A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Yeni diller ortaya çıkıyor

Kategori Kategori: Bilim | Yorumlar 0 Yorum | 08 Mayıs 2019 18:13:29

Birçok dil yok olurken yeni diller de ortaya çıkabiliyor. Dr.Carmel O’Shannessy, 2000’li yılların başında Avustralya’nın dar toprak yollarının kenarında bulunan Lajamanu çöl kasabasında bir okulda öğretmen-dilbilimci olarak çalıştı. Ülkenin kuzey bölgesinde yaşayan Lajamanu’nun yerli Warlpiri halkı, peyzajın kuru kırmızı toprağından yaşam çıkartmakta yetenekliydi ve O’Shannessy, kısa zamanda Warlpirilerin biriktirdiği gizli kültürel zenginlikleri keşfetti.

O’Shannessy, topluluktaki çocukları tanıdıkça, onların kendilerini ifade etmede yaşlılardan farklı yolları bulunduğunu fark etti.



Lajamuna’daki insanlar, genellikle İngilizce, Warlpiri (yerleşik bir Aborjin dili) ve bazı Kriol (İngilizce Aborjin dillerinin karışımları) dilleri konuşuyorlar. Fakat hem İngilizce hem de Warlpiri dillerini konuşan O’Shannessy, okul bahçesinde şakalaşan çocukların alışılmadık bir biçimde iletişim kurduklarını fark etti.



Şu anda Canberra’daki Avustralya Ulusal Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan O’Shannesy, “Çocukların nasıl konuştuklarını daha yakından dinlediğimde, her cümlede iki farklı dil kullanıyor gibiydiler” diyor. “Bunun gerçekten ilginç olduğunu düşündüm. Araştırmaya değer bir şey.”

O’Shannessy çocukların konuşmalarını kaydetti ve not alırken bunların daha önce duyduklarından farklı olduğunu fark etti. Canavardan kaçan bir köpekle ilgili resimlerin yer aldığı öykü kitabı hazırladı, daha sonra çocuklardan hikâyede neler olduğunu anlatmalarını istedi. Bu çalışma, çocukların dillerinin birkaç önemli özelliğini saptamasına yardımcı oldu. Çocuklar Warlpiri dilinin cümle yapılarını kullanıyorlardı ama fiiller Kriol dilinden geliyordu. İsimler ise İngilizce, Walpiri ve Kriol dillerinden geliyordu.

Konuşmacılar, geçmişteki ve şu andaki olaylara değinmek için ‘-m’ ekini kullanırken, gelecekteki olaylar için bu eki kullanmama gibi tamamen yeni kurallar oluşturmuşlardı. O’Shannessy, bu davranışın daha önceki dillerde bulunmadığını söyledi. “Bunlar tek başına yeni bir (dil) sisteminin işaretiydi.”

Medya, O’Shannessy’in keşfettiği yeni dili “Light Warlpiri” olarak adlandırdı. Bu keşif istisnai değildi. Son on yıl içinde, dilbilimciler ve antropologlar, Malezya’daki Jedek, Kuzey Hindistan’daki Koro Aka ve Gine’deki Zialo da dahil olmak üzere ilk defa tanınan birçok dili tanımladılar.

Dillerin nasıl ortaya çıktığı ve nasıl yaşamaya devam ettiği konusu araştırmacılardan büyük ilgi görüyor, çünkü tüm dünyada birçok dil giderek kayboluyor. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO), dünyadaki tahmini 6000 dilin yüzde 40’ından fazlasının tehlike altında olduğunu belirtiyor. Fakat her yeni dil oluşumu veya keşfedilişi küresel bağlamda yaygın dil yokoluşlarına karşı parlak bir direnci temsil ediyor. Light Warlpiri, Jedek ve Koro Aka gibi diller, dillerin nasıl ortaya çıktığı ve süregeldiği konusunda eksik bilgilerimizi tamamlıyor ve nadir dillerin hayatta kalmasına yardımcı olabilecek bazı faktörleri ortaya çıkarıyor.

Kaynak: sapiens.org


Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: Henüz oy verilmedi / 0 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







'Büyük Osmanlı Soygunu': 10 maddede Eric Adams davası…
İSTİHAB HADDİ
Türbülans vakaları iklim değişikliği etkisi mi?
Dünyanın gözü kulağı Ortadoğuda: İran-İsrail gerilimi tırmanıyor.
İsrail, Gazze'de yardım konvoyunu hedef aldı: Biri Avustralyalı 7 kişi öldürüldü

TRUMPİST BİR DÜNYADA ERTESİ GÜN
Seküler Yahudiler rahatsız: "İsrail, İran olacak"
Avusturya seçimleri: Aşırı sağ sandıktan birinci çıktı.
Avustralya binlerce vatandaşına Lübnan'ı terk etmelerini tavsiye etti.
New York Belediye Başkanı Türkiye'den rüşvet mi aldı?

Türkiye işçiler için bir cehennem
İkinci Trump dönemi: Küresel ekonomi nasıl etkilenecek?
AB, çoğunluk sağlanamamasına rağmen Çinli elektrikli araçlara ek gümrük vergisini onayladı.
Türkiye'de ekonomi politikaları konkordato ve iflasları patlattı.
Türkiye'de açlık sınırı 20 bin TL'ye dayandı

Türkiye'de Covid-19 salgını yaşam süresini azalttı.
Uzmanlar uyardı: "Uzun yaşayanlardan tavsiye almayın"
Fahri Kiamil
İki annenin başlattığı akıllı telefon karşıtı hareket çığ gibi büyüdü
Afganistan'da onlarca arkeolojik alan buldozerle yıkılarak yağmaya açıldı.

"İNEK BAYRAMI" ekitap
Dünya tarihini şekillendiren 6 içecek türü
Taş Kağıt Makas Oyunu (Jan Ken Pon)
"DUHOK KONUŞUYOR" ekitap
ENTERNASYONAL

Tokyo’dan Hasanlar’a, Kudüs’te bir mahkemeden bizim buralara…
“KADERİMİZ DIŞARDAN YAZILAMAZ - DIŞARI KADERİ BELİRLEYEMEZ…”
Niyetime İlham
KİBİRLİ GÜÇ ZEHİR - ERDEMLİ BİLİM PANZEHİR
KARARLILIK - KİŞİSEL ALTYAPI

Yarasaların azalmasıyla bebek ölümlerinin ilişkili olduğu ortaya çıktı.
AB İklim İzleme Servisi: 2024 yazı kaydedilen en sıcak yaz oldu.
Akdeniz'deki yaşam yok oluşun eşiğine gelmiş.
Su üzerindeki iklim değişikliği baskısı Türkiye'yi su fakiri olmaya sürüklüyor.
Türkiye ve Yunanistan'daki kültürel miras alanlarının en az üçte biri yükselen deniz seviyesinin tehdidi altında.

Türkiye, kişisel verileri en çok sızdırılan 19.ülke
Apple otomobili ABD'de üretime bir adım daha yaklaştı.
Yaşgünün Kutlu Olsun James Webb Uzay Teleskobu
Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar

İncil'de sözü edilen mistik ağaç 1000 yıllık tohumla yeniden yetiştirildi.
Karıncaların 66 milyon yıldır tarım yaptığı ortaya çıktı.
Antik Mısır'daki popüler masa oyununun şaşırtıcı kökenleri ortaya çıktı.
At binmenin kökenine dair ezber bozuldu.
Stephen Hawking'in ünlü paradoksu çözülmüş olabilir: Kara delikler aslında yok mu?

2023 yılında Türkye’de çocukların cinsel istismarı hakkında 40.000'den fazla dosya açıldı.
Çalışanların geliri son 20 yılda azaldı.
Türkiye’den göç eden Türklerin sayısında 5 yılda %243 artış
BM: Dünya nüfusu 2084'ten itibaren gerileyecek
Dünya nüfusunun ruh sağlığı giderek bozuluyor

Madeleine Riffaud est partie
GELDİKLERİ GİBİ GİDERLER
JOYCE BLAU, 18 Mart 1932-24 Ekim 2024
HIZLANAN TARİH
DERTLİ-MİR-DÖNE

Nereden Geldi Nereye Gidiyor
Atamın Sözleri
Cumhuriyet 101 Yaşında
Kadın ve Erkek
MAZRUF

Mimar Sinan: Bir Dehanın Yükselişi ve Osmanlı Mimarisinin Zirvesi
İskandinav Göçleri ve Vikinglerin Avrupa Üzerindeki Etkisi
Hümanizm Nedir?
Osmanlı’da kahve kültürü, Osmanlı’da kahve isimleri..
Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git