İş hayatımın ilk yıllarında “Dünya karşılaştığınız fırtınalarla değil, gemiyi limana getirip getiremediğinizle ilgilenir” sözünü içeren ve “Bir Tapınak Yazıtı” başlığı taşıyan bir metni başucumdan eksik etmeyip, zaman buldukça okurdum. Yıllar içinde dosyaların arasında kaybolup gitti. O zamanların naifliğiyle kendime yol haritası yaptığım bu yazıyı hiç sorgulamadan iki-üç bin yıl öncesinin bir Hindu-Budist metni olarak kabul etmiştim diye hatırlıyorum.


(Bu arada o tapınak yazıtını halen pek çok internet sitesinde bulabilirsiniz. Birini buraya bırakıyorum.) http://turkdili.gen.tr/eski-bir-tap-nak-yaz-t-.html

Karşılaştığım birinci şok: aslında bu metnin orijinali, 1872-1945 yılları arasında yaşamış Max Ehrmann adında bir Amerikalı şairin 1920’li yıllarda yazmış olduğu “Desiderata” şiiriydi.

İkinci şok ise benim ilk okuduğum metin ile şiirin orijinal halinin örtüşmediğini fark etmem oldu. Hatta yazının başındaki o çok beğendiğim söz şiirin içinde yoktu bile. Onun da William McFee adlı bir İngiliz yazara ait bir söz olduğunu öğrenmiş oldum bu arada.

Desiderata

Gürültü ve telaşın ortasında sükûnetle ilerle
ve sessizlikte huzur bulabileceğini unutma.
Mümkün olduğunca, herkesle iyi geçin,
ama kimseye teslim olma.
Doğruyu usulca ve açıklıkla dile getir.
Sıkıcı ve cahil bile olsalar, diğerlerini de dinle.
Çünkü herkesin anlatacak bir hikâyesi vardır.
Gürültücü ve saldırgan insanlardan uzak dur.
Çünkü onlar ruhuna eziyet ederler.
Kendini başkalarıyla karşılaştırırsan,
böbürlenebilir ya da öfkelenebilirsin.
Her zaman senden daha iyi ya da
daha kötü durumda olanlar olacaktır.
Başarılarının da planlarının da tadını çıkar.
Ne kadar mütevazı olursa olsun, işine sahip çık.
Zamanın değişen kaderi içerisinde gerçek hazinendir o.
İş hayatında tedbirli ol, çünkü dünya bin bir türlü hileyle doludur.
Bu tedbir, seni erdemli olma yolunda kör etmesin ama.
Hâlâ yüksek idealler uğrunda koşanlar var
ve hayatın her anı kahramanlıklarla doludur aynı zamanda.
Kendin ol. Sevmediğinde sever gibi yapma.
Sevgiyi hafife alma hiçbir zaman;
o kuraklık ve hayal kırıklıkları içinde
her daim yeniden yeşeren çimenler gibidir.
Yılların öğütlerini incelikle kabul et,
gençliğe yakışanları zerafetle teslim et geçmişe.
Ruhunu besle ki korusun seni beklenmedik bir kötü talih anında.
Ama kendini karanlık hayallerle de zora sokma.
Çoğu korku, yorgunluk ve yalnızlıktan doğar.
Sağlıklı bir disiplinin ötesinde, kendine karşı nazik ol.
En az ağaçlar ve yıldızlar kadar sen de bu evrenin çocuğusun;
burada olmaya hakkın var.
Senin için anlaşılır olsun ya da olmasın,
şüphesiz ki evrendeki her şey olması gerektiği gibi ilerliyor.
Tanrı'yla barış içinde ol, O’nu her ne şekilde kabul ediyorsan.
Emeklerin ve özlemlerin ne olursa olsun,
hayatın gürültülü karmaşası içinde ruhunda huzuru koru.
Tüm yalan dolanına, angaryasına
ve hayal kırıklıklarına rağmen dünya güzeldir.
Neşeli ol. Mutlu olmaya gayret et.

Max Ehrmann (Çeviri: Ersin Engin)

Beni bu yazıyı yazmam için cesaretlendiren iki önemli söz var. İlki Steve Jobs’un Stanford Üniversitesi mezuniyet törenindeki konuşmasında söylediği “İleriye bakarak yaşamınızdaki noktaları birleştiremezsiniz, o noktalar ancak geriye baktığınızda birleşir.” Diğeri de Kierkekaard’ın “Hayat ancak geriye bakarak anlaşılabilir ama daima ileriye bakarak yaşanmalıdır” sözü. Birbirini tamamlayan bu iki alıntı doğru anlaşılır, içselleştirilebilir ve yaşantımızda uygulanabilir kılınırsa sonsuz bir hikâye kaynağı yaratacaktır. Bu hikâyelerin içerisine şiiri de damıtıp yerleştirebilirsek hem kendimiz hem çevremiz için bambaşka bir dünya olacağına inanıyorum.