“La Vienne” nehrinin geçtiği, Fransa’nın güneybatısındaki Limoges kentinin birçok şeyi ünlüdür: En önce dillere destan dev Garı anılmalı. Mimarisi devrimcidir. Tümü gerçek bir sanat eseridir. Fransa’ın en şık garlarından biridir. Limoges porseleninin özgünlüğünü ise duymayan kalmadı. Alanında dünya birincisidir. Basketbol takımını da unutmayalım : Limoges CSP. Fransa’da defalarca şampiyon oldu. 1993’teyse Avrupa Şampiyonu. Bu kentin çocukları, kadın ve erkekleri mütevazi yaşamları ve kentlerine tutkularıyla tanınır.
Bu kentin çocuklarından bir demet, Limoges’dan kilometrelerce uzakta, ismini ilk kez 6 Şubat 2023’te duydukları Kahramanmaraş’a gönüllü olarak koşup geldiler: 1 dakika 35 saniye süren 7,8 büyüklüğündeki korkunç zelzelenin ve sonrakilerin elinden, dişlerinin arasından kardeş canları kurtarmak için.
Neredeyse varır varmaz hemen işe koyuldular ve Kahramanmaraşlıların sevgisini ve güvenini böyle kazandılar. Can kurtararak. Mütevazi davranarak, anlamadıkları bir dili anlamaya çalışarak, söylenenleri kibarca dinleyerek, kimi kez Serdar, Hakan, Sedef gibi fedakâr çevirmenler sayesinde söylenenleri anladılar, derde derman olmaya çalıştılar. Kahramanmaraşlılar asla unutmayacak.
Kahramanmaraş’ta arama ve kurtarma işlerinde gösterdikleri özveri ve kahramanlıklarla Fransa’nın bu mütevazi kentinden gelen kadın ve erkek hastabakıcılar, uzman kurtarıcılar, arama ustaları ve burunları iyi koku alan köpekleri birkaç canı toprağın, enkaz yığınının elinden çekip aldılar. Birinde altı saat ugraştıktan sonra.
Alkışlarla.
Bilhassa hastabakıcılar arasında umuduna sarılı, tebessümünü eksik etmeyen Charlotte (Şarlot okunur) ve sessiz ama fedakâr Magali (yazıldığı gibi okunur: Magali), arama ve kurtarma takımından Laurent (Loran) Kahramanmaraşlıların daha çok ilgisini ve sevgisin çekti. Bir canı enkazın ağzından alıp çıkaranların başındaki Laurent ile hatıra fotoğrafı çekenler, çektirenler az değildi. Fotoğraflar çekilirken, Laurent bir parça mahçup, sol eliyle hemen arkasındaki diğer kurtarıcıları işaret ederek : “Onlar da onlar da” demek istedi. Laurent bu başarıyı, hep birlikte gerçekleştirilen bu zorlu can kurtarmayı tek başına sahiplenmek istemedi.
Fransa’nın deneyimli kurtarıcıları uykularından verdiler. Uyumadılar. Maraşlılar gibi yaşadılar. Eksi onda. Yemediler. Kimi zaman kendi canlarını bile tehlikeye atıp, canavarın ağzının içine girerek dişleri arasındaki canı çekip aldılar. Bir can kurtardılar. Kurtaramadıkları da oldu. Küfürü bastı o zaman Laurent : “Fait chier!” deyiverdi. Göz yaşlarını bizlerden sakladı. Fransızcada “erkekler ağlamaz” diye bir deyiş yok çünkü. Bizleri de ağlattı.
Arama ve kurtarma işlerinde Fransızlar yanlız değildi. Kimi verilere göre otuza yakın devletten uzman takımlar yardıma koştular. Halk çocukları tanımadıkları bir ülkede başka halkların çocuklarına yardıma geldiler.
Yardıma.
Bu tür ilişkiler halklar arasında hakiki köprülerin kurulmasına da yol açar. Unutulmaz anılar kalır. Can kurtaran yabancılar bakarsınız sizinle kan kardeşi olmuş. Kardeşlik unutulmaz. Zor zamanlardakiler hele hiç.
Kahramanmaarş belediyesi Limoges ile kardeş kentlik için bir girişim yapsa iyi olur. Tam zamanıdır kardeşliği tescil ettirmenin. Kardeşliğin sürgitmesi dileğiyle.
Kahramanmaraşlı, Pazacıklı, Narlılı, Çağlayançeritli, Gölbaşılı tanıdıklardan aldığım haberlere göre bu kent ve kasabaların ve Kahramanmaraş vilayetinin diğer köy, kasaba ve kentlerinin kadınları sözleşmişler yeni doğaçak çocuklarına Şarlot, Magali, Loran isimlerini takacaklarmış. İsimleri unutulmasınlar diye. Kan kardeşlerimizdir onlar.
Kadınlarımız kadın dilini çok iyi anlıyor. Resmi diller bilinmese de. Halkların kardeşliği bir de böyle yazılsın Tarih’e. Tarihimize. Deprem deyip geçme.
NOT: Laurent Delahousse’un 18 Şubat 2023’te 13 : 15’te France 2 televizyon kanalında sunduğu J. S. Desbordes et David Geoffrion’nın 45 dakika kadar süren, « Seisme : 72 Heures Pour Sauver des Vies » başlığını taşıyan röportajını izledikten sonra yazdım. Yaşananları, olayları « içeriden » aktaran bu röportajı izlemenizi tavsiye ederim. En kolayı www.francetvinfo.fr adresinden. Görüntüler ve öyküler benim diyenleri bile sarsabilir. Mendilinizi eksik etmeyin. Duygusal ve hakiki röportajın ne denli beğenildiğini ölçmek için Tweet’e bir göz atınız. Haklı övgüler ve samimi göz yaşlarıyla dolu. Fransa milli takımı eski tek seçicilerinden Raymond Domeneche futbolcu diliyle tweet’inde sadece bir kelimeyle notunu veriyor: “Enorme”.