James Webb Uzay Teleskobu, geçtiğimiz ay yaşgününü enfes gözlemlerle kutladı. Uzay üslü teleskoplar arasındaki büyük insanlık mirasına 2022 yılında katılan Webb teleskobu, 11 Temmuz 2022'de gönderdiği ilk resimle hem tüm dünyadaki bilim çevrelerinde hem de uzaya meraklı bilimseverlerde ilgi ve hayranlık uyandırmıştı. Webb, Hubble Uzay Teleskobu'nun yüksek çözünürlüğüne sahip olduğu gibi, Spitzer Uzay Teleskobu gibi ortalama kızılötesi aralığa kadar ışık dalga boylarını da algılama yeteneğine sahip.
Webb'in kızılötesi algılama teknolojisi, toz bulutlarına bürünmüş yıldızları, diğer dünyaların atmosferinde bulunan suyu, ve en eski galaksilerin oluştuğu ilk ışıkları şimdiden gözlemleyerek, evrenin gizlerine gözlerimizi açmaya başladı.
Dikkat çekici kızılötesi görüntülerin ötesinde, bilim insanlarını heyecanlandıran asıl şey ise, Webb'ın ulaşabildiği geniş elektromanyetik aralığından elde ettiği berrak bilgiler.
Aşağıdaki görsel, Webb’in hangi aralıkta gözlem yapabildiğini göstermekte.
Webb böylelikle şimdiden,
• gözlemlenen en uzak galaksilerin bazılarının uzaklıklarını doğruladı
• en eski, en uzak süper kütleli kara delikleri keşfetti
• Gezegen atmosferlerinin (veya yokluğunun) kompozisyonunu daha önce hiç olmadığı kadar ayrıntılı olarak saptadı
• kayalık gezegenlerin üst atmosferlerinin ne türlerde olabileceğini belirledi
• ayrıca yıldız yuvaları ve protoplanet disklerinin kimyasal yapısını açığa çıkarırken, su, organik karbon içeren molekülleri ve daha fazlasını saptadı
• Webb gözlemleri ile, uzun süredir bekleyen soruları yanıtlarken yeni soruları gündeme getiren yüzlerce bilimsel makaleye yol açtı
Webb’in yaşgününü gecikmeli de olsa, bizlere sunduğu enfes gözlemlerin bazıları ile kutlayalım.
Uzaya çok meraklı değilseniz bile, gözlerinizi fani politik çekişmelerden ayırıp, göklere çevirmekte, evrenin sunduğu gizemli güzellikler kadar, o gizemleri çözme tutkusundaki insanlığa hayran olmakta ölçüsüz ferahlık olmaktadır.
Yıldız doğum evi
Bir güneş doğuyor
120 milyon ışık yılı uzaklığa merhaba