A Yorum
  Acilis Sayfasi Yap Sik Kullanilanlara Ekle  

   
A yorum Kurum
iletisim
login
yayin ilkeleri...



yazi dizileri

Yazı karekteri : (+) Büyük | (-) Küçük

Ahlaklı insan nasıl yetişir?

Kategori Kategori: Ahlak | Yorumlar 0 Yorum | Yazar Yazan: Deniz Günal | 17 Mart 2014 14:41:20

Bir süredir düşünüp duruyorum, ahlaklı insan nasıl yetişir? Hani dindar nasıl yetişiyor biliyorum. Ama ne yazık ki dindar olmakla ahlaklı olmak aynı anlama gelmiyor. Dünyada çok sayıda din, inanç öğretisi var. Tek tanrılı dinlerin yaşamın oluşması, insanın varoluşu, nasıl yaşaması gerektiği, yaşamın anlamına ilişkin sundukları açıklamalar, anlattıkları hikayeler çok benzer birbirine, öyle ki imgesel anlatımları geçince, bu dinlerin özünde, insanın yaşamı kavrayışının evrimini görmek olası.

Bir de diğerleri var, çok tanrılı ya da tanrısız inanç öğretileri. Ama konum dinler değil. Özellikle son yıllarda İslam coğrafyasında yaşananlar ile Türkiye’de yaşanan olaylar üzerinden vardığım bir kavrayışın beni zorlaması konum.

Din insanı ahlaklı yapmıyor. Yapması gerekir mi? Bu başka bir tartışma konusu.

Yaşananlar üzerinden, doğrudan gözlemlerim üzerinden gidiyorum. İnançlı, ibadetini yerine getiren, dini bütün dediğimiz bir kişinin Müslüman ya da Hristiyan olsun, aynı zamanda ahlaklı da olacağına güvenemiyoruz. Gözlemlediğim şu: İnsanlar, tanrı yoluyla ölümden sonrasını üstelik de sonsuza dek sürecek güzel bir yaşamı (cennet yani ) güvence altına almak, bu yaşamda da bulundukları topluma göre saygın bir konum belirleyip, sağlama almak için dindar oluyorlar.

Başka bir deyişle, dinler insanın tanrıyla pazarlığı üzerinden bir düzen kurmuş. Bu dünyada dinin emrettiği gibi yaşa, öbür dünyada iyi yaşa. Ya da dinin emirlerini yerine getirme, öbür dünyada gör gününü! 60-70 yıllık yaşamın karşılığında cehennemde sonsuza dek ızdırap çek.  

Ama dediğim gibi konum din değil, dinleri, emirlerini, dayatmalarını tartışmak, yermek ya da iyileştirici önerilerde bulunmak değil. Ayrıca ne haddime!

Derdim şu.  Ahlaklı insan nasıl yetişir?

Dünya üzerinde ne kadar farklı din olsa da insanı insan yapan evrensel değerler üzerinde dinli dinsiz tüm toplumlar en eski çağlardan beri anlaşıyor. Cana kıyma, yalan söyleme, hırsızlık yapma, iftira atma, çalışkan ol tembel olma, hak etmediğini alma. Zalime boyun eğme. Güçsüzü ezme. Çocukları koru. Emeğe değer ver, bilgeliğe saygı duy. Bencil, kibirli olma. Kin gütme. Sevgi dolu ol. Anlayışlı ol. Kimseyi küçük görme.

Evet, evet, dinler de bunları söyler gibi yapıyor ama uygulamalarında o kadar çok “eğer” kullanıyor; araya o kadar çok o dini herkesten daha iyi bilen din adamı ya da kadını giriyor; korkutma, ceza inanlarının davranışlarını belirlerken öyle etken oluyor ki, dinin baştaki sözleriyle sonunda yol açtığı  davranışlar artık birbirini tutmuyor. Ama yinelemek istiyorum, konum din değil. Dindarların ahlaksızlığı da değil. Ahlakla ile din birbirinden bağımsız, farklı birer düzlem üzerinde yükseldiğini görüyor, “ahlaklı dindarların” nasıl yetişeceğini tartışmayı din insanlarına, felsefe ve sosyoloji ile uğraşanlara bırakıyorum.

Ve derdimi biraz daha deşiyorum. Ahlak nedir? Ahlaklı insan nasıl olunur? Ahlaksız biri birden ahlaklı olabilir mi? Ya da ahlaklı biri bir ahlaksıza dönüşebilir mi? Ahlakın temelleri nasıl atılır?

İçinden çıkılır mı çıkılmaz mı bu soruların hep birlikte göreceğiz. Yanıt ararken masallara dalacağım. Hala masal okur musunuz? Ya çocuklarınıza?  Ezop, Dede Korkut, Sehrazat, La Fonten… Çok şenlikli, renkli, kıpır kıpır koskoca bir masal dünyası var.

Söz konusu ahlak olunca, insanlığa olağanüstü katkılarda bulunmuş bilgelerden de yardım almalıyım diye düşünüyorum. Sokrates, Eflatun, Çiçero, Yunus Emre, Mevlana düşünceleri, yakarışları ile bende en çok yer edenlerden…  Olağanüstü güzellikte, şenlikli, insanlık ve bilgelik sevgisi ise aydınlanmış koskoca bir dünya var. Kapısını aralamak için tek bir kitap yetebiliyor. Sonrası derya deniz…

Masallara dalacağımız bir sonraki yazıya dek, hoşça kalın kitapsız kalmayın!    


Facebook'ta paylaş   |   Twitter'da paylaş


 | Puan: Henüz oy verilmedi / 0 Oy | Yazdırılabilir SayfaYazdır

Yorumlar


Henüz Yorum Yazılmamış

Yorum Yazın



KalınİtalikAltçizgiliLink  
Simge Ekle

    

    

    

    







Türkiye ve Arap ülkelerinde
DEPREM : Hangi ülke, ne yardım gönderiyor?
YAS...
YAKIŞMIYOR
İşte Millet İttifakı'nın 9 ana başlıklı Ortak Mutabakat Metni'nin önemli maddeleri

Katar Gate: AP'deki rüşvet skandalında Türkiye bağlantısı
73 YIL SONRA BİR 14 MAYIS DAHA
NATO'nun 31'inci üyesi Finlandiya
Avustralya’dan TikTok’a yasak geldi
Almanya: İş gücü göçünü kolaylaştıran yasa kabineden geçti

Acemoğlu: 15 yıl Türkiye için fırsat penceresi bunu harcarsa sonu trajik olur
AB Meta'yı 1,2 milyar euro para cezasına çarptırdı
55 bin kişiyi işten çıkararak yerine yapay zeka kullanacak
Dünyada gıda fiyatları 12 aydır düşerken; Türkiye'de 31 aydır yükseliyor
Türkiye Irak’a yaklaşık 1,5 milyar dolar tazminat ödeyecek

2023 FIFA Kadınlar Dünya Kupası’nda rekor bekleniyor
Rüya...
Kocaman bir aile gibi
Yeni Zelenda: 2009 sonrasında doğanlara sigara yasağı
Avrupa’nın ardından ABD’de maymun çiçeği virüsü alarmı

GREV HAKKI TARTIŞILIYOR, TANINIYOR
“İŞÇİLER SAHAYA İNMELİ”, BÜLENT ECEVİT’LE SÖYLEŞİ
KİTAPÇI RÜSTEM, PARİS: EMEKÇİDEN YANA ve FAHRİ KONSOLOS
Değerli Dost Aydınlık Yürek - HASAN MEYZİNOĞLU
“ŞAİR LÂFI”

Ana gibi yar, Anadolu gibi diyar olmaz
HÜMANİZMANIN KANITLANMASI
YABANCILAŞMA
GERÇEK FELSEFE
MADDE VE DÜŞÜNCE

2023-2027'de dünya genelinde rekor hava sıcaklıkları görülebilir
Okyanus sıcaklıkları rekor seviyede
BM'den uyarı: Deniz seviyesi rekor hızla yükseliyor
AB'nin enerji tüketiminde yenilenebilir kaynakların payı 2030'a kadar %42,5'e yükseltilecek
'Ekosistemi yeniden dengele': Dingoları ve şeytanları geri döndürme planı

Su ve deterjan olmadan çalışan bir çamaşır makinesi
Akıl okuyabilen robot tasarladılar
Sanal Gerçeklik, Artırılmış Gerçeklik , Metaverse, Sanal Uzay Nedir?
Apple'dan iPhone Uygulamalarına Dev Zam: 1 Dolarlık Uygulama 17 TL Oldu
Yapay Et Şirketi Üretime Hazırlanıyor

Eratosthenes MÖ 3. Yüzyılda dünya'nın çevresini nasıl ölçtü?
Leonardo da Vinci'nin annesi Çerkes bir köle
UÇAN KÜÇÜK ŞIRINGALAR
Kanser hücrelerini öldüren virüs hastalar üzerinde olumlu sonuç verdi
Çin'de havadaki Covid-19'u tespit eden maske geliştirildi

Gençlerin yüzde 63'ü Türkiye'den gitmek istiyor.
Modern köle sıralamasında Türkiye zirvede
Türkiye'de temelsiz yargılamalar devam etti
Türkiye’de çocuklar ekmek veya makarna ile besleniyorlar...
Türkiye yine

Demokrasinin yozlaşıp ayak takımının hakimiyet kurduğu rejim: Oklokrasi
“BİZE BİR SOSYALİST PARTİSİ LAZIM”
Mezopotamya’nın Ağıtları
KARGALAR, ÖRÜMCEKLER, LEYLEKLER VE DİĞERLERİ
1 MAYIS 1945

MEVSİMLER
HUKUK NEDİR?
GÜVENMEK
Tanrının Arabası
FARELER

Amerika’da Ayrımcı Politikalar ve Siyahi Mücadele Tarihi
Dünyanın İlk Destan Kahramanı: Gılgamış
Antik Çağlarda Kendi Memleketlerine Karşı Savaşan Paralı Askerler
Sümer Atasözleri ve Özdeyişler
Museviliği benimsemiş tek Türk devleti : Hazarlar


kose yazarlari En Cok Okunanlar
Son 30 günde en çok okunanlar
En Cok Okunanlar










Basa git