Çanakkale Savaşları'nın 93. yıl dönümü anma etkinlikleri çerçevesinde Gelibolu Yarımadası'nda bulunan Anzak Koyu'nda "Şafak Ayini' düzenlendi. Anzak Koyu'nda gece yarısından itibaren toplanan binlerce kişi, ayininin yapılacağı sabahın ilk dakikalarını Çanakkale hakkında yapılan çeşitli belgeselleri izleyerek bekledi.
Resmi heyetlerin alana gelmesi ile başlayan törende açılış konuşmasını Yeni Zelanda Hava Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Graham Lintott yaptı. Bu topraklarda 93 yıl önce yapılan savaşta 30 binden fazla Avustralyalı ve Yeni Zelandalının hayatını kaybettiğini ifade eden Lintott,”bu sabah Gelibolu'da ve vatandaşlarımızın hizmet verdiği tüm savaş alanlarında yaralanan ve hayatını kaybeden herkesi saygıyla anmak için burada toplandık” diye konuştu.
Törende konuşan Avustralya Savunma Bakanı Joel Fitzgibbon, Avustralya, Yeni Zelanda, İngiliz ya da Osmanlı üniforması giydiklerine bakılmaksızın tüm askerlerin buradaki savaşta gösterdikleri cesaret, sorumluluk ve fedakarlığa hayranlık ve saygı duyduklarını kaydetti. Tüm askerlerin kendilerinden istenileni sonuna kadar yerine getirmek için mücadele ettiklerini ifade eden Fitzgibbon, Gelibolu'ya gelen genç ve enerjik 60 bin Avustralyalı'nın 8 bin 709'unun, 8 bin 500 Yeni Zelandalının da 2 bin 721'inin hayatını kaybettiğini söyledi.
Müttefik güçlerinin çıkarma yaparken kısa sürede başarıya ulaşacaklarını düşündüklerini ifade eden Fitzgibbon sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu kıyılara yaklaşırken önlerinde ne olduğunu hiçbir zaman hayal edemezlerdi. Ve bizler hiç bir zaman onların gerçekleştirdiklerini ve acılarını tam olarak anlayamayız. Buraya hayatlarını bu topraklarda feda edenlerin mirasını takdir ettiğimizi göstermeye geldik. Burada Anzak efsanesini yarattılar ve Avustralya'nın milli kimliğinin tanınmasını sağladılar.”
Savaşta, Türk Kuvvetlerinin daha da büyük bedel ödediğini söyleyen Fitzgibbon,”bugün onları ve hayatını kaybetmiş Anzakların annelerine hitaben söylediği meşhur ve teskin edici sözleriyle büyüklüğünü gösteren büyük askeri lider Mustafa Kemal Atatürk'ü de saygıyla anıyoruz.” dedi.
Fitzgibbon, geçmişin hatalarından ders alınması, şimdiki ve gelecek nesillerin diyaloğa teşvik edilmesi gerektiğini de söyledi.
YENİ ZELENDA DIŞİŞLERİ BAKANI PETERS
Ayinde konuşan Yeni Zelanda Dışişleri Bakanı Vinston Peters, Dünya'nın dört bir yanından gelen müttefik güçler ile topraklarını savunan Türk askerlerinin Gelibolu'da kahramanlık örneği sergilediğini belirterek,”her yıl burada toplanarak hatırlanmayı hak eden kahramanları hiç unutmayacağımızı göstermek istiyoruz” dedi.
Peters, 93 yıl önce evlerinden çok uzaktaki bir ülkenin topraklarına savaşmaya gelen askerlerin evlerine kısa sürede ulaşmayı beklerken, kendilerini zorlu koşullarda bir mücadelenin içinde bulduklarını belirterek, bu mücadelede 2 bin 700'den fazla Yeni Zelandalının vatanlarına geri dönemediğini kaydetti. Peters, savaşta kahramanca çarpışan askerlerin hepsinin ayrı ayrı takdir edilmesi gerektiğini söyledi.
Törende, Atatürk'ün Çanakkale Savaşları'nda hayatlarını kaybeden müttefik güçlerin askerleriyle onların annelerine hitaben söylediği sözler, iki Türk subayı tarafından Türkçe ve İngilizce olarak okundu. Avustralya Hava Kuvvetleri din görevlileri başkanı Murray D. Earl'ın yönettiği ayinde, İncil'den çeşitli bölümlerin yanı sıra ilahiler okundu. Törende daha sonra katılımcı ülkelerin temsilcileri tören alanına çelenk koydu. Törene, Türkiye adına Çanakkale Vali Yardımcısı Ali Partal katıldı.
Tören saygı duruşu, son duaların edilmesi ve Türkiye, Yeni Zelanda ve Avustralya milli marşlarının çalınmasıyla sona erdi. Resmi heyetlerin tören alanının ayrılmasının ardından ayine katılan binlerce kişi de tören alanını gezerek çiçekler bıraktılar.