A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Hacı Sadullah

Kategori Kategori: Kültür/Sanat | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: Metin Atamer | 31 Temmuz 2011 10:01:01

Çocukken babam Ankara'dan İzmir'e tatil için götürdüğünde İzmir Kemeraltı diye adlandırılan, Konak meydanından girilen, Vilayet'in yanından uzayan yol üzerindeki çarşı içerisinde Hacı Sadullah Ağa Oteli vardı. Sahibi olan Hacı Sadullah, babamın dayısı olurdu. Aslen Denizlili olan Hacı Sadullah'ın bir de kızkardeşi vardı, Ziynet, otele yakın bir adreste otururdu. Kendisini gördüğüm tarihte çocuk olduğum için hayal meyal hatırlarım. "Hoş geldin Kamil, nassın oğlum" derdi babama.

Aileden olduğumuz için özel bir oda verilirdi bize. Hacı Sadullah Ağa kasanın yanına yaptırmış olduğu sekide bağdaş kurup, katibin hesapladığı gecelik konaklama ücretlerini tahsil ederdi. Hacı Sadullah Ağa ihtiyar olmasına rağmen cüsseli bir insandı.

Bu gün Hacı Sadullah Ağa’dan bahsetmek istiyorum ama babamın dayısı olan Sadullah Ağa’dan değil. Türk sanat musikisinde adı geçen bir kaç Hacı Sadullah Ağa vardır ve Enderun’da aynı adla bir kaç Hacı Sadullah geçmektedir.  Fatih Camiinde görev yapan Hafız Kerim Efendi’nin oğlu 1730 yılında doğar. O tarihte doğan erkek çocuklara ya dedeleri ya da babası adını bebeğin kulağına ezan sesi ile okurlarmış. Bu bebeğin kulağına ‘’Sadullah’’ adını bir sabah namazında okumuşlar. Sadullah, çocukluğunda çok hareketli bir hayat yaşamış.
 
Musiki yanında ok atmayı seven, güreş tutan ve bilhassa savaş oyunlarında matrakçılarla oyun oynamayı çok severmiş.   Sesinin güzelliğinden çok genç yaşta Enderuna alınan Sadullah, kısa zamanda kendini kabul ettirmiş, Arapça ve Farsça ders alarak yeteneği için gerekli olan bilgilere sahip olmayı başarmıştır. Enderunda önce Çavuş daha sonra Müsahibliğe getirilen Sadullah Ağa, III. Selim  zamanında Arabistan’a gönderilmiş, Istanbula geri döndüğünde Haremdeki cariyelere musiki dersleri vermeye başlamıştır.
 
Hacı Sadullah Ağa’nın sözü ve sohbeti, yakışıklığı ile Haremde cariyeler arasında, gözle de olsa bir sahiblenme yarışı başlar. Cariyelerden Mihriban adında bir güzel, Hacı Sadullah Ağa’ya gönlünü kaptırır, fakat bu aşk masalının sonucunun hüsran olacağının bilinmesine rağmen, genç çılgın aşıklar Saray içinde dillere düşerler. Haremi Hümayunun bu tür ilişkileri hoş görü ile karşılayacak bir yapısı olmadığından, III.Selim’in kulağına giden bu dillere destan aşk hikayesini duyan Padişah, çok sevdiği Musahibi Hacı Sadullah Ağa’nın idam edilmesini ferman eder. Bütün Saray tarafından çok sevilen Hacı Sadullah Ağa’yı saklarlar, ve ferman yerine getirilmez. 
 
Hapiste yattığı süreçte Bayati Araban faslını yazarak talebelerine iletir. Bir akşam Padişahın sofrasında yemekten sonra icra edilen bu Bayati- Araban faslını çok seven padişah bestekarın kim olduğunu sorar. Huzurdakiler boyunlarını bükerek ‘’Hacı Sadullah Ağa kulunuz‘’ diye dile getirirler. Verdiği fermandan pişmanlık duyan Padişah, huzurdaki erkanla üzüntülerini paylaşır. ‘’Keşki ferman eylemeseydik böyle güzel bir bestekara için‘’ diye konuşunca, III Selim’in huzurunda bulunanlar sıkılarak padişaha fermanın henüz yerine getirilmediğini söylerler. Padişah fermanı yok sayarak Hacı Sadullah Ağa’yı affeder ve bir köşk vererek cariye Mihriman ile evlenmelerini emir buyurur.  
 
Hacı Sadullah Ağa bu  gelişmeye o kadar çok sevinir ki yazdığı dörtlükle  hayatının bağışlanmasına  şükranlarını şöyle ifade eder:

Padişahım lütfedib mesrur-u şadeyle beni ,
Naümidim, bir nazar kıl bermuradeyle beni ,
Hatırımdan bir nefes gitmez dua-yı devletin,
Sen de ey Kan-ı kerem lutfunla şadeyle beni
 
Padişaha söylenen methiyelerle yazdığı şiirleri besteliyen Hacı Sadullah Ağa’nın bir çok eserinin Osmanlı arşivinden günümüze kadar gelmesi önemlidir. Tanburi Izak, Vardakosta Ahmet Ağa, Hafız Şeyda ve Küçük Ahmet Ağa ile bir çok eser  oluşturulmuş, Tahir Makamında Kar’ı bestelemiştir. Beste, Yürük Semai ve Ağır olarak 27 eseri günümüze kadar gelmiştir.

Nideyim Sahnı Cemen Seyrini Cananım Yok

Bunların içinde bir tanesini çok severim. Hacı Sadullah Ağa’nın eşi Mihriman Hatunu genç yaşta kaybettiği tarihlerde bestelediği bu güzel eserin, dönemin en sevilen şarkısı olmasının yanında, bu güne kadar aynı tadla gelmesi önemlidir. Usul Aksak,  Hicazı Hümayun makamında, Güftesi Enveri’nin olan Hacı Sadullah Efendinin güzel bestesi:

Bir Yanımca Salınır Servi Hıramanım Yok
     
1801 senesinde vefat eden ve bu gün Babamın Dayısı Hacı Sadullah Ağa ile birlikte hatırladığım bu büyük bestekarı, eşi Mihriman Hatunu kaybettikten sonra bestelediği, bu çok güzel eseri, sesine hayran olduğum bir sanatkar ile anmaktayım diye bir sözüm geldi söyledim .





Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: 10 / 2 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







'Büyük Osmanlı Soygunu': 10 maddede Eric Adams davası…
İSTİHAB HADDİ
Türbülans vakaları iklim değişikliği etkisi mi?
Dünyanın gözü kulağı Ortadoğuda: İran-İsrail gerilimi tırmanıyor.
İsrail, Gazze'de yardım konvoyunu hedef aldı: Biri Avustralyalı 7 kişi öldürüldü

TRUMPİST BİR DÜNYADA ERTESİ GÜN
Seküler Yahudiler rahatsız: "İsrail, İran olacak"
Avusturya seçimleri: Aşırı sağ sandıktan birinci çıktı.
Avustralya binlerce vatandaşına Lübnan'ı terk etmelerini tavsiye etti.
New York Belediye Başkanı Türkiye'den rüşvet mi aldı?

Türkiye işçiler için bir cehennem
İkinci Trump dönemi: Küresel ekonomi nasıl etkilenecek?
AB, çoğunluk sağlanamamasına rağmen Çinli elektrikli araçlara ek gümrük vergisini onayladı.
Türkiye'de ekonomi politikaları konkordato ve iflasları patlattı.
Türkiye'de açlık sınırı 20 bin TL'ye dayandı

Türkiye'de Covid-19 salgını yaşam süresini azalttı.
Uzmanlar uyardı: "Uzun yaşayanlardan tavsiye almayın"
Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü
Afganistan'da onlarca arkeolojik alan buldozerle yıkılarak yağmaya açıldı.

"İNEK BAYRAMI" ekitap
Dünya tarihini şekillendiren 6 içecek türü
Taş Kağıt Makas Oyunu (Jan Ken Pon)
"DUHOK KONUŞUYOR" ekitap
ENTERNASYONAL

Tokyo’dan Hasanlar’a, Kudüs’te bir mahkemeden bizim buralara…
“KADERİMİZ DIŞARDAN YAZILAMAZ - DIŞARI KADERİ BELİRLEYEMEZ…”
Niyetime İlham
KİBİRLİ GÜÇ ZEHİR - ERDEMLİ BİLİM PANZEHİR
KARARLILIK - KİŞİSEL ALTYAPI

Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.
Su üzerindeki iklim değişikliği baskısı Türkiye'yi su fakiri olmaya sürüklüyor.
Türkiye ve Yunanistan'daki kültürel miras alanlarının en az üçte biri yükselen deniz seviyesinin tehdidi altında.

Türkiye, kişisel verileri en çok sızdırılan 19.ülke
Apple otomobili ABD'de üretime bir adım daha yaklaştı.
Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar

İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.
Antik Mısır'daki popüler masa oyununun şaşırtıcı kökenleri ortaya çıktı.
At binmenin kökenine dair ezber bozuldu.
Stephen Hawking'in ünlü paradoksu çözülmüş olabilir: Kara delikler aslında yok mu?

2023 yılında Türkye’de çocukların cinsel istismarı hakkında 40.000'den fazla dosya açıldı.
Çalışanların geliri son 20 yılda azaldı.
Türkiye’den göç eden Türklerin sayısında 5 yılda %243 artış
BM: Dünya nüfusu 2084'ten itibaren gerileyecek
Dünya nüfusunun ruh sağlığı giderek bozuluyor

Madeleine Riffaud est partie
GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER
JOYCE BLAU, 18 Mart 1932-24 Ekim 2024
HIZLANAN TARİH
DERTLİ-MİR-DÖNE

Nereden Geldi Nereye Gidiyor
Atamın Sözleri
Cumhuriyet 101 Yaşında
Kadın ve Erkek
MAZRUF

Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git