Evet ikisi de Hataylı. İkisi de 1928 doğumlu. İkisi de Solcu. Sosyalist. Hakikaten. Biri Kürt. Öbürü Türk. Biri ressam, öbürü şair, gazeteci, köşe yazarı, öykü ve mizah yazarı. İkisi de sanatçı ve sanatssever. Birinini adı Remzi, soyadı Raşa. Öbürünün adı Süleyman soyadı Okay. Benzeşen yönleri pek çok. Ayrışan yönleriyle. Herbirinin eserlerini öteden beri izledim. İzliyorum. İzlemeyi sürdüreceğim. Yazılanları okudum. Çizilenleri harika buldum. Tanıtıcı şeyler yayınladım.


Geçen zamana inat.

Her ikisini de biraz daha yakından tanıtmak, örnek olabilecek hayat dilimlerini ve deneyimlerini aktarmak üzere herbiri için bir ekitap hazırladım. 1 Mart 2022’de ekitap.ayorum.com sitesinde hediye olarak sunduk. Yeni Yaşam’da, Yeni Posta ve a3haber.com sitelerinde ve birkaç yerde daha tanıtıcı şeyler yayınlandı. Emek verenlere, katkı sunanlara binbir teşekkür.

Remzi ile dostluğum 1980’lerin hemen başına rastlıyor: 1982 belki 1983... Çizgileri, tabloları, yaptıkları ve tasarıları, sergileri ve sergileyecekleri üzerine epey makale yayınladım. Dostluğumuz aralıksız sürdü: Mutlaka onbeş günde bir, ayda bir görüştük, hafta sonlarına denk getirip öğlen yemeğimizi birlikte yedik: Bazen Remzi’nin atölyesine yakın tanıdık bir lokantada, bazen atölyesinde peynir ekmek, domates biber ve  mutlaka iyisinden kırmızı şarapla. Yıllarca her yaz dinlencesi için gittiği kadim köylerde, yüksek ahlaklı ve cömert köylülerle kurduğu iyi ve kalıcı ilişkiler sonucu her yıl düzenli olarak satın aldığı sandık sandık şaraplar Paris’e kadar gelir, atölyenin altındaki “cave”da görücüye çıkacakları günü sabırsızlıkla beklerdi. Hataylı veya Antakyalı bir genci, bazen Paris’i ziyarete gelmiş memleketli bir çifti Remzi’ye götürdüğümde Remzi bu işe çok sevinir ve şarap şişeleri sıraya girerdi. Remzi’yle herşeyi, sanat ve siyaset, tarih coğrafya ve biraz da kimya konuştuk. İnsanoğlunun kimyasının nasıl bozulduğu üzerine bilhasa. Konuştuklarımızdan bir bölümünü Remzi : Hayat Renk Işık isimli eksitapta bulacaksınız. Bu çalışmayı daha önce kağıt üstüne bastırmış, 2006’da yayınlamıştım. Bu kez daha kaliteli ve daha çok görsel malzemeyle yüklü olarak ekitap biçiminde sunuyorum. Yukarıda andığım kitap sitemizden edinmek mümkün. Karşılıksız. Bir selam yeter.
Süleyman Okay’ı maalesef tanımak olanağım olmadı. Hayatını ve eserlerini oğlu Arif Okay’ın her biri bir vefa ve bağlılık örneği derleme kitaplarından öğrendim. Kitaplarını tanıtıcı birçok makale yayınladım. Onları ve yenilerini bir ekitapta topladım : Süleyman Okay’a Dair başlıklı bu çalışmam daha önceki Abidin Dino’ya Dair, Yılmaz Güney’e Dair gibi ekitap.ayorum.com sitesinde ücretsiz sunulan ekitaplarımın kardeşidir : Arşivlerimde, koleksiyonlarımda bir sanatçıya, bir yazarara ait ne var ne yoku sunmak arzusunun somutlaşmış halidir.

Süleyman Okay örnek alınabilecek bir insan. Bu çalışma O’nun hayatına, sanatına, yaratıcılığına ilişkin. Bu hayatın ders çıkarılabilecek son derece önemli bir özelliği var : Çocukluktan, ilkgençlikten iibaren birlike yaşayan yirmi kadar gençten oluşan bir küme içinde yaşanmış olması. Peyniri ve ekmeği kardeş payı paylaşan. Zamanı gelince terbiyeli bir biçimde ve bilhassa asla sarhoş olmadan iki kadeh kaçak rakının “ifadesinin alındığı” akşam üstlerinin, gecelerinin şiirli, Marx’lı Engels’li okumalı, kimi zaman Nâzım’lı Spartaküs’lü gecelerinin damıttığı dostluğun anıtlaştığı...

Süleyman Okay Hatay’da ve hele Antakya’da yaşadığı döneme damgasını vurmuş bir kahramandır : Yaşamıyla ve yaşam biçimiyle, siyasi faaliyetleriyle, yazarlığıyla, gazeteceliğiyle ve bilhassa şairliği ile. Bütün bu özellikleri bir arada bulunduran bir insan da sıradan çıkar ve kaçınılmaz bir şekilde ilgi ve çekim merkezi olur.  Etrafında sevimli insanlar toplanır : Sevimli, sağlam ve sözü geçen insanlar. Konuşulanları, söylenenleri sır gibi saklayan sıkı bir “toplumsal aile”. İlişkiler çünkü yılların, günlerin ve bilhassa gecelerin damıtılmasından örülmüştür. Hoş ve güzel. İyi ve sağlam.  

İşte Süleyman Okay ve arkadaşları, bu ortamın, bu çeşitliliğin, bu içiçeliğin anlatıcalarıdır aynı zamanda. Hem kendilerini anlatırlar, yazarlar, hem yaşadıklarını, hem çevrelerinde olup-bitenleri.