A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri Ekitap Radyo

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Upside Down Değil, Dünya Ters: Stranger Things 5’te Sınıf, İktidar ve Queer Direniş

Kategori Kategori: Sinema | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: Avraham Zafer İşcen | 31 Aralık 2025 15:31:48

Stranger Things 5, yalnızca doğaüstü bir tehdidin hikayesi değildir, aynı zamanda sınıf ilişkilerinin, iktidar mekanizmalarının ve kimlik siyasetinin görünmez düzeyde işlediği bir toplumsal gerçeklik sahnesidir. Dizi, “Upside Down”ı alternatif bir boyut olarak değil, kapitalist düzenin sembolik uzantısı olarak konumlandırır. Bastırılmış duygular, sömürülen sınıflar, dışlanan kimlikler ve marjinalleştirilen bireyler bu karanlık mekanda birikir. Böylece asıl ters olanın başka bir evren değil, bizzat içinde yaşadığımız dünya olduğu ima edilir.



Hawkins kasabası, yüzeyde sıradan bir Amerikan banliyösü gibi görünürken, alt katmanlarında soğuk savaş devlet aklı, askeri endüstriyel kompleks ve bilimsel otoritenin tahakkümü hüküm sürer. Çocukların ve gençlerin sürekli gözetim altında olması, yetkililerin gerçeği manipüle eden dili ve yerel topluluğun sessiz kabullenişi, diziye politik bir sosyoloji kazandırır. Devlet ve şirketlerin ortak üretimi olan deney merkezleri, emek, beden ve bilincin iktidar tarafından nasıl sömürüldüğünü gösteren metaforlar haline gelir.

Dizideki karakterler, farklı sınıfsal konumların temsilcileridir. Çalışan sınıf aileler, ekonomik belirsizlik, güvencesizlik ve gelecek kaygısıyla yüzleşir. Joyce’un sürekli geçim mücadelesi vermesi, Hopper’ın travmatik yaşamı ve Dustin’in ailesinin toplumsal sınıf gerilimlerini dolaylı biçimde deneyimlemesi, sistemin bireyleri yalnızlaştıran yapısını açığa çıkarır. Hawkins’teki banliyö estetiği, refah yanılsaması üretirken, gerçeklik parçalı ve kırılgandır. Üst sınıflara ait karakterler ise felaket anlarında dahi ayrıcalıklarını kaybetmez, bu durum, eşitsizliğin kriz anlarında bile yeniden üretildiğini gösterir.

Upside Down’daki yaratıklar, yalnızca tehdit değil, bastırılmış toplumsal korkuların somutlaşmış halidir. Emek sömürüsü, otoriter disiplin, psikolojik travma ve sosyal dışlanma, canavarların saldırısından daha yıkıcıdır. Dizinin temel gerilimi, fiziksel hayatta kalmanın ötesinde, sistemin bireyin ruhunda açtığı yaralarla ilgilidir.

Stranger Things evreninde gerçeklik, sürekli manipüle edilen bir alandır. Devlet otoritesi, yaşanan felaketleri örtbas eder, kamuoyunu yanıltır ve “güvenlik” söylemi ile şiddeti meşrulaştırır. Böylece izleyiciye şunu fısıldar. İktidarın asıl gücü zor kullanmasından değil, hakikati şekillendirme kapasitesinden gelir. Bilimsel otorite ve askeri yapıların birleşimi, modern yönetim teknolojilerinin eleştirisini içerir. Dizi, bireyin kurtuluşunu tekil kahramanlıkta değil, kolektif dayanışmada arar. Çocukların, işçilerle, dışlanmış gençlerle ve marjinal görülen bireylerle kurduğu bağ, iktidara karşı kurulan alternatif bir topluluk tahayyülüdür.

Stranger Things 5, queer kimliklere yalnızca temsil düzeyinde yer vermez, kimlik mücadelesini politik bir zemin olarak işler. Will Byers’ın bastırılmış duyguları, iç dünyasındaki çatışmalar ve görünmezliği, heteronormatif düzenin dışladığı bireylerin ruh halini simgeler. Onun sessizliği, aslında güçlü bir politik ifadedir. Görünmeyen, bastırılmış ve anlatılmayan hikayelerin varlığını hatırlatır. Robin’in kimliği açık bir queer karakter olarak varoluş mücadelesi, marjinalliğin utanç değil, varlık ve onur alanı olarak yeniden kurulmasını sağlar. Bu bağlamda queer karakterler, sistem tarafından bastırılmaya direnen özneler olarak politik özneleşmenin sembolüne dönüşür.

Queer deneyim, dizide yalnızca romantik bir mesele değildir, sınıf ve iktidar mekanizmalarıyla iç içe geçer. Baskı, yalnızca kişisel tercihlerin değil, kültürel normların ve toplumsal iktidarın ürettiği bir şiddet biçimi olarak resmedilir. Dolayısıyla dizideki queer varoluş, bir kimlik beyanının ötesine geçerek, sistem karşıtı bir etik duruşa dönüşür.

Stranger Things 5, insanlığın kurtuluşunu bireysel kahramanlıkta değil, kolektif dayanışma, karşılıklı sorumluluk ve adalet arayışında bulur. Fakat aynı zamanda şunu da hatırlatır: Sistem, kendisini yeniden üretme kapasitesine sahip, güçlü ve çevik bir yapıdır. Hawkins her defasında kurtarılır; ancak asıl sorun olan toplumsal yapı, yerli yerinde durur. Bu kırılma noktası, dizinin ideolojik gerilimini belirler: Umut ile umutsuzluk arasındaki ince çizgi, izleyiciyi düşünmeye zorlar.

Son tahlilde Stranger Things 5, yalnızca doğaüstü varlıklarla verilen bir mücadeleyi değil, kapitalist düzenin görünmez baskılarını, sınıf çatlaklarını ve kimlik mücadelelerini sahneye taşır. Upside Down, bir başka dünya değil, mevcut dünyanın karanlık aynasıdır. Ters olan evren değil, dünyanın kendisidir ve dizi, bu gerçeği görmeye cesaret edenler için derin bir sorgulama alanı açar.

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: Henüz oy verilmedi / 0 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Rusya, Kuzey Kore ve Ukrayna’nın Çalınan Nesli
Düşen İHA’lar, Yükselen Gölge Savaş: Türkiye Semalarında Rus İstihbaratının Sessiz İşgali ve Egemenlik Krizi
Yağmurlu Bir Bayrampaşa Sabahında Orta Asya’dan Uzakdoğu’ya Uzanan Bir Hat
Barınma Krizi Değil, Sınıf Savaşı, Türkiye’de Konut, Kira ve Kentsel Dönüşüm Üzerinden Yürütülen Sessiz Tasfiye
Karadeniz Alarm Veriyor, İHA Olayları, Tanker Patlamaları ve Sessizce Derinleşen Bir Güvenlik Krizi

Litvanya Parlamentosu’nda Çerkes Soykırımı Tartışmaları: Tarih, Hafıza ve Uluslararası Sorumluluk
Körfez Bölgesinin Küresel Güç Merkezi Olma Yarışının İç Yüzü
Trump'ın Ulusal Güvenlik Stratejisi: Tepki ve Gerçekleşme
İsrail, Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti güvenlik işbirliğini derinleştiriyor.
Narva’da Sessiz İhlal, Rus Sınır Muhafızları Estonya Toprağında, Dünya Yine Seyirci

Türkiye’de konkordato alarmı: 2025’te başvurular tarihi zirveye gidiyor
Dijital Yuan Etki Aracı Olarak: Güneydoğu Asya'nın Para Egemenliği ve Stratejik Özerkliği
ABD-Avustralya Kritik Mineraller Anlaşması Pasifik Tedarik Zincirlerinin Geleceğini Nasıl Yeniden Şekillendiriyor?
Kalkınma Hakkında Yanlış Bildiğiniz Şaşırtıcı Gerçek
Avustralya - Çin İlişkileri: Avustralya'da Kavga

Avrupa’da en fazla Türk’ün yaşadığı ülkeler hangileri?
"En ciddiyetsiz nesil": Z kuşağı neden kasten gülünç olmayı seçiyor?
Güney Karolina'nın Unutulmuş Osmanlıları: Sumter Türklerinin Şaşırtıcı Gerçeği
Köpek ve insanların bazı duyguları aynı genetik kökene sahip
Motokuryelerin Sessiz Çığlığı: Sokağın Gölgesinden Yükselen Sınıf Mücadelesi

Tora, Stranger Things 5, Upside Down ve İnsan Ruhunun Metafiziği
2025'in Türkiye’deki en önemli 10 arkeolojik keşfi
Osmanlı İmparatorluğu'nda Kahvehaneler: Bir Sosyo-Politik Etki
Osman Hamdi Bey’i bilmeyen varsa bile herhalde Kaplumbağa Terbiyecisi’ni bilmeyen yoktur ya “Mihrap” tablosu...
JAK İHMALYAN'DAN: “RESİM ANLAYIŞIM”

Einstein'ın hayran kaldığı filozof: Spinoza'nın aklınızı başınızdan alacak radikal fikri
Adalet Kavramına Filozofların Gözünden Bir Yolculuk
KE.KE.ME. (KKM)
Yapay Zeka Felsefesi
Tutunarak kalmak mı? Bulanmadan donmadan akmak mı?

Yeryüzünü fırına çeviren atmosfer olayı: Isı kubbesi
Dünyanın hareket halindeki en eski buzdağlarından biri yaban hayatı cenneti ile çarpışabilir
Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.

Avustralyalı teorik fizikçiler: 'Paradoks olmadan zaman yolculuğu yapmak mümkün'
Axiom Raporu: Siber Güvenlik ve Çin-ABD İlişkilerine Etkisi
WhoFi: Wi-Fi sinyaliyle kimlik tespiti dönemi başlıyor.
500 yıllık Da Vinci çizimi sessiz drone teknolojisine ilham verdi.
Çin, HDMI ve DisplayPort alternatifini piyasaya sürdü.

Bilim insanları beynin beş farklı yaşam evresinden geçtiğini açıkladı: Kritik dönüm noktaları 9, 32, 66 ve 83 yaş…
Amerika kıtasında 'olmaması gereken' yeni bir insan türü keşfedildi: Checua nedir? Türkler ile bağlantıları var mı?
NASA'nın en kuvvetli teleskobu, evrendeki beklenmedik gelişmeyi ortaya koydu.
İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.

Türkiye’de üniversite mezunlarının geliri Avrupa’nın en düşük seviyesinde…
Gerçek işsizlik yüzde 29,6!
Türkiye’de tek kişilik
UNICEF raporunda Türkiye'deki çocuklar son sıralarda
AP'den Türkiye'ye sert mesaj: Kriterler müzakere edilemez

Balın Ruhu, Üst Galile’de Bir Distilatörün Eski Yahudi Geleneğini Koruma ve Balı Cine Dönüştürme Serüveni
Mercedes-Benz Places by Binghatti Gökdelen Kapitalizmi ve Küresel Hegemonya
Masumiyet Pazarlanıyor mu Baby Dove’un Türkiye’ye Girişi, Bebek Bakımında Güven Söylemi ve Kapitalizmin En Hassas Alanı
Düşünmektan uyuyamayanlar ve uyumaktan düşünmeyenler : Türkiye çelişkisi
Seul’den Pulpit’e, Rabi (Haham) Angela Buchdahl’in Olağanüstü Hikayesi — Kimlik, Dahil Etme ve Bölünmüş Dünyada Yahudi Liderliği

PALAVRA
YARGI ÜLKESİ
BÜTÇE
UTANMA
Boydan Kısa

Paranın, Lidya Sikkesinden Dijital Cüzdanlara Uzanan 5000 Yıllık Hikayesi
Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git