A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

EFLATUN

Kategori Kategori: Nalına Mıhına | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: Metin Atamer | 20 Ağustos 2023 12:04:18

Çocukluğumda, Kurtuluş’ta oturduğumuz mahallenin bizden büyük delikanlıları vardı. Onlara saygı gösterirdik. İsimleri hala belleğimde. Ertan Gönen, Eflatun, Fahrettin, Korkut, Şahin, ve Doğan. Hepsi de, Ankara’da, Tıp eğitimi alarak çok değerli insanlar oldu. Bunların içinde Fahrettin, atletizm dalında 400 metre engelli rekorunu kırarak Avrupa'da madalya alan ilk Türk atleti oldu. Ertan ve Korkut, tıp fakültesi öğrenciliği yanında futbol oynayıp Hacettepe takımının önemli isimleri idi oldular.

Mahallemizin ağabeylerinin içinden Dr. Eflatun’u unutmam mümkün değildir. Eflatun ismi bana hep tarihten gelen bir karakteri çağrıştırır. Biz kendisine Eflatun deriz ama dünya onu Platon olarak tanır. Platon’un, MÖ 427 ile 347 arasında yaşadığı söylenir. Gerçek adı Aristokles olan Eflatun'un vücudu atletik yapıda ve omuzları geniş olduğundan, Yunanca'da geniş omuzlu insanlara takılan "PLATON"  lakabı uygun görülmüş.



Platon, Sokrat’ın talebesi olarak, yaşadığı süre içinde, kendi felsefesini topluma aktarmaya çalışan değerli bir düşünürdü. Biz onun yaşadığı çağı, antik Yunan çağı olarak biliriz. Hiç kuşku yoktur ki Platon’un dönemi ve sonrası, felsefe  doruk noktaya erişilmiştir.

Platon aynı zamanda Atina'daki "Akademi"  adlı felsefe okulunun kurucusudur. Bu Akademi'den yetişen diğer önemli düşünürlerden biri de Aristo'ydu. Hatta Hristiyanlık ve İslam dinlerinin Platon’un felsefesinden çok etkilendiği söylenir. O dönemde Atina, Halk Meclisi tarafından yönetiliyordu. Mecliste insanların ortaya çıkıp boş konuşmalarını, Platon sevmediği için, hep karşı çıkmaktaydı. Platon'un döneminde Atina, Peloponnes Savaşları sonucunda yenilmiş, Sparta'nın koruması altında, aristokrat bir yönetim ile idare edilmeye başlanmıştı.

Bu aslında Platon'un istediğine tam olarak uymasa da, Atina Halk Meclisi'nin değişmesini desteklemiş, fakat gelen yönetim tarafından hocası Sokrat'ın öldürülmesine karşı çıkmıştır. Platon ideal bir devlet mekanizmasını planlamış, fakat bunun yalnızca teoride kalması kendisini çok üzmüştür.

Platon, Syrakus’lu dostu Dion ile idari felsefe konusunda iyi anlaşırken, Dion, Syrakus'ta hükümdar olur. Ancak dostluk ile hükümdarlık uyumsuzdur ve Platon Atina’ya dönerken yolda Aigina’da esir düşer. Onu tanıyan bir filozof esaret ücretini ödeyerek Platon'u kurtarır. Atina'ya döndüğünde, toplumdaki insanların tamamının mutlu olacağı bir 'NOMOİ' yani yasalar yapıtının temelini atmaya başlar.

Platon’un felsefesinin ana temelinin beş ana unsuru bulunur. Bunların ilki 'BİLGİ'dir. Sonra 'İDEALLER' gelir. Bunları takip eden üçüncü öğe, ruhun ölümsüzlüğüdür. Bunun ardından evrenin oluşumu gelir, bu da "Cosmogonie" ile açıklanır. Sonuncusu ise 'Devlet'tir. Eflatun, Sokrat’tan edindiği öğretilerle mutlu bir yaşamın insan için yetkin bir hayat olduğuna inanır. Yetkin bir yaşam, ancak erdemli bir hayatla mümkündür, der Platon. Bu nedenle 'AHLAK' vazgeçilmez bir kavramdır.

Ayrıca Platon'un 'MAĞARA alegorisi' de önemlidir. Burada idealar arasında hiyerarşik bir yapı görürsünüz. Yapının üstünde 'İyilik' ideası, ve bunun temsilcisi güneş bulunur. Platon, duygularının esiri olmadan, düşünerek gerçeğin doğasını bulmaya çalışır. Bunu 'Platon Mağarası' ile tanımlar. Bu, hayali bir mağarada zincirlenmiş insanların duvara bakarak gerçek yerine arkalarında yanan ateşin oluşturduğu gölgelere baktıklarını anlatır. Bir kişi zincirlerini kırarsa, arkasına dönüp ateşe bakarak gerçeği görebilir.

Platon’un birçok şehir krallığını gözlemlediği, neyin doğru neyin yanlış olduğunu tefrik ederek, insanın mutluluğunu temel öge olarak alan bir felsefenin sahibi olduğunu anlarız.

Platona göre demokrasinin temel prensibi, halkın egemenliğidir. Ama milletin kendini yönetecekleri iyi seçebilmesi için yetişkin ve iyi eğitim görmüş olması şarttır, der Platon. Halk övülmeyi sever. Onun için güzel sözlü demagoglar, kötü de olsalar, başa geçebilirler. Oy toplamasını bilen herkes, devleti idare edebileceklerini düşünür. Aslında demokrasi, bir eğitim işidir. Eğitimsiz kitlelerle demokrasi uygulamasına geçilmeye çalışılırsa, o ‘OLİGARŞİ’ olur. Devam etmekte ısrar edilirse, sayısız demagoglar diktatörlere dönüşebilirler, diye ikaz eder Platon, her seferinde ve her eserinde.

İnsan yaşamında en önemli konunun, İNSAN ONURU olduğuna inanırım. Onur ise AHLAK ile tanımlanır. İyi ahlaklı insanlarda olmazsa olmaz, birkaç unsur vardır. Ahlaklı insan yalan söylemez, haram yemez, iftira atmaz, kul hakkına saygı gösterir, bilim ve irfana sahip çıkar, velhasıl onurlu bir insandır. Ahlaklı insan, din kitabımızda da Bakara suresi 129, 151, 172, 232; Al-i İmran suresi 77, 164; Nisâ suresi 49; Enfâl suresi 53; Tevbe suresi 103; Kehf suresi 19, 74; Nur suresi 21, 28, 30 ayetlerinde öğütlenen değerlere uyar. Hatta aksi davranışta derin azapların var olduğunu söyler bu ayetlerde.

Eflatun yaşasaydı bu yıllarda, birçok teorisinin ne kadar doğruyu yansıttığını örneklerle kanıtlar, sayısız demagogların diktatöre dönüştüğünü ispatlamış olurdu diye bir sözüm geldi söyledim, hem nalına hem mıhına.

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: 10 / 1 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Dünyanın gözü kulağı Ortadoğuda: İran-İsrail gerilimi tırmanıyor.
İsrail, Gazze'de yardım konvoyunu hedef aldı: Biri Avustralyalı 7 kişi öldürüldü
DEVLET-ULUSTAN FEDERASYONA, ekitap
Dünyada altın madenciliği nasıl yapılıyor, kazalar ne kadar yaygın?
Afganistan: Aktivistlerden kadınlar için online dergi

AB, Türkiye'ye verdiği mülteci fonunun nasıl harcandığını öğrenemiyor.
Avustralya Dışişleri Bakanı Wong: Filistin'i tanımaya hazırız.
İngiltere'de polis, silah ruhsatı almak isteyenlerin eşleriyle de mülakat yapmaya başladı.
Beterin beteri var!
Sağ popülistler ilk kez AB Parlamentosu'nun kontrolünü ele geçirebilir…

Yoksulluk sınırı bir yılda 24 bin TL arttı.
Türkiye son 20 yılda faize 563 milyar dolar ödedi
Uber Avustralya'da taksi şoförlerine 178 milyon ABD dolar tazminat ödeyecek
Çin 2024 ekonomi hedeflerini açıkladı
Almanya'daki Türk doktor sayısı 2 bin 600'ü geçti

Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü
Afganistan'da onlarca arkeolojik alan buldozerle yıkılarak yağmaya açıldı.
Franz Kolschitzky: Viyana Kuşatması'ndan Kalan Kahveleri Değerlendiren Girişimci
Kış güneşi arayan Britanyalıların adresi Türkiye

"İNEK BAYRAMI" ekitap
Dünya tarihini şekillendiren 6 içecek türü
Taş Kağıt Makas Oyunu (Jan Ken Pon)
"DUHOK KONUŞUYOR" ekitap
ENTERNASYONAL

KİBİRLİ GÜÇ ZEHİR - ERDEMLİ BİLİM PANZEHİR
KARARLILIK - KİŞİSEL ALTYAPI
TARİHSEL KİŞİLİK
TARİHSEL İNSAN
SÜREÇ VE TARİHSEL ÖZNE

'Yeşil İslam' Endonezya'yı iklim çöküşünden kurtarabilir mi?
İsviçreli kadınlar AİHM'de görülen iklim değişikliği davasında zafer kazandı.
Yorgun dünya artık yavaş dönüyor
Avustralya’daki dev yosun ormanlarını yapay zekâ koruyor
2023'te sıcaklık rekoru kırıldı

Apple otomobili ABD'de üretime bir adım daha yaklaştı.
Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar
Sanal Gerçeklik, Artırılmış Gerçeklik , Metaverse, Sanal Uzay Nedir?

Bilim insanı Matthieu Juncker ekosistemi gözlemlemek için ıssız adada 8 ay tek başına kalacak.
Beynine çip takılan kişinin düşünceleri 25 dakika boyunca okundu.
14 Mart Pi Günü, Günün Kutlu Olsun Pi !
Tüm canlılar için en ideal sıcak
Avustralya’da 350 kişinin konuştuğu yeni bir dil gelişti

2023'te 282 milyon insan açlık yaşadı.
Servet dağılımı adaletsizliği: Türkiye'de %1’lik kesim servetin %40’ını alıyor
BM Raporu: İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırısında soykırım suçu iddiası
Doğurganlık oranında 'büyük düşüş': Ülkelerin % 97'sinde nüfusun azalması bekleniyor
Dünya Mutluluk Raporu yayınlandı: Avusturalya listenin 10., Türkiye 98. sırasında yer aldı.

GEÇİTKALE'DEN GELİYORDU...
GENÇ BİR YAZARA BİRKAÇ TAVSİYE
DEĞİŞİYOR, YOKSULLAŞIYOR
“KİRAZ ZAMANI” SERÇELER, KİRAZ AĞACIMIZ, RAZZİA
Enflasyon Rehberi

UCUZ ET
Hesap
---İST
SANDIK
TAKSİ DURAĞI

İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git