Günümüzde olan - bitenlerle, yaşamımız veya yaşayamamızla bir ilintisi, bir teğet geçmesi, bir bağlantısı var mı bilemiyorum ama şu birkaç deyişi şöyle bir sıralamak istiyorum, büyükler için : Belki bugün, belki yarın, kimbilir bakarsınız bir gün işimize yarayabilir :

« -Günlerden hangi gündeyiz?
-Ana baba gününde. » Abidin Dino.

Vietnam’da tek başına kalan, tek başına yaşayan biri için « Maymunlarla pirinç pilavı yiyor » deniyor.

Yine Vietnam’dan bir özdeyiş : « Depremden sonra, otur, yolunu aramadan önce toz toprağın dağılmasını bekle. »

Vietnam’da özdeyişler pek çok, kimi yıllar boyu süren savaşların izini taşıyor hala, işte « Vietcong » savaşçılarından bir deyiş : « Kan dökmektense ter dökmeli. » Bu deyişi zamanında Vietnam savaşlarını yerinde izleyen ve yaşadıklarını önce L’Humanité gazetesinde yayınlayan, sonra kendi türünde bugün her biri  birer klasik kitaplarında derleyen kadim dost Madeleine Riffaud’dan aktarıyorum. Yine ondan bir alıntı ve yine bir Vietnam deyişi: « Kaplan karşısında hep ayakta kalmalı, korkan çünkü kaplandır. »

Tam sırasıdır, burada Nazım Hikmet’i anmanın : « Kan konuşmaz, şuurlar konuşur ! »

Nelson Mandela’nın hayatı örnek, söylediklerinin her biri tarih, deneyim, öngörüş, ders doludur. İşte onlardan biri : « Bizim için yaptığınızı ileri sürdüğünüzü bizsiz yapıyorsanız yaptığınız bize karşıdır. »

Afrika’dan bir atasözü : « Kuş tuzağı unuttu. Tuzak kuşu unutmadı. »

« Terapilerin en iyisi yoldur, yolculuktur. » Nicolas Bouvier.

« Ceza Kanunu’nun birinci sayfası kadar soğuk. » Bu kadar. Fransa’da bilinenlerden.

Japonya’da birini baştan savmak için denilen : « Tamam evvelki gün için randevu vereyim. »

Japonya’dan bir deyiş daha : « Önce gözler yer. »

Araplardan bir deyiş : « Herkes kendi kulaklarıyla dinler. »

« Yağ çekenlere güvenilmez. » Paris’teki Minik Serçe.

« Emekçi kitleleriyle ilişkiyi asla kesmemeli. » Leon Blum’dan aktarıyorum.

Kaynağı meçhul kendisi meşhur :

Bilinmeyen 1 : « Bilim havuzuna dalıp çıkmıştır. »

Bilinmeyen 2 : « Evet ama, hiç ıslanmadan ! »

« Sanat mutsuzlar için bir can simididir. » Fransız oyuncu Claude Rich döktürüyor. 8 Aralık 2005 tarihli Paris Match’tan not etmişim. Eski ama hala geçerli.

« Gelecek uzun sürer. » Louis Althusser de katılsın dedim şenliğimize.

« Her şeyi bildiklerini sananlar hiçbir şeyi sorgulamazlar. » Aynı kaynaktan ikinci alıntı : « Demokrasilerde yapılamayacak tek şey yenilmektir. » Jean Jaures. Fransa’nın en ilginç sosyalist liderlerinden ve tarihi yüzlerden Jaures’in ismini Türkiye’de bilhassa sol kesimde hala « Jore » diye telafuz edenler var. Jaures Dede’ye çok ayıp oluyor. Fransa’da sokak, cadde, bulvar, meydan, okul ve benzeri mekan ve kurumlara ismi en çok verilenlerden birinin ismini Fransa’da bebeler bile doğru telafuz ederken bizde sakallı, bıyıklı amcaların « Jore » demesi son derece garip, bir o kadar da komik. Gelin doğrusunu söyleyelim : Jores. Evet dilbilgisi kuralı olarak Fransızcada son harf okunmaz, ama bu kural da diğerleri gibi binbir istisna ile delik deşiktir. İşte Jaures de onlardan biridir : J j okunur. Au birlikte o okunur. R r okunur, é’nin üstünde aksan olduğu için e okunur (aksanı Türkçe klavyede bulmak na-mümkün, Fransızca klaviyenin yardımıyla bu işi çözüyorum : Kapıyı açmak için anahtarını kullanmalı, açık kapılara omuz atmamalı !) ve nihayet son harf r de r okunur. Toplayalım : JORES. Tamam mı ? Evet tamam.

« Ölüm tutkusundansa yaşamak aşkı. »

Yıldızlar sönmüş olabilir, ama bu sadece bir gece içindir, evet sadece bir gece için. Yarın güneş yeniden doğacak. Reşat Nuri Güntekin’i okumalı yeniden.

« Kanatılan bir yara sarılmayı bekler. » Minik Serçe.

« Siyaset olamazı olabilir kılma sanatıdır. » Bilinen.

Tam sırasıdır sormanın : Siyaset karnelerinizi aldınız mı ?

Hem çocuktur hem bilge, hem söz taşır hem sözleşir, günlük yaşantısında ölür ölmez dirilir, kalır kalmaz kalır, geçer geçmez geçer.

Abidin Dino’dan üç deyişle bitiriyorum :

« -Çabuk sırrını söyle.
-Ekmek, özgürlük, barış. »

« -Sen söyle kimi berhava edeyim?
-Ümit nedir bilmeyenleri. »

« -Haritada bir yeni deniz görüyorum,
-Ter denizi,
-Bu denizde kim boğulacak?
-Bu denize sebeb olanlar. »