İsteseniz
de istemeseniz de….
“İsteseniz de istemeseniz de Kanal İstanbul'u yapacağız”
dedi her şeye muktedir, Adalet ve Kalkınma Partisi
Başkanı, seçilmiş Cumhurbaşkanı Recep Tayip Erdoğan.
Bazılarının deyimi ile Başkan bazıların deyimi ile Reis.
Reis haklı, madem seçtiniz katlanacaksınız. Kısmet olur da
yapılırsa, yeni seçimlere kadar isteseniz de istemeseniz
de katlanacaksınız… İşte ileri demokrasi!
ekitaplar hediyemizdir
ayorum sitesi sorumlusu Deniz Günal Hanım bu işin tayin
edicisidir. Onun ve Ferruh Dinçkal’ın lokomotifliğinde
yola çıkıyoruz, mola vermeden. Yedi kişiyiz, bir aileyiz.
Bildiğiniz isimler : Önde ve önce lokomotifik görevini
üstlenenler, yukarıda hemen isimlerini andıklarım, sonra
ayorum’un beş yazarı : Aykut YAZGAN, Gündoğdu GENCER,
Mustafa ALAGÖZ, Saba ÖYMEN ve ben. Her birimiz bir
coğrafyada, ..
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış
Sümer diyarında, M.Ö. 2600’de, Gılgamış bir efsane oldu.
Ölümünden ancak yüz yıl sonra -Mısır krallarının kendi
tanrısal yetkelerini yerleştirmeye çabaladıkları sırada-
Sümer kralı Gılgamış efsanevi bir kahraman olmuştu. Devi
öldürmüş, Gökyüzünün Boğası’nı saf dışı bırakmış, tanrıça
İnanna’nın romantik girişimlerini geri çevirmiş ve
ölümlülüğünün kokusunun güneş tanrısını bile şaşırttığı
tanrılar bahçesine varmıştı.
Ölüme ve mezarlıklara bakış açınızı değiştirme vakti!
Capsula Mundi projesi iki İtalyan tasarımcı Anna Citelli
ve Raoul Bretzel tarafından ölüm hakkındaki düşüncemize
başka bir bakış açısı kazandıran kültürel ve geniş tabanlı
projeye imza attılar. Projenin orjinal ismi Capsula Mundi
(Yaşam Kapsülü) ; yaşamın üç ana unsurunu oluşturan
mineraller, bitkisel ve hayvansal yapıları ve bunların
vücudumuzla olan yapısal dönüşümünü anlatır.
Anı yakalamak
Ama teknolojide! MIT (Yok bizim MİT değil, bu Maseçuset
Teknoloji Enstitüsü), Bill Gates’e önemli teknolojik
gelişmelerin neler olduğunu sormuş. O da 2019’da, hem
manşetlere çıkabilecek olan hem de teknolojide anı
yakalayacak gelişmeleri seçmiş. Bill Gates’in sağlam
danışmanları, bol da zamanı olduğuna göre seçtiği
gelişmeleri dikkate almamak için benim bir nedenim yok.
Pasaportun yolculuğu
Bugün, pasaportumuz yanımızda olmadan yurtdışı seyahatine
çıkabilmemiz mümkün değil. Peki, pasaport hayatımıza nasıl
ve ne zaman girdi, neden ona ihtiyaç duymaya ya da
kullanmak zorunda kalmaya başladık? Başka ülkelerin
sınırlarından geçmek için bir belgeye ihtiyaç duyma fikri
zihni meşgul edebilir. Devletler kurulur, sınırlar çizilir
ve o çizgiden öteye bir adım atmak için gerekli görülen
bir belgeye...
Tarihsel olan nesnel olmaya kapalı mı?
Politik alan için fikir beyan etmek her insana, her
bilinç durumuna, inanç grubuna ve ideolojik anlayışa
rahatlıkla ve engelsizce yol verir: İstediğiniz konuyu,
tarihsel kişiliği ve dönemi kendinize gündem
yapabilirsiniz. Bunun için istediğiniz argümanı
kullanır, istediğiniz gibi yorum yapar, istediğiniz
yargıda bulunabilirsiniz. Sıkıştığınız noktada bir
argümandan bir başkasına, bir sorundan diğerine
geçebiliriniz.
Narsisizm nedir ve görülme sıklığı neden artıyor?
Sosyal medyada yazılanlara baktığınızda, en azından
dijital dünyada narsisizmin ya da Türk Dil Kurumu'na
(TDK) göre "özseverliğin" arttığı izlenimine
kapılabilirsiniz. Aslında çok da yanlış bir izlenim
değil bu. Ruh sağlığı uzmanları, narsisizmin gündelik
yaşamda çok daha yaygın ve aşikar bir hal aldığını
düşünüyor. Bu eğilimin artmasıyla birlikte son yıllarda
narsisizm alanında yazılan blog ve kitapların sayısı da
arttı.
Hangi inanç bu kanlı elleri temizler?
Acının inanca göre bir çarpanı var mı? Kaç müslüman kaç
müslümanı, kaç müslüman kaç hristiyanı ya da museviyi,
kaç hristıyan kaç müslümanı katletti diye bakıldığı
sürece bu katliamların sonu gelmez. Son on yılda
ibadethanelere yapılan saldırıları araştırdığımda
karşıma Yeni Zelanda saldırısı hariç yirmialtı saldırı
çıktı. Bu dini ya da ırkçı kökenli saldırıların 1300e
yakını ölüm, 1000den fazlası yaralı ile sonuçlanmış.
İSİG Meclisi’nin ekim ayı iş cinayetleri raporuna göre iş cinayetlerinde 164 yurttaş yaşamını yitirdi. İnşaat işkolu, ölümlü iş kazalarının en yüksek görüldüğü işkolu olurken ölen her 3 işçiden biri 50 yaşın üzerindeydi. İşyerlerinde alınmayan önlemler nedeniyle ülkenin dört bir yanında her ay yüzlerce işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmeye devam ediyor. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) ekim ayı iş cinayetleri raporuna göre ülke genelinde bir ayda en az 164 işçi yaşamını yitirdi. ...Devamı.»
Sıkılaştırmayı ve enflasyonla mücadeleyi esas alan ekonomi programı sonrası Türkiye'deki firmalar artan sayıda işten çıkarma, kapanma ve iflas riskiyle karşı karşıya. Yüksek enflasyon ve aşırı ısınan talebi dizginlemek için bir yıldan uzun süredir devam eden sıkılaştırma çabalarıyla birlikte benzer sahneler Türkiye genelinde giderek artarken; işten çıkarma, konkordato ve kapanma dalgası da yayılıyor. ...Devamı.»
Birleşik Kamu İş Konfederasyonu'na göre Türkiye'de açlık sınırı 19 bin 926 liraya, yoksulluk sınırı ise 59 bin 353 liraya çıktı. Son bir yılda 190 bin kişi daha yoksullaştı. Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu, Ar-Ge birimi KAMU-AR'ın dört kişilik bir ailenin, dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için tüketmesi gereken gıda ile beslenmenin yanı sıra diğer ihtiyaçlarını da insan onuruna yaraşır bir şekilde ve yoksunluk hissi çekmeden karşılayabilmesi için yapması gereken harcamaları dikkate alarak hesapladığı açlık-yoksulluk sınırı araştırmasının Mayıs 2024 sonuçlarını açıkladı. ...Devamı.»
Gelir ve kiraya göre İstanbul, Münih’le birlikte Avrupa’nın en pahalı ikinci kenti oldu. İPA’ya göre ise İstanbullu geçinemiyor, kredi kartı borcunu ödeyemiyor, her 5 İstanbullu’dan 3’ü artık daha az gıda alıyor. AB Komisyonu’nun araştırmasında İstanbul, kira sorununda zirvede yer aldı. Gelir ve kiraya göre İstanbul, Münih’le birlikte Avrupa’nın en pahalı ikinci kenti oldu. Münih’te küçük bir daire kirası 1770 Euro olurken İstanbul’da 650 Euro oldu. Bununla birlikte bir İstanbullunun maaşı, bir Münihlinin ortalama beşte biri. ...Devamı.»
Birleşik Metal-İş Sendikası'na göre Mart'ta dört kişilik bir aile için açlık sınırı 16 bin, yoksulluk sınırı ise 57 bin lirayı geçti. Geçen yıl aynı dönemde açlık sınırı 9 bin 752, yoksulluk sınırı 33 bin 754 liraydı. Birleşik Metal-İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) tarafından hazırlanan "Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması Mart 2024" açıklandı. Asgari ücretin 17 bin lira olduğu Türkiye'de rapora göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı Mart ayında 16 bin 646 lirayı buldu. ...Devamı.»
Türkiye 2003-2023 arasında faize 563 milyar dolar ödedi. 2023’te 28,4 milyar dolara ulaşan faiz ödemesi 2011 yılından bu yana yıllık en yüksek değer oldu. 2023’te iktidarın topladığı 100 lira verginin 15 lirası faize gitti. 2024 yılında toplanacak vergilerin de en az 17 lirası faize gidecek. Hedeflerden şaşılırsa bu oran daha da artabilir. Türkiye 2023 yılında 28,4 milyar dolar faiz ödedi. Bu 2011 yılından bu yana dolar bazında bir yılda faize ödenen en yüksek miktar oldu. ...Devamı.»
200 TL kullanıma girdiğinde 132 dolar ediyordu. 21 Şubat 2024 kuruna göre ise 200 TL'nin karşılığı 6,49 dolar. 132 doların 21 Şubat’taki Türk lirası karşılığı ise 4 bin 71 liraya kadar yükseldi. Enflasyonun giderek artması ve Türk lirasının dolar karşısında hızla değer kaybetmesiyle birlikte yeni banknotların basılması sık sık gündeme geliyor. Uzmanlar da yeni banknot basılmasını öneriyor. ...Devamı.»
Ekonomist Daron Acemoğlu, Merkez Bankası'nın piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşen faiz kararını değerlendirdi. Acemoğlu, faiz kararının doğru bir adım olduğunu ancak Türkiye'yi zor günlerin beklediğini söyledi. Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) İktisat Profesörü Daron Acemoğlu, Merkez Bankası'nın (TCMB) bu ayki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini piyasa beklentilerinin çok üzerinde artırmasına ilişkin görüşlerini paylaştı. ...Devamı.»
Türkiye et tüketiminde Avrupa ve ülkelerinin 3’te 1’i seviyesinde kalıyor. Ortalama 37.3 kilogramlık et tüketimi ile Kongo, Tacikistan Fas gibi ülkeler ile aynı seviyeye geriledik. Ekonomik kriz ve yanlış üretim politikaları ile büyük sorunlar yaşanan et sektöründe fiyatlar Avrupa, et tüketimi ise Afrika ülkeleri ile yarışıyor. Hayat pahalılığının ardından marketlerde dana kıymanın kilogram fiyatı 300 TL'ye, kuzu kuşbaşının kilogram fiyatı da 374 TL'ye çıkarken, Türkiye toplam et tüketimi ile Kongo, Tacikistan, Fas gibi ülkeler ile aynı seviyelerde yer alıyor. ...Devamı.»
IMF’nin eski baş ekonomisti Simon Johnson ile birlikte kaleme aldığı “Güç ve İlerleme: Teknoloji ve Refah Üzerine Bin Yıllık Mücadelemiz”… IMF’nin eski baş ekonomisti Simon Johnson ile birlikte kaleme aldığı “Güç ve İlerleme: Teknoloji ve Refah Üzerine Bin Yıllık Mücadelemiz” adlı kitabı yayınlandıktan yaklaşık üç hafta sonra Türkiye kökenli ekonomist Daron Acemoğlu İstanbul’daydı. ...Devamı.»
Irak, Türkiye'ye karşı tahkim davasını kazanmasının ardından Kürt Bölgesel Yönetimi'nin petrol ihracatını durdururken Türkiye'nin Irak'a yaklaşık 1,5 milyar dolar ödeyeceği belirtildi. Ayrıca Iraklı heyet petrol sevkiyatını görüşmek için Türkiye'ye gelecek. Irak, Türkiye’ye karşı açtığı tahkim davasını kazanmasının ardından yarı özerk Kürt Bölgesel Yönetimi’nin petrol ihracatını durdurdu. ...Devamı.»
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, bankacılık sektörünün takipteki alacakları, 17 Mart itibarıyla bir önceki haftaya göre 239 milyon lira artarak, 159 milyar 390 milyon liraya çıktı. BDDK tarafından yayınlanan haftalık bültene göre, sektörün kredi hacmi 17 Mart itibarıyla 73 milyar 823 milyon lira arttı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 8 trilyon 172 milyar 867 milyon liradan 8 trilyon 246 milyar 690 milyon liraya çıktı. ...Devamı.»
Cari açıkta rekor ve enflasyon beklentilerinin kötüleşmesi, hükümetin ekonomide yeni yol haritası çizebileceği söylentilerini artırdı. Uzmanlar, DW Türkçe'ye seçime kadar ekonomideki muhtemel gelişmeleri değerlendirdi. Türkiye'de seçimlere 55 gün kala, ekonomide temel göstergeler giderek bozuluyor. Enflasyondaki beklenen düşüş sağlanamazken cari açık ve bütçe açığı tarihi rekorlar kırıyor. Ekonomide yakın vadedeki beklentilerin kötüleşmesi, hükümetin ekonomide yeni yol haritası çizebileceği söylentilerini artırdı. ...Devamı.»
Birleşmiş Milletler'in hesaplamalarına göre Türkiye'deki depremde yaşanan maddi hasarın en az 100 milyar doları bulacağı bildirildi. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye sorumlusu Louisa Vinton, Gaziantep’de video konferans aracılığıyla yaptığı açıklamada, “Tek başına maddi zararın 100 milyar doları aşacağı şimdiden belli oldu.” dedi. ...Devamı.»
Hükümet yetkilileri ve Milliyetçi Hareket Partisi, bu tür marketleri ürünlerine çok sık zam yapmakla eleştirirken şirketler yüksek enflasyon oranlarına işaret ediyor. Aslında tartışmalar yeni değil. Örneğin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Eylül 2021’deki ABD gezisinde, “Bu beş tane zincir marketin topladığı ürünle piyasalar alt üst oluyor” açıklamasını yapmıştı. Erdoğan, "Ticaret Bakanlığı’nın bu konuda her türlü tedbiri aldığını ve gerekli operasyonları yapacağını" söylemişti. ...Devamı.»
OECD'nin açıkladığı verilere göre, Türkiye ekim ayında OECD ülkeleri arasında en yüksek gıda enflasyonuna sahip ülke oldu. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ekim ayı enflasyon verilerini açıkladı. Buna göre, OECD ülkelerindeki tüketici enflasyonu yüzde 10,7 olurken OECD ülkeleri arasında Türkiye gıda enflasyonunda başı çekti. OECD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ile ölçülen yıllık enflasyon, Ekim 2022’de yüzde 10,7’ye yükseldi. Eylül ayında bu rakam 10,5 olarak belirlenmişti. 38 OECD ülkesinin 18’inde çift haneli enflasyon kaydedilirken, en yüksek oranlar Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya ve Türkiye’de gözlendi. ...Devamı.»
81 ilin borç haritası çıkarıldı: Yüksek enflasyon nedeniyle reel ücretlerde ve satın alma gücünde yaşanan düşüş yurttaşı daha fazla borçlanmaya itiyor. 81 ilde son 1 yılda kartlarda ortalama yüzde 85, ek hesaplarda ortalama yüzde 64 borç artışları görüldü. Kredi kartı harcamaları 12 ayda yüzde 70.5, kredili mevduat hesapları yüzde 62.3 artarken, ihtiyaç kredilerinde ise 28.6 oranında artış görüldü. ...Devamı.»
Reuters, Türkiye'de yeni bir kur krizi yaşanma ihtimaline dair bir analiz yayımladı. Analizde yaz aylarında kur korumalı mevduatta ortaya çıkacak 30 milyar dolarlık riske ve seçim tartışmalarına değinildi. TL’de bu ay yaşanan yüzde 9 değer kaybı ve döviz borçlanma maliyetlerinin çift haneye yaklaşarak 2008 krizi zirvelerini aşması, yatırımcılarda ülkenin bir kez daha kur krizine doğru ilerleyip ilerlemediğine yönelik soru işaretlerini beraberinde getirdi. ...Devamı.»
Eski Dünya Bankası baş ekonomisti ve Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) eski başkan yardımcısı Anne Krueger, Türk ekonomisini değerlendirdiği bir yazı kaleme aldı. Krueger, Erdoğan’ın ve onun emrindeki ekonomistlerin (Erdonomistler) siyasi varlıklarını sürdürmek için Türk halkının geleceğini kararttıklarını belirtiyor. Ünlü ekonomist Türkiye’nin dünyada yeteri kadar ilgi görmediğini ve özellikle ekonomik durumuyla yakından ilgilenilmesi gerektiğini savunuyor. ...Devamı.»
Uzun süredir üzerinde çalışılan Dijital Türk Lirası'nın akıbeti, 2022 yılı Cumhurbaşkanlığı yıllık programında belli oldu. Buna göre, 2022 için programda "Blok zincir tabanlı dijital merkez bankası parası uygulamaya konulacaktır" ifadeleri yer aldı. Dünyadaki pek çok ülke dijital ödeme sistemlerine ve Merkez Bankası Dijital Para Birimi’ne (CBDC) dönük çalışmalarını sürdürürken Türkiye’de bu alanda daha önce çeşitli testlere başladığını duyurmuştu. ...Devamı.»