A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri Ekitap Radyo

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Köprü

Kategori Kategori: Nalına Mıhına | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: Metin Atamer | 27 Mart 2021 13:51:19

Biz Anadolu deriz ancak Avrupalıların Minör (Küçük) Asya olarak tanımladığı anavatanımızın Avrupa ile bağlantısında bulunan İstanbul şehri için, tarih boyunca bir çok tasarımlar yapılmıştır. Bilhassa Haliç üzerine köprü yapımı asırlarca gündeme gelmiş. Kimi dönemlerde ülke yöneticileri tarafından tasarımlar yaptırılmış ve kullanılmıştır. Tarih içinde anılan adı ile Konstantinopolis şehir surlarının bitiminden sonra Haliç’i aşmak için, milattan evvel bir köprü tasarlanır. Demir halkalar üzerine kalasların bağlandığı ve tahmini Eyüp civarından karşı Sütlüce’ye varan bir köprü inşa edildiği söylenir. Bu köprünün adı tarihe ‘Aghios Khalinikos’ adı ile geçmektedir.



Sultan Mehmet Han’ın, İstanbul’un fethi sırasında, gemilerini birbirine bağlayarak Haliç’i geçen bir köprü inşa ettirdiği bilinir. Bu teknelerin de karadan çekilerek Kasımpaşa’ya getirildiğini gösteren tabloları seyrederken, inanılması zor bir işin nasıl yapıldığını tahayyül ederiz.  Bu tekneler üzerine kurulan köprünün, İstanbul’un fethinden sonra da  uzun seneler hizmet verdiğini, tarihçiler anlatır.  
 
İlk kalıcı köprü tasarımı II. Beyazıt zamanında düşünülmüş ve devrin önemli tasarımcısı Leonardo da Vinci‘ye çizdirilip, padişaha sunulmuş. Avrupalının deyimi olan ‘Altın Boynuz’, yani Golden Horn’a  tasarlanan 24 metre genişliğinde 240 metre uzunluğunda bu köprünün yapılmasından, Padişah Sultan Beyazıt Han vaz geçer. Daha sonra ünlü mimar Michelangelo dan bir köprü çizmesi istenir. Ancak bu köprü tasarımını yapmayı, Michelangelo ret eder.

Sultan II. Mahmut 1830 lu senelerde Unkapanı ile Azapkapı arasına uzun mesafeli tahta dubalar (fıçılar) üzerinde 540 metre uzunluğunda bir köprü inşa ettirir.  Bu köprü 3 Eylül 1836’da HAYRATİYE adı ile hizmete girer daha sonra 1912 yılında hizmetten kaldırılır.
 
Leonardo da Vinci’nin tasarladığı ve imkansız olarak nitelenen köprü, 350 yıl sonra Sultan Abdülmecid zamanında annesi Bezm-i alem Valide Sultan tarafından Cisr-i Cedit adı ile Haliç üzerine yaptırılır. 1845’de açılan bu köprüden ilk 3 gün geçiş ücretsiz olmuş.  Daha sonra 25 Ekim 1845 tarihi itibari ile yayalardan 5 para, sırtında yük olan hamallardan 10 para, sırtı yüklü hayvanlardan 20 para, at arabalarından 100 para, hayvanların adedine göre her birinden 3 para talep edilmiş. Ordu mensuplarından, kadılardan, itfaiyelerden, ve rahiplerden  ücret talep edilmemiş. Daha sonraları Cisr-i Cedit yerine yapılan Galata köprüsünden 1930 senesine kadar geçiş ücreti, köprünün her iki başında bekleyen beyaz üniformalı memurlar tarafından toplanmış. Ancak köprü geçişindeki ücret, o tarihlerde, ne dolar paritesine bağlanmış, ne de yıllar içinde artışa tabi olmuş.  
 
Haliç üzerine bir başka köprü ise 1863 yılında Sultan Abdülaziz tarafından inşa ettirilmiş.

1872 senesinde İngiliz G.WELLS firmasına 105.000 altın lirasına, 480 metre uzunluğunda ve  14 metre genişliğinde 24 duba üzerinde kurdurulan bu köprü, 1912 yılına kadar kullanılmış.
 
Haliç’e inşa edilen dördüncü köprü, Sultan II Abdülhamid tarafından MAN AG firmasına 1912’de 350,000 altın lirası karşılığında yaptırılmıştır. Köprü 466 metre uzunluğunda 25 metre genişliğinde tasarlanmış. Köprünün altlarına daha sonraları dükkanlar yapılmasına izin verilmiş. Bu köprü uzun seneler İstanbul’a hizmet verdi ve adına neden Galata Köprüsü denildiği pek bilinmemekle beraber, 16 Mayıs 1992 senesinde çıkan bir yangında büyük hasar gördü. Bu nedenle bir beşinci köprü bu yangın sonrası tasarlandı.
 
Bu gün kullanılmakta olan Galata köprüsünün tasarımı GAMB firması tarafından yapıldı. Bu köprünün inşaatını STFA firması yaptı. Köprünün tasarımında açılır – kapanır tarzda 490 metre uzunluğunda ve 42 metre genişliğinde çalışacak diye inşa edilen bu köprü, Norwich’te bulunan Trowse Köprüsünden esinlenilmiştir. Ancak bu köprünün, açılışından sonra deneme amaçlı ve tersanede bulunan bazı büyük gemilerin Haliç’ten çıkması için bir defa açılmış, fakat daha sonra bir daha açılamamış olması, ilginçtir. Konu hakkında ne kimse soru sormuş ne de araştırılmıştır.

Şimdi ise İstanbul, Boğazın üzerinde hizmet veren birkaç köprü, ve Boğaz’ın altından, 1860 yılında Sultan Abdülmecid’in yapmayı tasarladığı tünel ile iki kıta bir birine bağlanmakta. Marmara Tüneli çok önemli bir hizmet, 1997 yılında gündeme gelmiş, proje çalışmaları yapılmış ve 2013 yılında Marmaray olarak hizmete başlamış.
 
Ülkeyi yönetenlerin köprü projelerini  anlatırken ‘Devletin Kasasından 1 kuruş bile çıkmayacak‘ sözünü ekranlardan sizler de benim gibi izlediniz. Kanımca doğru söylediler, yapılan köprüler için 1 kuruş bile çıkmadı, fakat 2020 senesinde araç geçiş garantili köprüler için müteahhitlere devlet kasasından 7 milyar 876 milyon Türk Lirasıödeme yapıldı. 2021 senesinde 14 milyar 49 milyon , 2022 yılında 16 milyar 901 milyon, 2023 de ise 17 milyar 395 milyon ödeme yapılacak. Yılda 25 milyon araç geçiş garantili bu köprüler, Cumhuriyetimizin 100. yılında,  ülkeyi 161 sene evvel Osmanlı Devletinin düştüğü batağa doğru götürecek, 5 paraların ödendiği Cisr-i Cedit’ e rahmet okutacak diye bir sözüm geldi söyledim hem nalına hem mıhına.


Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: 10 / 1 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Türkiye Yüzyılı Mesleki ve Teknik Eğitim Zirvesi’nde yükselen o çığlık
Türkiye’de Engelli İşçiler ve Sınıf Mücadelesi: 3 Aralık’ta Görünmez Kılınan Emek Gerçeğine Devrimci Bir Bakış
MESEM Gerçeği: Çocuk İşçiliği, İş Cinayetleri ve Gözaltılar Karşısında Devrimci İnsan Hakları Mücadelesi
Zehirlenen yalnizca tabaklar değil: Türkiye’de gida güvenliği krizi ve sistemin çürümüşlüğü…
İngiltere’den Türkiye’ye £35 Milyonluk Ray Sözleşmesi: Fırsat mı, Çıkmaz mı?

Sadece İsimde Ateşkes: Gazze'nin Uzun Süren Araf Dönemi
Çin Japonya'yı Test Ediyor ve Amerikan Kararlılığının Sınırları…
Emeklilerin Büyük Yürüyüşü Başlıyor: 17 Milyon Kişi Artık Sessiz Değil!
Çocuklar için bir öğün: bütçenin %1,5’inden başlayan dünya ölçeğinde bir adalet mücadelesi
Çin'in 'Salam Dilimleme' Stratejisi: Pekin, Güney Çin Denizi'nin Haritasını Nasıl Yeniden Çiziyor?

ABD-Avustralya Kritik Mineraller Anlaşması Pasifik Tedarik Zincirlerinin Geleceğini Nasıl Yeniden Şekillendiriyor?
Kalkınma Hakkında Yanlış Bildiğiniz Şaşırtıcı Gerçek
Avustralya - Çin İlişkileri: Avustralya'da Kavga
Gri listeden çıktık ama... AB'nin 2024 Türkiye raporu'ndan çıkan şaşırtıcı gerçekler!
Çin'in beş yıllık planları dünyayı nasıl değiştirdi?

"En ciddiyetsiz nesil": Z kuşağı neden kasten gülünç olmayı seçiyor?
Güney Karolina'nın Unutulmuş Osmanlıları: Sumter Türklerinin Şaşırtıcı Gerçeği
Köpek ve insanların bazı duyguları aynı genetik kökene sahip
Motokuryelerin Sessiz Çığlığı: Sokağın Gölgesinden Yükselen Sınıf Mücadelesi
Gençlerden sonra emekliler de yurtdışına gidiyor.

Osmanlı İmparatorluğu'nda Kahvehaneler: Bir Sosyo-Politik Etki
Osman Hamdi Bey’i bilmeyen varsa bile herhalde Kaplumbağa Terbiyecisi’ni bilmeyen yoktur ya “Mihrap” tablosu...
JAK İHMALYAN'DAN: “RESİM ANLAYIŞIM”
Jak İhmalyan sergisi İstanbul'da
MADELEİNE RİFFAUD, 1924-2024

Einstein'ın hayran kaldığı filozof: Spinoza'nın aklınızı başınızdan alacak radikal fikri
Adalet Kavramına Filozofların Gözünden Bir Yolculuk
KE.KE.ME. (KKM)
Yapay Zeka Felsefesi
Tutunarak kalmak mı? Bulanmadan donmadan akmak mı?

Yeryüzünü fırına çeviren atmosfer olayı: Isı kubbesi
Dünyanın hareket halindeki en eski buzdağlarından biri yaban hayatı cenneti ile çarpışabilir
Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.

Axiom Raporu: Siber Güvenlik ve Çin-ABD İlişkilerine Etkisi
WhoFi: Wi-Fi sinyaliyle kimlik tespiti dönemi başlıyor.
500 yıllık Da Vinci çizimi sessiz drone teknolojisine ilham verdi.
Çin, HDMI ve DisplayPort alternatifini piyasaya sürdü.
Telefonlar depremi 30 saniye önce bildirdi…

Bilim insanları beynin beş farklı yaşam evresinden geçtiğini açıkladı: Kritik dönüm noktaları 9, 32, 66 ve 83 yaş…
Amerika kıtasında 'olmaması gereken' yeni bir insan türü keşfedildi: Checua nedir? Türkler ile bağlantıları var mı?
NASA'nın en kuvvetli teleskobu, evrendeki beklenmedik gelişmeyi ortaya koydu.
İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.

Türkiye’de üniversite mezunlarının geliri Avrupa’nın en düşük seviyesinde…
Gerçek işsizlik yüzde 29,6!
Türkiye’de tek kişilik
UNICEF raporunda Türkiye'deki çocuklar son sıralarda
AP'den Türkiye'ye sert mesaj: Kriterler müzakere edilemez

Vatan kirim’a sahip çıkmak: Teslimiyete karşı onurlu direniş
İŞGALİN KARANLIĞINDA BİR IŞIK: Veciye Kaşka’yı Unutmayalım
2025 Hazar Türk-Musevi Hakanlığı: Tarih Yeniden Yazılsaydı Dünya Nasıl Görünürdü?
Sürgün Devrim girdabında Isaac Deutscher ve Avraham İşcen
Eriyen Şövalyenin Gölgesinde Devrimci Moses Hess

Büyük Konuşmak
HUKUK KARGAŞASI
HAİN Mİ ARARSINIZ
KANAS
Kayyum

Paranın, Lidya Sikkesinden Dijital Cüzdanlara Uzanan 5000 Yıllık Hikayesi
Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git