A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Laik, antilaik sürtüşmesi...

Kategori Kategori: Dünya | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: A Yorum | 21 Nisan 2008 11:23:41

Laik antilaik çatışması yalnızca Türkiye'de değil İsrail'e bakın... Dinci kesim hop oturup hop kalkıyor, ölüm tehditleri ve laiklere savaş ilanları yapılıyor. İki hafta kadar önce İsrail'in gündemi ülkenin güneyine atılan füzeler, Hamas - İsrail çatışmaları, İsrail - Filistin barış süreci gibi normal seyrinde gidiyor iken...

Tam Pesah öncesi, Kudüs'teki mahkemenin kadın yargıcının verdiği karar manşetlere oturdu.

Yargıç geçen Pesah'tan kalma ve birkaç işyerine, Pesah'ta tüketilmesi yasak ürünler sattıkları gerekçesiyle kesilen cezalara karşı açılan davada, hükmünü vermişti: "Bu ürünlerin satılması aleni olarak, halka açık yerlerde yapılmadığı sürece yasayı ihlal anlamına gelmiyor."

Karar, İsrailli laikleri zafer kazandırmışçasına sevindirdi; ülkenin aşırı dindar kesimini de hop oturup hop kaldırdı...


HAMURSUZ BAYRAMI NE?
Aslında Pesah, yani Hamursuz, bir oruç dönemi değil. Aksine ailelerin çoluk çocuk bir araya geldiği, Mısır'da Firavun esaretinden kurtuluş öykülerinin yeni nesillere aktarıldığı, özenle kurulmuş sofralarda şarapla kurban eti dâhil birçok gıdanın rahatlıkla tüketildiği bir bayram süreci.

MAYALI YİYECEK YASAK
Ne var ki, dine sıkı sıkıya bağlı biriyseniz veya "Dinin kurallarına da uyayım" diyenlerdenseniz, evinize mayalı bir şeyler girmeyecek; asla Hametz tüketmeyeceksiniz...

Onun yerine su ve hamurdan mürekkep, maya katılmamış, bir tür diyet kraker tadında, özel üretilmiş ince dilim Matza ile idare edeceksiniz. Pesah'ın olmazsa olmaz kuralı bu.

Koyu dindar Yahudiler, bayram süresince Hametz yeme düşüncesini bırakın, görmekten yana bile değiller. Hatta öyle ki, dinen çalışılması yasak olan Cumartesi gününü, yani Şabat'ı ihlal edip haftada 7 gün, 24 saat açık kalan süpermarket zincirleri bile bu dini baskının altında.

MAYALI ÜRÜNLER YAKILIYOR
Ya dindar mahallelerdeki şubelerinde mayalı ürünleri tümüyle ortadan kaldırıyor veya diğer yerlerde de bu tür ürünlerin üzerini örterek, gözlerden saklama yolunu seçiyorlar.

Dindar toplum ise ne evlerinde, ne ceplerinde Hametz kırıntısı bırakıyor, tüm mayalı ürünlerini bir gün öncesi yakıyor, daha önce mayalı ürün değmiş kap kacaklarını özel yöntemlerle, yani altı sürekli yanan, kaynayan kazanlarda temizletme yoluna gidiyor.

MAHKEME KARARI SAVAŞ ÇIKARTTI
Böyle bir Pesah geleneği yaşatılıyor iken, Pesah'ın özüne tümüyle aykırı sayılan mahkeme kararı, dini anlamda ülkeyi içeride bir başka savaşın eşiğine taşımış bulunuyor: Hametz ve Matza taraftarlarının savaşına. İsrail'in Aşkenazi Hahambaşı Yona Metzger, Pesah'taki Hametz yeme yasağının adli yoruma açık olmadığı görüşünde. Hahambaşı, İsrail mahkemelerini Yahudi yasalarının gereklerini iyi değerlendirememekle suçluyor ve kinayeli bir dille ekliyor: "Eğer bir İsrail mahkemesi yabancı bir mahkemeymiş gibi karar veriyor ve Hametz'in yasaklanmasının gereğini anlamıyorsa, o zaman en iyisi bir Yahudi kararı alması için Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı'na başvurmak."


Dinci kesimin temsilcilerinden Hametz yemenin ölüm ve aforozla cezalandırılacak bir günah olduğu sesleri yükseliyor.

KOALİSYON BİLE SALLANIYOR
Kararın yarattığı gerginlik, dinci Şas partisinin içinde bulunduğu iktidar koalisyonunu da etkiliyor. Şas, İsrail-Filistin barış görüşmeleri sürecinde Kudüs'ün de gündemde olmasına karşı çıkan görüşleriyle biliniyor.

"Kudüs varsa görüşmelerde, ben koalisyonda yokum" diyen Şas partisi, hükümetle aralarının bozulması pahasına, Hametz serbestisiyle mücadelede kararlı olduğunu söylüyor.

Şas Partisi Başkanı, Başbakan Yardımcısı Eliyahu Yisai, mahkemenin kararını "İsrail'in Yahudi kimliğine sürülmüş kara bir leke" diye tanımlıyor.

MECLİS'DE ÖZEL OTURUM YAPILDI 
Meclis özel oturumla toplandı, bir sonuca varamadıysa da Yahudi kimliği üzerine renkli tartışmalara sahne oldu. Ne meclis, ne de son çare olarak görülen İsrail başsavcısının yorumu dindar kesimin beklentilerine cevap vermeyince, ülkenin Haredim adı verilen koyu dindar toplumu, konuyu kendi silahlarıyla ele almaya hazırlanıyor şimdilerde.

Kudüs'ün dindar mahallelerinin duvarları "Savaşa hazır olun" afişleriyle donanıyor; Pesah'ta Hametz tüketimi serbestisine karşı toplu protestolara hazırlanılıyor.

Tehdit kampanyası : Aşırı dindar Yahudi toplumunun bir kolu, Hametz satacaklara uyarılar postalamakla meşgul. "Pesah süresince Hametz satmayı planladığınıza dair söylentiler duyduk. Bu sapkınlığın, hele kutsal kentte, cezasız kalmayacağından eminiz" sözlerinin yer aldığı tehdit mektupları, hâlihazırda 60'a yakın lokanta ve yiyecek satan işyeri sahibinin elinde.

Geçen yıl Pesah'ta, bir kaç yerde mayalı ürün satılıyor diye trafiği birbirine katan, çöp tenekelerini ateşe veren, kendilerine engel olmak isteyen polise taşlarla saldıran aşırı dindarların taşkınlıkları hatırlandığında, tehditlerin pek de yabana atılır bir tarafı yok.

Bugüne dek Pesah yasakları nedeniyle özellikle laik kesimlerin "aşk-nefret" ikilemi içinde andıkları yedi günlük Pesah Bayramı'na İsrail, Cumartesi akşamından başlayarak giriyor.

Aynı çevrelerin "Pesah'ta Hametz Serbest! Laik Devrim!" sloganları, karşıt kesimin "Fazla sevinmeyin, gelecek yıl bir Pesah daha var. O zaman daha hazırlıklı olacağız" sözleriyle karşılık bulsa da 2008, dini kuralların ağırlığının hissedildiği toplumda, bir işaret taşı olarak çoktan yerini aldı bile.

(Kaynak: BBC)

 

 

Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: Henüz oy verilmedi / 0 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Dünyanın gözü kulağı Ortadoğuda: İran-İsrail gerilimi tırmanıyor.
İsrail, Gazze'de yardım konvoyunu hedef aldı: Biri Avustralyalı 7 kişi öldürüldü
DEVLET-ULUSTAN FEDERASYONA, ekitap
Dünyada altın madenciliği nasıl yapılıyor, kazalar ne kadar yaygın?
Afganistan: Aktivistlerden kadınlar için online dergi

AB, Türkiye'ye verdiği mülteci fonunun nasıl harcandığını öğrenemiyor.
Avustralya Dışişleri Bakanı Wong: Filistin'i tanımaya hazırız.
İngiltere'de polis, silah ruhsatı almak isteyenlerin eşleriyle de mülakat yapmaya başladı.
Beterin beteri var!
Sağ popülistler ilk kez AB Parlamentosu'nun kontrolünü ele geçirebilir…

Yoksulluk sınırı bir yılda 24 bin TL arttı.
Türkiye son 20 yılda faize 563 milyar dolar ödedi
Uber Avustralya'da taksi şoförlerine 178 milyon ABD dolar tazminat ödeyecek
Çin 2024 ekonomi hedeflerini açıkladı
Almanya'daki Türk doktor sayısı 2 bin 600'ü geçti

Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü
Afganistan'da onlarca arkeolojik alan buldozerle yıkılarak yağmaya açıldı.
Franz Kolschitzky: Viyana Kuşatması'ndan Kalan Kahveleri Değerlendiren Girişimci
Kış güneşi arayan Britanyalıların adresi Türkiye

"İNEK BAYRAMI" ekitap
Dünya tarihini şekillendiren 6 içecek türü
Taş Kağıt Makas Oyunu (Jan Ken Pon)
"DUHOK KONUŞUYOR" ekitap
ENTERNASYONAL

KİBİRLİ GÜÇ ZEHİR - ERDEMLİ BİLİM PANZEHİR
KARARLILIK - KİŞİSEL ALTYAPI
TARİHSEL KİŞİLİK
TARİHSEL İNSAN
SÜREÇ VE TARİHSEL ÖZNE

'Yeşil İslam' Endonezya'yı iklim çöküşünden kurtarabilir mi?
İsviçreli kadınlar AİHM'de görülen iklim değişikliği davasında zafer kazandı.
Yorgun dünya artık yavaş dönüyor
Avustralya’daki dev yosun ormanlarını yapay zekâ koruyor
2023'te sıcaklık rekoru kırıldı

Apple otomobili ABD'de üretime bir adım daha yaklaştı.
Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar
Sanal Gerçeklik, Artırılmış Gerçeklik , Metaverse, Sanal Uzay Nedir?

Bilim insanı Matthieu Juncker ekosistemi gözlemlemek için ıssız adada 8 ay tek başına kalacak.
Beynine çip takılan kişinin düşünceleri 25 dakika boyunca okundu.
14 Mart Pi Günü, Günün Kutlu Olsun Pi !
Tüm canlılar için en ideal sıcak
Avustralya’da 350 kişinin konuştuğu yeni bir dil gelişti

2023'te 282 milyon insan açlık yaşadı.
Servet dağılımı adaletsizliği: Türkiye'de %1’lik kesim servetin %40’ını alıyor
BM Raporu: İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırısında soykırım suçu iddiası
Doğurganlık oranında 'büyük düşüş': Ülkelerin % 97'sinde nüfusun azalması bekleniyor
Dünya Mutluluk Raporu yayınlandı: Avusturalya listenin 10., Türkiye 98. sırasında yer aldı.

GEÇİTKALE'DEN GELİYORDU...
GENÇ BİR YAZARA BİRKAÇ TAVSİYE
DEĞİŞİYOR, YOKSULLAŞIYOR
“KİRAZ ZAMANI” SERÇELER, KİRAZ AĞACIMIZ, RAZZİA
Enflasyon Rehberi

UCUZ ET
Hesap
---İST
SANDIK
TAKSİ DURAĞI

İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git