Varlığımız dünyanın her köşesindeki yaşamı etkiliyor. Alışkanlıklarımız, yeme içme, sağlıklı olma seçimlerimiz dünyadaki diğer canlı türlerini çeşitli biçimlerde etkilerken, hem onların hem de bir parçası olduğumuz doğal yaşamla birlikte kendi geleceğimizi tehlikeye atıyor. Bilimsel konularda gazetecilik yapan Rebecca Giggs’in The Atlantic adlı dergide yayınlanan çalışması, kullandığımız ilaçların etkilerini mercek altına almış.

Denizlere ve okyanuslara açılan su yollarında birçok ilacın izi ölçülebiliyor. Bunların arasında antifungaller, antimikrobiyaller ve antibakteriyelleri olduğu gibi, ağrı, doğurganlık, ruh hali, uykusuzluk ve nörodejeneratif hastalıklar için kullanılan ilaçlar da var. Böyle giderse, bilim insanları, temiz suya yayılan ilaçların 2050'ye kadar üçte iki oranında artacağını tahmin ediyor. Son yapılan modelleme, Melbourne'de kirlenmiş bir dere içinde yaşayan bir platipusun, insan türünün yetişkinlerine önerilen günlük dozun yarısından fazlasını tüketme olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor.

İlaçların vahşi yaşamdaki etkilerini izlemek zor ancak zehirbilim (toksikoloji) ile uğraşan bilim  insanları, hayvan dünyası üzerindeki etkilerin düşük oranlarda da gerçekleşebileceğine, ve bu etkilerin insanlar üzerindekinden farklı olabileceğine inanmaktalar.  Laboratuvar çalışmalarında bazı belirtiler zaten gözlenmiş durumda.

• Antidepresanlar mürekkep balıklarının öğrenme ve hafızasını engelleiyor, deniz ve tatlı su salyangozlarının kayaların üzerinden sıyrılıp düşmesine neden oluyor.


İnsan türünün, yeme, barınma, eğitim  alışkanlıkları ile yaşayan tüm canlı türlerini tehlikeye attığını iyi biliyoruz. Türlerinin devamını insanlara borçlu olan, inek, koyun, tavuk gibi hayvanlar ise üretimi arttırıp maliyeti düşürme amacıyla, işkenceye denk koşullarda, fabrikalarda ya da çiftliklerde üretilip ya kesiliyor ya da sütü, yumurtası için bir canlı değilmiş, bir makineymişcesine işleme maruz kalıyorlar. Bir çoğumuz bunu ya bilmiyor ya da önemsemiyor. Elbette bir de, hayvan sağlığına, hiç de farkında olmadan verdiğimiz zararlar var ki, bunu şimdi hiç önemsemesek de ucu bize dokunacak. Et ve tavuktan uzak dursak da yediğimiz balıkların ilaçlı sularda yüzmediğinden emin olamayacağız.

Güzel bir deyişimiz vardır. Yol yakınken geri dönmek diye.

Yol ne kadar yakın bilemiyoruz ama sonu pek parlak değil. Dönelim.

Dengeli yiyelim, dengeli ilaç kullanalım.

Bize gerçekten de hizmet getirecek belediyelere oy verelim.

Bir ülkenin itibarının saraylarda oturan eski ve yeni cumhurbaşkanlarıyla değil, içme suyu temiz, lağımları düzgün çalışan kentlerde oturan sağlıklı yurttaşlarla sağlandığını bilelim.




Kaynak:

Bu yazıda Rebecca Giggs’in The Atlantic adlı dergide yayınlanan makalesinde yer alan bilgiler kullanılmıştır.

https://www.theatlantic.com/magazine/archive/2019/05/pharmaceutical-pollution/586006/?fbclid=IwAR3coK0aMMOyn6PNMfF54b0QhcQDS3R3MwzRjvkUgd0U9SlMCWt7MrG2xX0

Rebecca Giggs, Avustralyalı bir yazardır.