nehir yoluyla ulaşım kesildi. Bölgedeki orman yangınları arttı ve yaban hayatı zarar gördü. Bazı bilim insanları bu gibi hava olaylarının dünyanın en büyük ormanını geri dönüşü olmayan bir noktaya doğru ittiğinden endişeleniyor. Sıcaktan çatlamış ve kavrulmuş nehir yatakları iki tarafımızda yükselirken Oliveira Tikuna, çıktığımız yolculukla ilgili şüphe duymaya başlıyor. ...Devamı.»
Avrupa Birliği, her gün daha fazla atığı geri-dönüştürülmek veya depolanmak üzere Türkiye’ye gönderiyor. Ama çevresel ve sosyal koşullar dikkate alınmıyor. İngiltere merkezli Çevre Araştırma Ajansı tarafından yapılan araştırma, Türkiye'nin 2021 yılında 3,9 milyon ton yerli plastik atık üretirken toplam 682 bin 208 ton ithal ettiğini ortaya koydu. ...Devamı.»
Fremantle Highway yük gemisi, Kuzey Denizi'nde yanmaya devam ediyor. Gemiden yakıt sızması en çok korkulan senaryo. Bu, büyük bir çevre felaketine yol açabilir. Hollanda'nın Kuzey Denizi kıyıları açıklarında, Schiermonnikoog adaları yakınlarında günlerdir bir yük gemisi yanıyor. Fremantle Highway adını taşıyan geminin güvertesinde, 498'i elektrikli araç olmak üzere 3 bin 800 otomobil bulunuyor. Şu ana kadar kesin bir sonuca varılmamış olsa da yangının, gemideki elektrikli araçlardan biri nedeniyle başladığı tahmin ediliyor. Bir kez alev aldıkları takdirde, elektrikli araçların bataryalarını söndürmenin çok zor olduğu bilinen bir gerçek. ...Devamı.»
Hiçbir hareketi başlatmadım. İyi davetleri geri çevirmedim. Davetlerden biri Bodrum’a taşınma kararı ile ev aramaya başladığımızdan beri (on bir yıl önce taşındığım evi benden önce gidip görendir kendisi) şu hayatta en samimi, en gerçek bulduğum, arkadaşım olan Yasemin’den gelmişti. O, elini neye uzatsa harikalar yaratan tanıdığım ender insanlardan biridir. Sanatçı ruhlu diye tanımlanacak biri varsa, aynı zamanda tevazu örneği aranacaksa onu işaret ederim. ...Devamı.»
Muğla'da köylülerin Akbelen Ormanı'nda Limak Holding ve IC Holding ortak iştiraki YK Enerji'nin maden sahasını genişletmek için gerçekleştirdiği ağaç kesimine karşı mücadelesi sürüyor. Limak Holding ve IC Holding ortak iştiraki YK Enerji'nin Muğla'nın Milas ilçesine bağlı İkizköy'de bulunan Akbelen Ormanı'nda maden sahasını genişletmek için gerçekleştirdiği ağaç kesimine karşı bölge halkının mücadelesi sürüyor. Çam ve zeytin ağaçlarının bulunduğu ormanda, köylülerin direnişiyle iki yıldır engel olunan kesime bugün yeniden başlandı. ...Devamı.»
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) "Dikkatlerin çoğu gündüz maksimum sıcaklıklara odaklanırken, özellikle savunmasız nüfus için en büyük sağlık riski gece sıcaklıklarından kaynaklanıyor" dedi. WMO, kuzey yarımküredeki sıcak hava dalgasının bu hafta yoğunlaşmasıyla birlikte gece sıcaklıklarının artacağı ve bunun da kalp krizi ve ölüm riskini artıracağı uyarısında bulundu. WMO, "Dikkatlerin çoğu gündüz maksimum sıcaklıklara odaklanırken, özellikle savunmasız nüfus için en büyük sağlık riski gece sıcaklıklarından kaynaklanıyor" dedi. ...Devamı.»
Dünya Meteoroloji Örgütü'ne göre, küresel sıcaklıkların gelecek beş yıl içinde 1,5 santigrat dereceyi aşma ihtimali bulunuyor. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) 2023-2027'de dünya genelinde rekor hava sıcaklıkları görülebileceğini bildirdi. Birleşmiş Milletler çatısı altında bulunan WMO'nun raporunda, sera gazı salımı ve El Nino hava olayının, hava sıcaklıklarını daha da artırdığı bilgisi yer aldı. ...Devamı.»
Avustralyalı bilim insanları okyanusların yüzey ısısının rekor seviyede olduğunu söyleyerek alarma geçti. Mart ayının ortasında yükselmeye başlayan okyanus sıcaklıkları, bilim insanlarını endişelendirdi. Sıcaklıklar nisan ayındaki en yüksek noktasından bu yana düştü, ancak yine de yılın bu zamanında kaydedilen derecelerden daha yüksek olarak ölçüldü. ...Devamı.»
BM'nin raporuna göre dünya genelinde deniz seviyesinin yükselme hızı geçen 10 yılda, 1993-2002 dönemine göre iki kattan fazla arttı. Son 30 yılda deniz seviyesindeki yükselme 10 santimetreyi geçti. Dünya Meteoroloji Örgütü Cuma günü yaptığı açıklamada, küresel deniz seviyelerinin, ilk kez ölçüldüğü 1993-2002 yılları arasındaki döneme kıyasla iki kattan daha fazla bir hızla yükseldiğini ve geçen yıl rekor seviyeye ulaştığını bildirdi. Birleşmiş Milletler'e (BM) bağlı kuruluş deniz seviyesindeki bu yükselme eğiliminin binlerce yıl devam edeceği öngörüsünde bulundu. ...Devamı.»
Avrupa Birliği (AB) kurumları, iklim değişikliğiyle mücadele ve Rus fosil yakıtlarına bağımlılığı sona erdirme planlarının bir parçası olarak yenilenebilir enerji kullanım hedeflerini yükseltme konusunda anlaşma sağladı. AB Konseyi, üye ülkeler ile Avrupa Parlamentosu (AP) arasında müzakere edilen yenilenebilir enerji yönetmeliği konusunda uzlaşı sağlandığını açıkladı. Buna göre, 2030'a kadar AB'nin toplam enerji tüketiminde rüzgar ve güneş gibi çeşitli yenilenebilir kaynakların payı yüzde 42,5'e yükseltilecek. Bu hedefin yüzde 45'e çıkartılması da söz konusu olabilecek. ...Devamı.»
Wilsons Promontory'ye yarımadanın doğal güzelliği tarafından çekilen ziyaretçiler, Tidal River'da yerleşik vombatları görebilecekleri ve kıyıdaki bankya üzerinde süzülen siyah kakaduları fark edebilecekleri eşsiz bir manzara bulmaktadır. Peki, uzak bir çalılık yürüyüşünde bir dingo ile karşılaştıklarında ya da geceleri çadırlarının dışında Tassie şeytanlarının akıldan çıkmayan çığlıklarını duyduklarında ne hissederler? ...Devamı.»
Birleşmiş Milletler (BM) Biyoçeşitlilik Konferansı'na (COP 15) katılan ülkeler, 2030 yılına kadar gezegenin üçte birini koruma altına alma konusunda anlaştı. Bu anlaşma biyolojik çeşitliliği koruma hedefinde dönüm noktası olarak değerlendiriliyor. Yağmur ormanları ve sulak alanlar gibi hayati önem taşıyan eko-sistemlerin ve yerli toplulukların haklarının korunması için de hedefler belirlenecek. ...Devamı.»
Avustralya Çevre Bakanı Tanya Plibersek, Avustralya’nın dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmayan türlerle ünlü ada kıtasındaki bitki ve hayvanları korumak amacıyla toprakların en az yüzde 30’unu korumaya ayıracaklarını açıkladı. Reuters’ın haberine göre ilk kez bir federal hükümet, ülkenin bitki ve hayvanlarının birinin bile tükenmesinin önüne geçecek ‘sıfır nesil tükenmesi’ hedefi belirledi. Hedef, 10 yıllık bir planın parçası olarak 110 tür ve 20 bölgeyi iyileştirmek ve 2027’ye kadar ilave 50 milyon hektarlık kara ve deniz alanını korumak. ...Devamı.»