Çocukluğumda Merzifon'un kışları çok karlı ve soğuk geçer, karlar aylarca kırlık yerlerde erimez, kat kat birikir... Sevinirdik kızak kayacağız diye. Akşam erken olur, yemekten uykuya değin, elimizde gazyağı yakan camlı fenerlerle, komşulara oturmaya gider, masallar, meseller, kış öyküleri ile çay içer, pestil, küme yer, evlerimize dönerdik...

KIŞ ÖYKÜLERİ

 

Bir haber geldi,

Sarı Köyden

Hüseyin dayı ölmüş...

 

Bahtiyar babam

Bir eşek buldu

 

Çay şeker gibi

Şeyler alındı

Heybenin gözleri dolu.

Yola çıktık.

 

Beş kilometre yol,

Zemheri'deyiz

Ocak ayı.

 

Kar kış dondurucu.

Sıkıca giydirdiler

Yürüyoruz...

 

Bütün ova karlar içinde.

 

Samadolu köyüne varmadan

Yoruldum ve üşüdüm.

Satı anam,

''Bahtiyar heybenin bir gözünü boşalt'', dedi.

 

Her şey bir gözde toplandı

Beni de diğer göze koydular.

Başım boğazım sarılı.

 

Her yer beyaz

Çok  soğuk...

 

Merzifon'da kış

Kar fırtınaları içinde geçerdi.

 

Sarı köye yaklaştık, dediler,

İki üç köylüye rastladık.

Sağ tarfımızda yolun kenarındalar,

Yerde köpek gibi bir hayvan var,

KURT'muş!

 

Kurt öyküleri dinlemiştim

Satı anamdan.

 

Kurda CANAVAR! Denirdi!.

 

Satı anamın kurt öykülerinden birini anımsarım:

 

'' Bir köylü köyüne dönmektedir,

Atına binmiş, sırtında yamçısı,

Başında külahı,

Boynunda atkı

Belinde kılıcı.

 

Hava buz gibi soğuk,

Henüz kararmamış.

Köyden çıktıktan bir süre sonra

Bir kurt sürüsüne rastlar.

Yolcunun çevresini sararlar.

 

Yolcu kılıcını çeker

Kurtları kılıçtan geçirir...

Kılıcını kınına sokar

Yoluna devam eder...

 

Hava kararır,

Köy görünmez henüz.

 

Yine kurtlar...

 

Kılıcına el atar,

Kılıç bir türlü çıkmaz kınından.

 

Kurtlar saldırmaya başlar.

Bütün gücü ile asılır kılıca,

Kılıç çıkmaz...

 

Kurtlar üzerine atlar,

Ayaklarından ve yamçısından çekiştirir.

Atttan düşürürler...

Parçalarlar yolcuyu...

 

Yolcu ilk kurt sürüsünü öldürdükten sonra

Kılıcını temizlemeden

Kınına sokmuş!.. ''

 

CANAVAR'ı köylülerin ayakları

Altında görünce inanamamıştım.

 

Köye götürüyorlardı.

 

Deynek bağlı bacakları üzerinde

Dimdik duruyor

Korkunç dişlerini göstererek...

 

Heykel gibi diktiler

Köy meydanına...

 

 

Geceleri kurtlar gelir diye korkardık...

 

Gece bir yere gideceksek

Camlı fenerimizi alırdık.

Adım attıça gölgelerimiz

Bir uzar, bir kısalır,

Lastik ayakkabılarımızın altında

Gıcırdayan karlar üzerinde.

 

Bazı geceler rüzgar uğuldar

Karları toz gibi savurur.

 

Özellikle tekke bahçesindeki

Kavakların uğultulu hışırtısı

Korkularımızı körükler...

 

Gece Piri Babanın uzaktan da olsa

Önünden yalnız geçemem,

Korkarım

Hortlaklar, cinler dolaşıyordur...

 

Satı Anamın anlattığı

Kurt, cin, peri, dev  masalları

Doldururdu belleklerimizi.

 

Dünyaya masallar arasından bakardık...

 

Kış gelip kar yağmaya başladığında

Kar topu oynamayı, kızakla kaymayı

Düşünürdük...

 

Tekke  içi meydanı, bizim sokak

Paşa Deresi'nin dik yamaçları

Önem kazanırdı

Kızaklarımızı çıkartır

Oralara giderdik çocuklarla...

 

Nerede yokuş varsa oradayız.

Birinci sırada Tekke İçi...

Küçük bir kızağım vardı,

Uydurma bir şey

Onu kaptığım gibi dışarı...

 

Piri Baba'nın yan tarafındaki

Yokuş uzun ve dikti,

Orada kayarken kızağın

Hızlandığı noktaya karları yığarak

Tümsek yapardık,

Kızak onun üzerinden 

Havaya sıçrar, gürp diye

Düşer yoluna devam eder.

O tümseğin adı Gürpatan'dı.

Sıçrayınca kimi çocuklar düşer,

Düşene gülünür...

 

Kızak kayarken bacaklarımızı

Öne uzatarak oturur kayar,

Yada

Sol bacağımızın üstüne

Yan oturur, serbest kalan sağ bacakla

Sağa sola sallayarak dümen tutardık kayarken.

İkinci oturuşun bir de adı vardı,

Kolej biçimi kaymak...

 

Merzifon'daki Amerikan koleji

Öğretmenlerinin kayma biçiminden...

 

Bir süre soğuğu hissetmem kayarken,

Üşüdüğümün farkına varınca eve dönerim.

Soba yanmaktadır, karşısına oturup

Elimi ısıtmaya çalışırım

Ellerim öyle bir sızlamaya başlar ki

Dayanamam, çekerim ellerimi,

Canım çok yanar...

 

Satı anam ellerimi ılık suya sokturur

Yavaş yavaş ısınırım...

 

Sobanın üzerinde yemel pişmekte,

Tas kebap yapılıyor.

 

Önceden pişirilmiş etler

Sivri bakır tasa doldurulur,

Sobanın üzerindeki lengerin

Ortasına ters yerleştirilir,

Tasın etrafına da pirinçler konur

Yavaş yavaş birlikte pişirilir,

Tas kebabı olur...

 

Elim ayağım ısınınca

Yine tekke içine kaçarım, kaymaya...

 

Kızak kaymaya gittiğim en uzak yer

Paşa Deresinın bayırları.

Karlardan çok güzel ve uzun bir pist

Oluşturmuşlar, eğimli yamaçta.

Büyük, küçük çocuklar kızakların üzerinde

Şamata bayram gibi!..

 

Haydar ağabeyimin güzel bir kızağı var

Kendi kayar kimseye vermez.

 

Kar yok ama bizim Doğu sokakta buz var,

 

Kızağı habersiz aldım

Sokakta kayıyorum...

 

Benden yaşça büyük bir çocuk

Kayarken ve kızak yedekte

Yukarı çıkarken beni izliyor.

 

Tanıdığım biri değil.

Hiç görmemişim.

 

Ben bir kaç sefer kaydıktan sonra

Bir kez de ben kayabilir miyim? Diyor.

 

Veriyorum, kayıyor,

Yokuşun bittiği yerde yok oluyor.

Peşinden koşuyorum.

Yok!..

 

Şimdi ağabeyim bana ne der!?

Korkusuna kapılıyorum.

Ağabeyim okulda.

Eve gitmiyorum.

 

Bizim sokaktan biraz aşağıda

Ahmet amcalar var, onlara gidiyorum;

Ne yapacağımı da bilemiyorum...

 

Hava kararırken eve dönüyorum.

 

Ağabeyim kızmıyor, beni dövmüyor...

 

 

Bahar ayları geliyor,

Mezarlıkta bir cenazedeyiz.

 

Komşularımızdan Satılmış abi

Kızağı kaçıran oğlanı görmüş...

Cenazeye gelenler arasında.

 

Ağabeyime söylüyor,

Oğlanı sıkıştırıyorlar...

İnkar edemiyor.

Onunla birlikte gidip kızağı alıyorlar.

Çalınmış kızak aylar sonra geri geliyor...

 

Bahtiyar babm da meraklı kaymaya.

Onunla birlikte tahta merdiven

Üzerine oturup kayıyoruz

Buz tutmuş  sokakta,

Geceleri...

 

Kışlar çok soğuk geçer ama

Eğlencesi de bitmezdi...

 

İyi görüşen komşular geceleri

Masallarla vakit geçirirler

Turşular, çaylar, meyveler, kümeler, pestiller...

Bazı gceler de birisinin evinde

Tel tel helva çekilir...

 

Her mevsimin tadını çıkartırdık!..

Toplumsal dayanışma içinde mutluyduk

Komşuların gelmesi

Bizim onlara gitmemiz

Biz çocuklara yaşamı

Bayrama çevirirdi...

 

Herkes paylaşmayı,

İkram etmeyi severdi...

 

 

**

 

Karlar erimeye başlar, Hıdırlık tepesinde sarı çiğdemler

Baş gösterir, güneşli pazar günleri

Çiğdem toplamaya giderdik...

 

Çiğdemler kışın bittiğini söyler,

Baharda başka öykülere yönelirdik.