A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Laik, antilaik sürtüşmesi...

Kategori Kategori: Dünya | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: A Yorum | 21 Nisan 2008 11:23:41

Laik antilaik çatışması yalnızca Türkiye'de değil İsrail'e bakın... Dinci kesim hop oturup hop kalkıyor, ölüm tehditleri ve laiklere savaş ilanları yapılıyor. İki hafta kadar önce İsrail'in gündemi ülkenin güneyine atılan füzeler, Hamas - İsrail çatışmaları, İsrail - Filistin barış süreci gibi normal seyrinde gidiyor iken...

Tam Pesah öncesi, Kudüs'teki mahkemenin kadın yargıcının verdiği karar manşetlere oturdu.

Yargıç geçen Pesah'tan kalma ve birkaç işyerine, Pesah'ta tüketilmesi yasak ürünler sattıkları gerekçesiyle kesilen cezalara karşı açılan davada, hükmünü vermişti: "Bu ürünlerin satılması aleni olarak, halka açık yerlerde yapılmadığı sürece yasayı ihlal anlamına gelmiyor."

Karar, İsrailli laikleri zafer kazandırmışçasına sevindirdi; ülkenin aşırı dindar kesimini de hop oturup hop kaldırdı...


HAMURSUZ BAYRAMI NE?
Aslında Pesah, yani Hamursuz, bir oruç dönemi değil. Aksine ailelerin çoluk çocuk bir araya geldiği, Mısır'da Firavun esaretinden kurtuluş öykülerinin yeni nesillere aktarıldığı, özenle kurulmuş sofralarda şarapla kurban eti dâhil birçok gıdanın rahatlıkla tüketildiği bir bayram süreci.

MAYALI YİYECEK YASAK
Ne var ki, dine sıkı sıkıya bağlı biriyseniz veya "Dinin kurallarına da uyayım" diyenlerdenseniz, evinize mayalı bir şeyler girmeyecek; asla Hametz tüketmeyeceksiniz...

Onun yerine su ve hamurdan mürekkep, maya katılmamış, bir tür diyet kraker tadında, özel üretilmiş ince dilim Matza ile idare edeceksiniz. Pesah'ın olmazsa olmaz kuralı bu.

Koyu dindar Yahudiler, bayram süresince Hametz yeme düşüncesini bırakın, görmekten yana bile değiller. Hatta öyle ki, dinen çalışılması yasak olan Cumartesi gününü, yani Şabat'ı ihlal edip haftada 7 gün, 24 saat açık kalan süpermarket zincirleri bile bu dini baskının altında.

MAYALI ÜRÜNLER YAKILIYOR
Ya dindar mahallelerdeki şubelerinde mayalı ürünleri tümüyle ortadan kaldırıyor veya diğer yerlerde de bu tür ürünlerin üzerini örterek, gözlerden saklama yolunu seçiyorlar.

Dindar toplum ise ne evlerinde, ne ceplerinde Hametz kırıntısı bırakıyor, tüm mayalı ürünlerini bir gün öncesi yakıyor, daha önce mayalı ürün değmiş kap kacaklarını özel yöntemlerle, yani altı sürekli yanan, kaynayan kazanlarda temizletme yoluna gidiyor.

MAHKEME KARARI SAVAŞ ÇIKARTTI
Böyle bir Pesah geleneği yaşatılıyor iken, Pesah'ın özüne tümüyle aykırı sayılan mahkeme kararı, dini anlamda ülkeyi içeride bir başka savaşın eşiğine taşımış bulunuyor: Hametz ve Matza taraftarlarının savaşına. İsrail'in Aşkenazi Hahambaşı Yona Metzger, Pesah'taki Hametz yeme yasağının adli yoruma açık olmadığı görüşünde. Hahambaşı, İsrail mahkemelerini Yahudi yasalarının gereklerini iyi değerlendirememekle suçluyor ve kinayeli bir dille ekliyor: "Eğer bir İsrail mahkemesi yabancı bir mahkemeymiş gibi karar veriyor ve Hametz'in yasaklanmasının gereğini anlamıyorsa, o zaman en iyisi bir Yahudi kararı alması için Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'na başvurmak."


Dinci kesimin temsilcilerinden Hametz yemenin ölüm ve aforozla cezalandırılacak bir günah olduğu sesleri yükseliyor.

KOALİSYON BİLE SALLANIYOR
Kararın yarattığı gerginlik, dinci Şas partisinin içinde bulunduğu iktidar koalisyonunu da etkiliyor. Şas, İsrail-Filistin barış görüşmeleri sürecinde Kudüs'ün de gündemde olmasına karşı çıkan görüşleriyle biliniyor.

"Kudüs varsa görüşmelerde, ben koalisyonda yokum" diyen Şas partisi, hükümetle aralarının bozulması pahasına, Hametz serbestisiyle mücadelede kararlı olduğunu söylüyor.

Şas Partisi Başkanı, Başbakan Yardımcısı Eliyahu Yisai, mahkemenin kararını "İsrail'in Yahudi kimliğine sürülmüş kara bir leke" diye tanımlıyor.

MECLİS'DE ÖZEL OTURUM YAPILDI 
Meclis özel oturumla toplandı, bir sonuca varamadıysa da Yahudi kimliği üzerine renkli tartışmalara sahne oldu. Ne meclis, ne de son çare olarak görülen İsrail başsavcısının yorumu dindar kesimin beklentilerine cevap vermeyince, ülkenin Haredim adı verilen koyu dindar toplumu, konuyu kendi silahlarıyla ele almaya hazırlanıyor şimdilerde.

Kudüs'ün dindar mahallelerinin duvarları "Savaşa hazır olun" afişleriyle donanıyor; Pesah'ta Hametz tüketimi serbestisine karşı toplu protestolara hazırlanılıyor.

Tehdit kampanyası : Aşırı dindar Yahudi toplumunun bir kolu, Hametz satacaklara uyarılar postalamakla meşgul. "Pesah süresince Hametz satmayı planladığınıza dair söylentiler duyduk. Bu sapkınlığın, hele kutsal kentte, cezasız kalmayacağından eminiz" sözlerinin yer aldığı tehdit mektupları, hâlihazırda 60'a yakın lokanta ve yiyecek satan işyeri sahibinin elinde.

Geçen yıl Pesah'ta, bir kaç yerde mayalı ürün satılıyor diye trafiği birbirine katan, çöp tenekelerini ateşe veren, kendilerine engel olmak isteyen polise taşlarla saldıran aşırı dindarların taşkınlıkları hatırlandığında, tehditlerin pek de yabana atılır bir tarafı yok.

Bugüne dek Pesah yasakları nedeniyle özellikle laik kesimlerin "aşk-nefret" ikilemi içinde andıkları yedi günlük Pesah Bayramı'na İsrail, Cumartesi akşamından başlayarak giriyor.

Aynı çevrelerin "Pesah'ta Hametz Serbest! Laik Devrim!" sloganları, karşıt kesimin "Fazla sevinmeyin, gelecek yıl bir Pesah daha var. O zaman daha hazırlıklı olacağız" sözleriyle karşılık bulsa da 2008, dini kuralların ağırlığının hissedildiği toplumda, bir işaret taşı olarak çoktan yerini aldı bile.

(Kaynak: BBC)

 

 

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: Henüz oy verilmedi / 0 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







'Büyük Osmanlı Soygunu': 10 maddede Eric Adams davası…
İSTİHAB HADDİ
Türbülans vakaları iklim değişikliği etkisi mi?
Dünyanın gözü kulağı Ortadoğuda: İran-İsrail gerilimi tırmanıyor.
İsrail, Gazze'de yardım konvoyunu hedef aldı: Biri Avustralyalı 7 kişi öldürüldü

TRUMPİST BİR DÜNYADA ERTESİ GÜN
Seküler Yahudiler rahatsız: "İsrail, İran olacak"
Avusturya seçimleri: Aşırı sağ sandıktan birinci çıktı.
Avustralya binlerce vatandaşına Lübnan'ı terk etmelerini tavsiye etti.
New York Belediye Başkanı Türkiye'den rüşvet mi aldı?

Türkiye işçiler için bir cehennem
İkinci Trump dönemi: Küresel ekonomi nasıl etkilenecek?
AB, çoğunluk sağlanamamasına rağmen Çinli elektrikli araçlara ek gümrük vergisini onayladı.
Türkiye'de ekonomi politikaları konkordato ve iflasları patlattı.
Türkiye'de açlık sınırı 20 bin TL'ye dayandı

Türkiye'de Covid-19 salgını yaşam süresini azalttı.
Uzmanlar uyardı: "Uzun yaşayanlardan tavsiye almayın"
Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü
Afganistan'da onlarca arkeolojik alan buldozerle yıkılarak yağmaya açıldı.

"İNEK BAYRAMI" ekitap
Dünya tarihini şekillendiren 6 içecek türü
Taş Kağıt Makas Oyunu (Jan Ken Pon)
"DUHOK KONUŞUYOR" ekitap
ENTERNASYONAL

Tokyo’dan Hasanlar’a, Kudüs’te bir mahkemeden bizim buralara…
“KADERİMİZ DIŞARDAN YAZILAMAZ - DIŞARI KADERİ BELİRLEYEMEZ…”
Niyetime İlham
KİBİRLİ GÜÇ ZEHİR - ERDEMLİ BİLİM PANZEHİR
KARARLILIK - KİŞİSEL ALTYAPI

Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.
Su üzerindeki iklim değişikliği baskısı Türkiye'yi su fakiri olmaya sürüklüyor.
Türkiye ve Yunanistan'daki kültürel miras alanlarının en az üçte biri yükselen deniz seviyesinin tehdidi altında.

Türkiye, kişisel verileri en çok sızdırılan 19.ülke
Apple otomobili ABD'de üretime bir adım daha yaklaştı.
Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar

İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.
Antik Mısır'daki popüler masa oyununun şaşırtıcı kökenleri ortaya çıktı.
At binmenin kökenine dair ezber bozuldu.
Stephen Hawking'in ünlü paradoksu çözülmüş olabilir: Kara delikler aslında yok mu?

2023 yılında Türkye’de çocukların cinsel istismarı hakkında 40.000'den fazla dosya açıldı.
Çalışanların geliri son 20 yılda azaldı.
Türkiye’den göç eden Türklerin sayısında 5 yılda %243 artış
BM: Dünya nüfusu 2084'ten itibaren gerileyecek
Dünya nüfusunun ruh sağlığı giderek bozuluyor

Madeleine Riffaud est partie
GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER
JOYCE BLAU, 18 Mart 1932-24 Ekim 2024
HIZLANAN TARİH
DERTLİ-MİR-DÖNE

Nereden Geldi Nereye Gidiyor
Atamın Sözleri
Cumhuriyet 101 Yaşında
Kadın ve Erkek
MAZRUF

Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git