A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Bu Siyasal Ortamda Ruh Sağlığımız

Kategori Kategori: Kul / Özerk Benlik | Yorumlar 1 Yorum | Yazar Yazan: Prof. Dr. M. Orhan Öztürk | 09 Mayıs 2009 04:07:42

Yaşar Kemal, bir başyapıt olan "Yer Demir Gök Bakır" adlı romanında, belirsizlikler içinde çaresiz kalan bir köy halkında giderek artan, bütün topluluğu saran, dayanılmaz boyutlara ulaşan yaygın bir bunaltı (anxiété) tanımlar. Köylünün büyük bir korku ile beklediği, onu donuna kadar soyacak olan alacaklı kişi bir türlü gelmemekte, beklenen olaylar bir türlü olmamaktadır.

Böyle bir belirsizlik içinde, giderek yaygınlaşan bunaltı yüzünden köylüler sağduyuyu yitirirler; törelerine, alışkanlıklarına uymayan tutarsız eylemler yaparlar. Sonunda da, köyün en aykırı kişisini kendilerine bir ermiş yaparak, söylencelerle, masallarla dolu bir gizemli dünyanın içine dalarlar. Roman, yaygın bir toplumsal bunaltının, bu bunaltıyı gidermek için kullanılan bilinçdışı savunma düzeneklerinin öyküsüdür.

Son 30-40 yılda toplumumuzda Yaşar Kemal!in “Yer Demir Gök Bakır” adlı romanındaki köylülerin durumuna çok benzer bir toplumsal ortamın gelişmekte olduğunu düşünüyorum. Bu toplumun insanları, sayısız belirsizlikler, tutarsızlıklar içinde, giderek derin bir bunaltıya sürüklenmekte, ruh sağlıklarını yitirmekteler.  Vatandaş, cebindeki paranın eridiğini görüyor, ama nereye varacağını bilemiyor. Siyasal ortamda sayısız beceriksizlikleri, tutarsızlıkları, dengesizlikleri, yalanları, yolsuzlukları görüyor, ama sonunu kestiremiyor.  Ekonomik, siyasal, yönetimsel açılardan her gün büyük sorunlarla karşılaşan, belirsizlikler içinde kalan bir toplum... Yıllardır ülke yönetiminde, çarpık siyasal yöntemlerle köşe başlarını tutmuş olan politikacılar ve bunlara uyan bürokratlar, ne yaptıklarını bilmez bir biçimde her gün yeni tutarsızlıklarla, akıl almaz konuşmalarla, eylemlerle, toplumu giderek artan belirsizlikler içine sokmaktalar. Eşine az rastlanır derecede ben-merkezci (egosantrik) ve özsevici (narsisist) liderlerin tutkuları ile başlatılmış olan seçim girişimleri büyük belirsizlikler, tutarsızlıklar, engellerle dolu. Topluma bir çözüm umudu verebilecek seçimlerin kendisi nasıl geçeceği belli olmayan bir süreç.  Bütün toplumu derinden etkileyen Güneydoğu sorunu da belirsizliklerle yüklü. Toplumun her kesimi, her kurumu büyük belirsizlikler, bilinmeyenler içinde sürekli, Godot'yu beklercesine, kurtarıcılar beklemekte. Her gün medyada yinelenen, çoğu içerikten yoksun konuşmaları ve yazıları toplumun ilgiyle, fakat bıkkınlık içinde izlemesi bu sıkıntılı bekleyişin göstergesi.
 
Çağdaş ruhbilim, insanoğlunun en büyük kaygı, bunaltı kaynaklarından birinin belirsizlik olduğunu kabul eder. Belirsizlik, yani önünü görememek, ne olduğunu, ne olacağını bilememek... Bu belirsizlik içinde giderek artan, yaygınlaşan bir kaygı, bir bunaltı toplumu sarmış gibi görünüyor. Yine çağdaş ruhbilim, bunaltıya karşı insanoğlunun bir takım savunmalara, uyum yollarına başvuracağını öğretir. Bu belirsizlikler içinde ortaya çıkan bunaltıya karşı toplumumuzda en sık kullanılan savunmalar, uyum yolları nelerdir? Bunlar arasında önemli gördüğüm birkaç savunma türünü burada açıklamak isterim. Bunlardan birincisi Yaşar Kemal’in Yer Demir Gök Bakır'da anlattığı gibi gizemli söylencelerle dolu inanç yollarına umut bağlamak. Son yıllarda toplumda cincilerin, medyumların, değişik tarikat öncülerinin, inanç sömürüsü yapan politikacıların büyük bir hızla artmakta olduğunu kimse yadsıyamaz. Bunlar, yukarıda tanımladığım belirsizliğe bağlı olan bunaltıya karşı insanların çaresizlik içinde sarıldığı kişiler ve onların oluşturduğu topluluklardır.

Önemli bir başka savunma yolu yadsımadır (inkâr). Yani, olan belirsizlikleri, doğan bunaltıyı yok saymak, bastırmak, üstünü örtmek için neler yapılabilecekse onların yapılması. Örneğin, insanların sürekli tüketime kaymaları, hiçbir kültüre1 değer taşımayan ve tanımayan medya gösterilerine tutulmaları, değerlerin yozlaşması, aldırmazlık, boşvercilik, şıkıdım şıkıdım eğlenceye düşkünlük gibi...
 
Böyle bir toplumsal belirsizliğin ve onun doğurduğu ruhsal bunalımın sağaltımı nasıl olabilir? Bireysel, toplumsal, siyasal düzeyde ne gibi çareler vardır? Toplumsal bunaltı ancak ve ancak özgür, demokratik bir ortamda giderilebilir.  Hastasına özgür demokratik bir konuşma ortamı sağlayamayan bir hekim, nasıl olumlu hasta-hekim ilişkisi kuramazsa, demokratik özgür ortamı sağlayamayan yöneticilerin egemen olduğu toplumlarda belirsizlikler ve bunaltı süregenleşir, sonunda da ağır patlamalar olabilir.  Ruh hekimliğinde, büyük bunaltılar içinde kalan bireyin sağaltımında en temel ilkelerden biri hastanın özsaygısını, kendine ve çevresine karşı güven duygusunu yeniden kazanmasını, özerk bir birey olarak gelişmesini,  kendi sorunlarını kendisinin çözmesini sağlamaya çalışmaktır. Bunun için, bir hekim her şeyden çok olumlu hasta-hekim ilişkisi kurmak zorundadır. Yalnız ilaçlar vererek hiçbir rahatsızlığın gerçek sağaltımı yapılamaz.
 
Bunun gibi, toplumsal düzeyde ilaç sayılabilecek geçici etkisi olan ekonomik reçeteler, yalanla dolu propagandalar, medya gösterileri genellikle toplumun ve bireyin güven duygusunu, özsaygısını sağlamakta etkisiz kalır. Özsaygıdan, özgüvenden yoksun çıkarcı, ben-merkezci politikacı, yönetici kendi toplumunun bireylerine bunları sağlayamaz.  Özsaygısı, özgüveni olan kişinin en önemli iki özelliği dürüstlük ve tutarlılıktır. Oysa ki günümüz politikacısının çoğunda, dürüstlük ve tutarlılığın hiç mi hiç olmadığı açıkça görülmektedir.
 
Bize en çok yardımcı olabilecek politikacı, kendine güveni, özsaygısı olduğu için toplumda dürüst, tutarlı kalmayı bilen, kendisinin ve partisinin çıkarından çok toplumun, ülkenin çıkarını düşünendir.   Bu tür politikacıları bulabilmek artık son derecede güç görünüyor.  Gene de, bir birey olarak yukarıda tanımladığım belirsizliklerin neden olduğu sıkıntımızı, bunaltımızı görebiliyorsak, demokrasinin ve özgürlüğün  güvencesi olan seçimlerde çok uyanık, dikkatli olmamız gerekiyor.
 
Cumhuriyet 18 Aralık 1995

 

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: 10 / 1 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar

sadettin demiray { 12 Haziran 2009 09:55:51 }
çok çok gerçekçi bir yorum ve yaklaşım.hergün gündemin değiştiği ve değer olarak en başa paranın oturduğu bir toplumda bunaltının dışında ne bekleyebiliriz.
Diğer Sayfalar: 1.

 

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







YILMAZ GÜNEY’E DAİR ekitab
Dünya Sağlık Örgütü: Yeni Kovid-19 varyantı ölümleri arttırabilir.
Yazarlarımızdan Sevgili Aykut Yazgan’ı kaybettik
Yurt dışına göç eden Türk vatandaşları: 2022'de son 7 yılın rekoru kırıldı
Milyonlarca Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının bilgileri bir internet sitesinde!

Türkiye’de 21 yılda 15 bini aşkın arazi, 289 bini aşkın konut ve işyeri yabancılara satıldı
FRANSA İKTİDAR CEPHESİ DERSLERİ HAL VE GİDİŞ: SIFIR
YA HABİBİ... BURASI FRANSA: NANTER’DE BİR POLİS BİR ÇOCUĞU ÖLDÜRDÜ... NAHEL M. 17 YAŞINDAYDI...
Kahovka barajının yıkılmasının vahim sonuçları
Katar Gate: AP'deki rüşvet skandalında Türkiye bağlantısı

Birleşmiş Milletler’den 48 ülke için korkutan rapor
Daron Acemoğlu: Türk halkını zor günler bekliyor
Türkiye’de yıllık et tüketimi 10 kg dan az
Çin Alman otomobillerini tahtından ediyor.
Acemoğlu: 15 yıl Türkiye için fırsat penceresi bunu harcarsa sonu trajik olur

ANA(KADIN)LARIN SESİ
Dünya genelinde kanser vakalarında büyük artış
İnsan vücudu ne kadar sıcağa dayanabilir?
Para, Bir İnsanı Elit Yapar mı?
2023 FIFA Kadınlar Dünya Kupası’nda rekor bekleniyor

"DUHOK KONUŞUYOR" ekitap
ENTERNASYONAL
REMZİ RAŞA’YI ANMAK İÇİN
GREV HAKKI TARTIŞILIYOR, TANINIYOR
“İŞÇİLER SAHAYA İNMELİ”, BÜLENT ECEVİT’LE SÖYLEŞİ

SABİTESİZ GÖRECELİ OLABİLİR Mİ?
Ana gibi yar, Anadolu gibi diyar olmaz
HÜMANİZMANIN KANITLANMASI
YABANCILAŞMA
GERÇEK FELSEFE

Kuzey Denizi'nde sızıntı korkusu
AKBELEN ORMANI DİRENİYOR
Akbelen Ormanı'ndaki çevre direnişi
WMO aşırı sıcaklarda kalp krizi ve ölüm uyarısında bulundu
2023-2027'de dünya genelinde rekor hava sıcaklıkları görülebilir

Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar
Sanal Gerçeklik, Artırılmış Gerçeklik , Metaverse, Sanal Uzay Nedir?
Apple'dan iPhone Uygulamalarına Dev Zam: 1 Dolarlık Uygulama 17 TL Oldu

'Kayıp sekizinci kıta' Zelandiya ilk kez nasıl haritalandırıldı, sonuçları ne olabilir?
İnsanların ataları 'yeryüzünden silinme noktasına gelmiş olabilir'
Buz adam Ötzi Anadolulu çıktı
Güneş fırtınaları bizim için ne anlama geliyor?
Eratosthenes MÖ 3. Yüzyılda dünya'nın çevresini nasıl ölçtü?

Dünya cinsiyet eşitliği konusunda ne durumda?
Türkiye Avrupa’da lider, dünyada 14. Sırada
Türkiye'de su krizi araştırması yayımlandı
Suudi Arabistan yüzlerce göçmeni öldürdü
Yalan haberlere neden inanıyoruz?

Göbeklitepe'deki son keşifler ne anlama geliyor?
AYKUT YAZGAN’I OKUMAK
Megapik “Yeniden” adlı kitabın yazarı Dr. Meltem Hınçal ile bir söyleşi....
Mektub var, Ragip Duran’dan
Türkiye’de farkında olmak ya da olabilmek...

BOTAN ÇAYI
7 Harika
Bir Yabancı Gibi
SOKRATES
EFLATUN

Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış
Antik Çağlarda Kendi Memleketlerine Karşı Savaşan Paralı Askerler
Sümer Atasözleri ve Özdeyişler
Museviliği benimsemiş tek Türk devleti : Hazarlar


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git