Hangi ünlü hangi dinden... Pek çok Hollywood ünlüsü huzuru Scientology'de buluyor. Tom Cruise da bu isimlerden biri, hatta o Scientology'nin kamuoyundaki en ateşli savunucusu. Peki geçen yüzyılda ortaya çıkan ve hızla yükselen bu dinin çekici tarafı nedir. Milyon dolarlık Hollywood yıldızlarının hemen hepsi oradalar. Pazar günlerini kilisede geçirmektense, Scientology merkezlerinde ruhlarından gelen ışığı aramayı tercih ediyorlar.'

Peki, bu yeni din onlara ne vaat ediyor. Ohio Üniversitesi’nden din bilimci Hugh Urban’a sorduk...

L.Ron Hubbard başarısız bir çizgi roman yazarı ve girişimciydi. Rivayet odur ki “Kelimesi bir cent’e hikâye yazmak saçmalıktır. Bir milyon dolar kazanmak istiyorsanız bunun en kolay yolu bir din yaratmaktır” demiştir. Sonuçta ortaya çıkan günümüzün en popüler din akımlarından Scientology’dir. Bugünlerde Tom Cruise’un başını çektiği pek çok ünlü Scientology müridi bu kültü meşru kılmak için çabalıyorlar. Aralarında kimler yok ki? Juliette Lewis, Lisa Marie Presley, Nancy Cartwright, Will Smith, Jennifer Lopez, Marc Anthony ve medyada isim yapmış daha onlarca isim. daha birçok isim. Ünlü yazar William Burroughs da kısa bir süre bu oluşum da yer almış ama eleştiriye açık olmayan yapıdan rahatsız olarak Scientology’i terk etmiş. Din bilimci Hugh Urban’ın Scientology’yi inceleyen. “Scientology Kilisesi, Yeni Bir Dinin Tarihi” isimli kitabı bu 20. yüzyıl fenomeninin bilinmeyen yönlerini ortaya koyuyor.

- Scientology’yi nasıl tanımlamalıyız?

- Araştırmamın merkezini de bu tanımlama konusu oluşturuyor zaten. Mesela Mormonluk 19. yüzyılda ortaya çıktığında sapkınlık olarak görülüyordu ama artık Hıristiyanlık’taki en geniş mezheplerden biri. Scientology için de benzer durum geçerli, artık ABD’de makul bir inanış olarak algılanıyor. O yüzden sorunuzun cevabı karmaşık; bazıları için din, bazıları için ticaret, bazıları için de bir kült. Hubbard’ın birçok ilham kaynağı vardı ve bunları eklektik bir biçimde kullandı. İlham perileri arasında psikiyatriden Freud ve Jung, doğu dinlerinden Budizm ve Hinduizm, bilimkurgu -öncesinde bir fantastik roman yazarıydı-, okültizm -1940’larda büyü ritüellerinde yer almıştı- vardı. Ayrıca dönemin genel soğuk savaş havasının yarattığı gizemden de yararlanmıştı.

- Scientology’nin yükselişi nasıl başladı?

- Scientology 1953’te Hubbard’ın Dianetics isimli kendine yardım terapisi çöktükten sonra ortaya çıktı. Dianetics’in çöküşünün sebebiyse finansal problemlerdi. Hubbard’ın Scientology’yi başlatmasının birkaç sebebi vardı. Öncelikle Dianetics uygulayıcıları reankarnasyonla ilgilenmeye başlamıştı, ikincisi bu kişiler lisanssız ilaçlar kullandıkları için Amerikan Tıp Birliği tarafından soruşturuluyordu. Hubbard bir din olarak, fiziksel gelişimden çok ruhsal gelişimi aradıklarını söyleyebilecek ve soruşturmalardan kurtulacaktı. Ancak Scientology, Dianetics kadar hızlı yükselmedi ve 1970’lere kadar ünlülerin ilgisini çekemedi.

- Ünlülerin ilgisini çekmeyi nasıl başardı?

- Ünlüleri çekme fikri henüz 50’lerde tartışılmaya başlanmıştı ama ünlü merkezleri 60’ların sonuna kadar inşa edilmedi. John Travolta, Scientology’ye katılan ilk ünlülerdendi. Sonrasında da hızlı bir gelişme yaşandı. Özellikle -şu anda yedinci seviye Yürütücü Tetan olan- Tom Cruise dinin en güçlü sözcüsü haline geldi. Elbette ünlülerin Scientology’yi seçmesi için birkaç neden var. Öncelikle Scientology müritlerine, sınırsız güç ve yaratıcılık bahşedileceğini vaat ediyor. Ayrıca ünlüler yoğun baskı, kaygı hissetmek, medya tarafından bunaltılma ve ironik bir izole edilmişlik yaşamaya meyillidir. Bunlar da tam olarak Scientology’nin işaret ettiği problemler.

- Scientology Tanrı kavramını nasıl tanımlıyor? Kesin çizgilerle belirlenmiş ahlaki değerleri var mı?

- Scientology’nin Sekizinci Dinamik, Yüce Varlık ya da Sonsuz olarak adlandırdığı Tanrı’ya benzer bir kavram var. Hubbard birey, aile, toplum, insan türü, hayatın tümü, fiziksel evren ve yüce varlıktan oluşan sekiz yaşamsal evrenin olduğunu söylüyor. Ancak bu yüce varlığın tanımını kişinin kendisine bırakıyor.

- Yüksek derecedeki Scientology üyelerinin diğerlerine göre ne gibi avantajları var?

- Çok farklı seviyeler var. Bunlardan biri Tam Özgürlük Köprüsü olarak bilinen eğitimler sonunda ulaşılan seviye. Yüksek seviyedekiler Yürütücü Tetan olarak adlandırılır. Tetan ruh için kullanılan bir terimdir. Yürütücü Tetan spiritüel güçlerinin farkına varmış kişidir. Teorik olarak bu seviyeye ulaşan bir Scientology üyesi, tetanı vücuttan ayırmak, geleceği öngörmek, fiziksel objeleri zihinle hareket ettirmek gibi bir çok spiritüel güce sahiptir. Bir başka statüyse ünlülere özel olan. Ünlü merkezlerinde Scientology’ye katılan isimlerin rahat ettirilmesi için çalışılıyor. Bu tip bir konfor sıradan üyelerin ulaşamayacağı türden bir avantaj.

- Başka ne gibi eğitim süreçleri var?

- Scientology’deki ana eğitim “denetleme”. Hubbard bir çeşit yalan makinesi kullanıyordu ve ard arda sorulan sorulara bireyin verdiği yanıtlarla vücudun tepkisi inceleniyordu. Böylece kişiyi rahatsız eden anıların ortaya çıkması amaçlanıyordu.

- Scientology’yi eleştirenlerin geçmişte sıkıntılar yaşadığını biliyoruz.

- Scientology geçmişten beri eleştirilere karşı çok agresif olmakla bilinir. Bu agresif tutumu güçlendiren de Hubbard’ın kendisidir. Bunun en bilinen örneği de “dürüst oyun” olarak bilinen politikaları. Bu politika hangi eleştirilenin dürüst oyun olarak adlandırılacağını ve eleştirene -her anlamda- nasıl saldırılacağını -kandırılıp, dava edilip ya da başka bir yolla yok edileceğini- söyler. Birçok gazeteci ve akademisyen Scientology’nin hedefi oldu. “Scientology Skandalı” isimli eleştirel bir kitap yazan Paulette Cooper delirmesi gerekçe gösterilerek- hapse atıldı. Time’a “Açgözlülük Kültü” başlıklı bir makale yazan Richard Behar’ı yok etmek için Scientology onlarca avukatı ve özel müfettişi görevlendirdi.

- Bazı araştırmalar Scientology’yi Satanist Kilisesi’yle özdeşleştiriyor.

- Scientology’nin Satanizmle direkt bağlantısı yok ama öncesinde Hubbard, California’da Orde Temple Orientis’te pek çok okült ve büyü ritüelinde yer almıştı. Burası bir büyü grubuydu ve 20. yüzyılın en büyük okültisti Aiester Crowley tarafından meşhur edilmişti. Satanist değillerdi ama Crowley’nin “Büyük Şeytan 666” mührü ve cinsel büyüleri kullanması yüzünden öyle algılanıyorlardı. Hubbard ilk Scientology derslerinde Crowley’ye göndermeler yapıyordu ve Scientology’yle Crowley’nin büyü ilimleri arasında büyük benzerlikler vardı. Ayrıca Crowley’nin nihai amacı “bireye istediği kadar güç bahşetme” de Hubbard’ın Özgürleşmiş Tetan düşüncesine az çok benziyor.


Kaynak : Cumhuriyet Pazar Eki | Deniz Ülkütekin